زمین‌لرزه سیاسی در اروپا

نخست وزیر مجارستان در بحبوحه بحران اوکراین برای نخستین بار از امکان خروج کشورش از اتحادیه اروپا سخن گفته است

زمین‌لرزه سیاسی در اروپا

در حالی که بحران اوکراین تشدید می‌شود، بیشتر شهروندان اروپایی نسبت به موضع چندگانه اتحادیه اروپا در قبال این بحران معترض هستند. بسیاری از اعضای اتحادیه اروپا، عضو پیمان آتلانتیک شمالی نیز محسوب می‌شوند و همین مسأله، ضریب آسیب پذیری کشورهای اروپایی را در قبال هر گونه حمله و منازعه‌ای میان روسیه و اوکراین تقویت می‌کند. در این میان، دولت مجارستان تهدید کرده اجباری نسبت به بقای این کشور در اتحادیه اروپا وجود ندارد. فراتر از آن، برخی کشورهای اروپایی دیگر نیز به واسطه تشدید بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، آمادگی خروج از اتحادیه اروپا را خواهند داشت.

اوربان، نخست وزیر مجارستان برای نخستین بار به امکان خروج کشورش از اتحادیه اروپا اشاره کرده است. کمیسیون اتحادیه اروپا، اوربان را به بی‌توجهی به ارزش‌های دموکراسی به‌خصوص در ارتباط با سیاستش در قبال مهاجران متهم می‌کنند. او در یک سخنرانی در برابر طرفدارانش در بوداپست گفت اتحادیه اروپا زیر عنوان دولت قانونمدار،
«یک جنگ مقدس یا جهاد» را راه اندازی کرده است.اوربان همزمان از اتحادیه اروپا، خواستار مدارا در مقابل مجارستان شد و افزود غیر آن ممکن نیست بازهم به یک راه مشترک گام گذاشت.نخست وزیر مجارستان در حالی این اظهارت را بیان کرد که قرار است چند روز بعد محکمه عالی اروپا در لوکزامبورگ در مورد یک مکانیسم جدید برای حکومت قانونمدار فیصله کند. بر اساس این مکانیسم، کشورهایی که موازین دولت قانونمدار را نقض می‌کنند، ممکن است امکانات مالی‌شان از بودجه مشترک اتحادیه اروپا کاهش یابد. مجارستان و پولند در ماه دسامبر علیه مکانیسمی که سال۲۰۲۰ بر سر آن توافقی نسبی صورت گرفته بود، اقامه دعوا کردند. محکمه عالی اروپا قرار است در چهارشنبه آینده ،نظر نهایی خود را در این مورد اعلام کند. کمیسیون اتحادیه اروپا و سازمان‌های حقوق بشر، اوربان را که از سال ۲۰۱۰ به این‌سو حکومت می‌کند، متهم به کاهش موازین دموکراسی می‌کنند. اوربان علیه این ادعای اروپاییان موضعگیری کرده و گفت: «برای آنها دولت قانونمدار یک ابزار است تا با کمک آن ما را شبیه خود سازند.»
اقدامات بی‌فایده آلمان و فرانسه
بازی دوگانه برلین و پاریس در قبال بحران اوکراین، نقش به‌سزایی در تحقق ناامیدی شهروندان اروپایی نسبت به اتحادیه اروپا و دولت‌های آن دارد. فرانسه و آلمان، دو رکن اصلی اتحادیه اروپا و منطقه یورو محسوب می‌شوند. در عین حال این دو کشور در ناتو نیز عضویت داشته و از اعضای تاثیرگذار پیمان آتلانتیک شمالی به شمار می‌آیند. با همه این اوصاف، تحرکاتی که فرانسه و آلمان در قبال بحران اوکراین در پیش گرفته‌اند در تطابق با خواسته‌ها و اهداف مشترک واشنگتن، برلین و پاریس در خصوص گسترش ناتو به شرق محسوب می‌شود. این همان خط قرمز پررنگی است که روس‌ها بارها تاکید کرده‌اند عبور از آن را نخواهند پذیرفت.
 هشت روز پس از سفر مکرون به مسکو، اولاف شولتس، صدراعظم آلمان برای پیشگیری از وقوع جنگ و اعلام همبستگی با اوکراین به کی‌یف سفر کرد. اولاف شولتس برای ملاقات با پوتین عازم مسکو می‌شود. صدراعظم آلمان پیش از سفر به کی‌یف تصریح کرد: استقرار 100هزار سرباز روس در مرزهای اوکراین تهدید بسیار جدی است. در مواجهه با خطر وقوع درگیری میان اوکراین و روسیه به نظر نمی‌رسد کشورهای غربی دست بالا را داشته باشند. احتمال وقوع یک جنگ تمام‌عیار در اروپا فقط به میل و اراده ولادیمیر پوتین بستگی دارد و در این بین کشورهای اروپایی امیدوارند با اهرم تحریم و گفت‌وگو مانع حمله روسیه به اوکراین شوند. رئیس جمهور فرانسه در آخرین گفت‌وگوی تلفنی خود با پوتین به او گفت: گفت‌وگوی صادقانه با تشدید تنش‌ها ناسازگار است.صدر اعظم آلمان در یک کنفرانس خبری مشترک در کی یف با حضور رئیس جمهور اوکراین گفت آلمان به کمک‌های اقتصادی خود به اوکراین ادامه می‌دهد.
همزمان با این سخنان سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در گفت‌وگویی ویدئویی با رئیس جمهور این کشور، ولادیمیر پوتین گفت هنوز شانسی برای حل دیپلماتیک بحران اوکراین وجود دارد. همزمان وزیر دفاع روسیه نیز از پایان برخی رزمایش‌های جاری این کشور خبر داد در حالی که رزمایش‌های دریایی و زمینی روسیه در مرزهای اوکراین و در بلاروس نگرانی از وقوع حمله نظامی به اوکراین را تشدید کرده‌اند. روسیه گفته است قصد حمله به اوکراین را ندارد اما اگر کشورهای غربی به مطالبات امنیتی آن پاسخ رضایت‌بخش ندهند، تدابیر نظامی فنی را به اجرا خواهد گذاشت. در مقابل، اصرار بازیگران غربی بر راهبرد خطرناک گسترش ناتو به شرق از طریق عضویت اوکراین در پیمان آتلانتیک شمالی مانع حل و فصل این مناقشه شده و بالعکس بر ابعاد آن افزوده است.



درگیری در شرق و غرب اروپا
اوربان می‌گوید کشورش نمی‌خواهد مانند اروپای غربی شود، طوری که برعکس آن انتظار ندارد اروپای غربی، سیاست پناهندگی و سیاست امور خانواده را در مجارستان بپذیرد
اما سؤال اصلی این است که چرا اظهارات اوربان درست در بحبوحه تنش‌های جاری میان روسیه و اوکراین بیان شده است؟ واقعیت این است بر اساس پیش‌بینی بسیاری از تحلیلگران در صورت بروز جنگ میان روسیه و اوکراین و آسیب دیدن برخی کشورهای اروپایی حامی دولت زلنسکی در کی یف، سیاست‌های امنیتی مشترک اتحادیه اروپا بیش از پیش از سوی شهروندان کشورهای مخالف عضو این مجموعه به چالش کشیده خواهد شد، ضمن آن‌که ملی‌گرایان در سراسر اروپا نیز فرصت مناسبی برای اثبات نظر خود مبنی بر لزوم مستقل بودن کشورهای اروپایی از یکدیگر پیدا خواهند کرد. از این رو باید گفت درگیری در اوکراین، علاوه بر خسارات نظامی، بدترین ضربه ممکن را به اتحادیه اروپا و موجودیت آن وارد خواهد کرد.