مدیر چند کارگاه لنجسازی و تعمیر لنج چوبی :
هنوز فرصت جبران هست
حسن رحمانی، یکی از هنرمندان لنجساز کشورمان در استان خوزستان است که همچنان در دو کارگاهش در هندیجان و خرمشهر به ساخت و تعمیر لنجهای چوبی مشغول است.
اگرچه ساخت لنج چوبی کمکم درحال منسوخ شدن است اما کارگاه او در خرمشهر از معدود کارگاههای لنجسازی کشور است که همچنان در آن چوبها کنار هم چفت و بست میشوند، شکل میگیرند و در قالب یک لنج کوچک و زیبای چوبی ، جانگرفته و روانه دریا میشوند. در کارگاه رحمانی در هندیجان هم تعمیرات اساسی لنجهای پیر و زهوار دررفته چوبی انجام میشود.
این هنرمند و کارآفرین 47 ساله درباره تعداد لنجهایی که در سال تعمیر میکنند به جامجم میگوید: بستگی به رونق دریانوری دارد، مثلا تعداد سفرهای دریایی و ملوانی از شش سفر در سال 99 به دو سفر در سال 1400 کاهش یافت و این خود باعث شد نیاز به تعمیر لنجها هم کاهش یابد. گرچه لنجهای صیادی هم هستند که همچنان در دریا شناور و فعال هستند و نیاز به تعمیر مدام دارند، تعداد معدودی لنج چوبی هم در برخی بنادر به سمت گردشگری و مسافربری رفتهاند که البته نمیشود چندان روی آنها حساب کرد و باید توجه بیشتری به توسعه این کسب و کار گردشگری شود.
رحمانی میگوید در کارگاهشان لنجهای فایبرگلاس هم تعمیر میکنند، چون تعداد لنجهای چوبی کم و فایبرگلاسها بسیار بیشتر است. چندصد لنج چوبی در کل کشور و 10 تا 20 لنج چوبی در هندیجان، آماری است که رحمانی با ابراز تاسف در خصوص تعداد لنجهای چوبی به ما میدهد. رحمانی مثل یک پدر، غصه لنجهای چوبی را که عمرشان روبه پایان است، میخورد و میگوید: دولت تسهیلاتی برای تبدیل لنجهای چوبی به فایبرگلاس اختصاص داده و ارائه این تسهیلات را مشروط به برش زدن و امحای لنجهای چوبی توسط مالکان آنها کردهاست اما ای کاش به جای این درخواست، از آنها میخواست در ازای دریافت تسهیلات، لنجهای خود را دست کم تبدیل به لنجهای مسافربری یا گردشگری و حتی باری کنند؛ چرا که این لنجها که دانش ساخت آنها ثبت ملی و ثبت جهانی هم شدهاست، بخش مهمی از میراث ملی ایران ماست و باید آن را حفظ کنیم.
مدیر کارگاههای لنجسازی خرمشهر و هندیجان البته هنوز به بقای حیات لنجهای چوبی امیدوار است و میگوید هنوز تعداد لنجهای چوبی شناور در دریا امیدوارکننده است اما اگر هیچ فکری برای حفظ این میراث در سال جاری نشود، بعید نیست تا پایان سال تعداد آنها به میزان چشمگیری کاهش یابد و به تمامی نابود شوند. دلیل عمده آن هم این است که مالکان لنجهای چوبی معمولا اقشار کم درآمد هستند و بهخاطر هزینه نگهداری این لنجها برایشان به صرفهتر است آن را به فایبرگلاس تبدیل کنند،درحالی که دولت میتواند با ارائه تسهیلات کمبهره آنها را تشویق به حفظ این میراثملی کند.