نظام پزشک‌سالار علیه پرستاران

نظام پزشک‌سالار علیه پرستاران


موضع وزارت بهداشت و درمان در ارتباط با بیکاری پرستاران مبتنی بر منطق است؛ چرا که اعلام کرده‌اند آماری از تعداد پرستاران بیکار ندارند! پرستاران، بیشترین خدمات بهداشتی و درمانی را به مردم ارائه می‌کنند که در دوره کرونا این نقش برجسته‌تر هم شد چون کرونا درمان نداشت و مراقبت طلب می‌کرد. ما حالا به لحاظ کمی دچار کمبود تعداد پرستاران هستیم. برای سنجش میزان پرستاران، سه شاخص وجود دارد. یکی، تعداد پزشک به پرستار که به واسطه کمبود کنونی پزشک شاخص درستی نیست. دومین مولفه، تعداد تخت بیمارستانی به پرستار است که بازهم عدد نادرستی را پیش روی ما می‌گذارد، چرا که پرستاران فقط در بیمارستان‌ها فعالیت نمی‌کنند. شاخص دیگر، نسبت پرستار به جمعیت است که مورد قبول نهادهای بین‌المللی هم واقع شده است. در حال حاضر در اروپا به ازای هر 1000نفر 10 پرستار وجود دارد. متوسط مورد قبول سازمان جهانی بهداشت پنج تا شش پرستار به ازای هر 1000نفر است که این عدد در کشورهای همسایه همچون گرجستان که به لحاظ پزشکی حرفی برای گفتن ندارد، صدق می‌کند. حداقل متوسط تعداد پرستار از نگاه سازمان جهانی بهداشت سه پرستار به ازای هر 1000نفر است. به این معنا که هر میزان کمتر از این تعداد به خسارت‌های جبران‌ناپذیر به مردم منجر می‌شود. آخرین آمار ثبت شده کشورمان در فهرست‌های جهانی مربوط به سال 2017 است که نشان می‌دهد متوسط تعداد پرستاران به 1000نفر در ایران تنها 6/1پرستار است که در حال حاضر قطعا هم کمتر شده است. یعنی مردم نمی‌توانند نیمی از حداقل خدماتی را که باید در مراکز درمانی بگیرند، دریافت کنند. این در حالی است که برخلاف کمبود پزشک در طول دو دهه گذشته، ظرفیت پذیرش پرستار تا 300درصد نسبت به دهه 70 افزایش داشته است. ما 20سال پیش 45دانشکده پرستاری داشته‌ایم و حالا 170دانشکده پرستاری داریم. این افزایش 300درصدی در حالی اتفاق افتاد که نه صدایی از وزارت بهداشت بلند و نه گلایه‌ای از سوی کمیسیون‌های تخصصی مجلس و سازمان نظام پزشکی مطرح شد. نتیجه این بی‌توجهی وجود 100هزار فارغ‌التحصیل بیکار پرستاری در کشور است. این‌که ما فقط در بهمن سال گذشته 70هزار متقاضی جویای کار پرستاری داشتیم و در کنار آن متوسط تعداد پرستار در کشورمان حداقل استانداردهای جهانی است، تناقض عجیبی است. در واقع با این‌که در نظام سلامت با کمبود پرستار روبه‌رو هستیم اما حدود 100هزار پرستار بیکار هم در کشور داریم! رد این تناقض را باید در نیت و هدف افزایش ظرفیت پذیرش پرستاری جست‌وجو کرد و همچنین نگاهی انداخت به تعارض منافع نظام پزشک‌سالار در ساختار وزارت بهداشت. هدف سیستم پزشک‌سالار این است که تعداد پرستاران را افزایش دهد اما در کنار آن در بخش‌های خصوصی از دانشجویان بهداشت به جای پرستاران استفاده کند، چرا که به این طریق بودجه کمتری را صرف ارائه خدماتشان می‌کنند.