مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک با هدف ارتقا و توسعه سطح تکنولوژی ملی، زیرساختها، دانش فنی و کیفیت فرآیندها، خدمات و محصولات تولیدی، وارداتی و صادرات در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، برق و الکترونیک و صنایع وابسته تاسیس شده است
استانداردسازی، ایمنی را تضمین میکند
مصاحبه با خانم ویدا سینا، مدیرعامل شرکت مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک و بانوی موفق ایرانی یکی از جالبترین و درعین حال پرمسألهترین مصاحبهها بوده است. وی دارای مدرک تحصیلی الکترونیک و دکترای مدیریت کسب و کار است. هشت سال عضو هیاتمدیره و ۱۴ سال مدیرعامل شرکت مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک بوده است. او از سال ۱۳۶۸ آغاز به کار کرد. در آن زمان عدهای از تولیدکنندگان برای پاسخ به درخواست وزیر صمت که کشیدن نقشه راه آیتی بود گردهم آمدند و ایشان که در آن سال در شرکت تولید کامپیوتر و تلویزیون فعالیت داشتند هم در آن جلسه بود بعد از پاسخ به درخواست وزیر و انجام کار مطالعاتی و منحصر به فرد، مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک راهاندازی شد و پس از آن ۱۰سال بازوی کارشناسی وزارت صمت بود، بعد از آن دوره با تغییر سیاست وزارت صمت و با تجربه و علم به اینکه در حوزه آیتی، آزمایشگاه و استانداردسازی وجود نداشت، همکاری با سازمان ملی استاندارد را آغاز کردند.
سینا، مدیرعامل مجموعه توضیح داد: «این مرکز با سرمایهگذاری بسیار سنگین بالای ۲۰۰ میلیارد تومان فعالیت میکند که دارای۱۲۷ نفر پرسنل است که بیش از ۱۱۰ نفر از آنها کارشناس و متخصص در حوزه مخابرات، الکترونیک، مهندسی پزشکی، فیزیک، لیزر، آیتی و ... وجود دارد که یک چنین گروهی با رده اینچنینی در کل کشور وجود ندارد و حتی با این جامعیت در منطقه وجود ندارد. کار اصلی ما برپایی آزمایشگاههای تخصصی منطبق با استاندارد است که در حوزه استانداردسازی محصولات وارداتی و صادراتی و محصولات تولیدی فعالیت میکنیم.»
وی با اشاره به اینکه شرکت یک شرکت دانشبنیان و کارآفرین است، بیان کرد: «ما در عرصه وسیعتر و در تدوین استانداردهای بینالمللی و تعامل با آزمایشگاههای بینالمللی نیز بسیار فعال هستیم بهطوریکه حدود ۴۵۰ تدوین استاندارد در حوزههای برق، مخابرات، الکترونیک، تجهیزات پزشکی، لیزر، آیتی و ... انجام دادهایم و این خود یک رکورد محسوب میشود و منحصر به فرد است. ما در آموزشهای مهارتهای بینالمللی شرکت میکنیم تا بدانیم آزمایشگاه ما در سطح بینالمللی در چه جایگاهی است و این خود باعث اطمینان یافتن و علاوه بر آن افزایش دانش و روحیه پرسنل میشود. آزمایشگاه خود ما نیز به سمت بینالمللی شدن پیشمیرفت اما متاسفانه بهدلیل تحریمها دچار مشکل شدیم و نتوانستیم.
سینا بعد از معرفی ارگانها و سازمانهای بالادستی این شرکت مثل سازمان ملی استاندارد، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیويی در حوزه فرکانس و مخابرات و ... بیان کرد:«میتوان گفت ما با تمام سازمانها و ارگانهای کشور بهنوعی در حال کار هستیم و خود تولیدکنندهها و شرکتها به ما مراجعه میکنند بهخصوص در حوزه تجهیزات پزشکی که استانداردهای سنگینی دارد و خود تولیدکنندگان باید تمام این تاییدیهها را دریافت کنند. خیلی از آزمایشگاههای موجود در این شرکت بهطور انحصاری و برای اولینبار در کشور برپا شدند، برای مثال در حوزه تست خودرو، برای اولینبار تست تشعشعات الکترومغناطیسی چه برای سواریها و چه برای ماشینآلات سنگین در هر ابعادی مثل ماشینآلات راهسازی و ... صورت میگیرد.»
مشکلات استانداردسازی در ایران
طبق قانونی که در سال ۸۹ در مجلس برای انجام استاندارد تصویب شد، تمام کالاهای تولیدی و وارداتی اجبارا باید دارای استاندارد باشند اما چون در آن زمان در آزمایشگاهها و تدوین استاندارد، ضعفهایی وجود داشت، اقدامی نشد و جدیت آن از بین رفت.
ویدا سینا تصریح کرد: «مسأله استاندارد در کشور فقط مسأله کیفیت نیست، در واقع ایمنی را تضمین میکند و در این مسیر به کیفیت مطلوب نیز خواهیم رسید.» وی با اظهار ناراحتی از شرایط نادرست استانداردسازی در ایران بیان کرد: «در کشور ما براساس محصول، استاندارد را اجبار میکنند ولی در کشورهای جهان اول مثلا اتحادیه اروپا، فقط یک قانون باید اجرا شود اینکه کالا باید ایمن باشد. (استاندارد CE، همان استاندارد اروپایی است که ایمنی باید رعایت شود) برای صادرات باید استانداردهای بینالمللی را رعایت کنند اما در ایران اینگونه نیست. محصولات ما گاهی میروند و برگردانده میشوند چون استانداردهای بینالمللی را رعایت نکردهاند و با این کار برای سایر محصولات نیز مشکل ایجاد میکنند و نام ایران در این بین خدشهدار میشود.» ویدا سینا با بیان اینکه در ایران، استاندارد نوعی مزاحمت برای صنعت تلقی میشود و فقط اسم آن را همراه خود یدک میکشد، گفت:« تولیدکنندگان ما استانداردسازی را یک هزینه مازاد و زمانبر میدانند در صورتیکه این هم مثل مواد اولیه باید جزئی از کار باشد؛ البته ما تولیدکنندگانی نیز داریم که از ابتدای تولید و از مراحل اولیه طراحی، استانداردسازی را آغاز میکنند و در مرحله نمونهسازی محصول را استاندارد کرده، بنابراین هزینههای استانداردسازی بهشدت پایین میآید.»
ردیابی نشدن، یکی از مشکلات اصلی
در همه جای دنیا کالاها کد رهگیری و ردیابی دارند و اگر اشکال و ایرادی از نظر ایمنی داشته باشند قابل کنترل و جمع کردن از بازار هستند.
سینا با اظهار نگرانی در مورد نبود هیچ منبع رهگیری و کنترلی روی تولیداتی که استانداردهای بینالمللی را رعایت نمیکنند و وارد کشور میشوند، گفت:« ما براساس تجربه 20 ساله خود میدانیم که حتی خیلی از برندهای وارد شده دچار مشکل هستند.»
وی با بیان اینکه نبود کنترل از طریق استاندارد یکی از مهمترین مشکلات این عرصه است و باعث ورود اجناس فیک و استوک به کشور به شیوههای غیرمعمول میشود، گفت: «یکسری از تجهیزات زیرساختی بوده و ممکن است آلودگی امنیتی هم داشته باشد و اینها باید بررسی شود.»
فعالیتهای آموزشی مجموعه
این مجموعه علاوه بر آموزشهای لازم تخصصی برای کارشناسان فنی تولیدات و متقاضیان آزمایشگاهها، با دانشگاهها نیز تعامل دارند تا با ارائه دورههایی برای دانشجویان، آنها را به درک درست مسأله استانداردسازی در حوزه تخصصی خود برسانند. سینا بیان کرد: «دانشگاهها باید در کنار تولیدکنندگان باشند تا کالاهای باکیفیت تولید شود. ما تعامل دانشگاه و صنعتمان بسیار ضعیف است و ما باید دانشجویانی تربیت کنیم که اهدافشان فقط وارد شدن به حوزه تجارت نباشد و بتوانند در حوزه تخصصی خودشان استانداردسازی را به بهترین شکل پیاده کنند. در همه جای دنیا دانشگاهیان در کنار تولیدکنندگان هستند تا بتوانند تولیداتی با کیفیت بالا ارائه دهند.»
فاطمه مشکانی - نشان ایرانی برتر