گفتوگو با سعید عباسی، تهیهکننده و کارگردان ویژهبرنامه اعیاد شبکه سه
«چراغانی» در خانه شهید مدرس
حدود پنج سال است که برنامه «چراغانی» به یکی از نشانهای شبکه سه تبدیل شده است و مخاطبان این شبکه در اعیاد مختلف مذهبی میتوانند بیننده این ویژهبرنامه باشند. البته در طول این سالها چراغانی تغییر و تحولات بسیاری داشته است. ازجمله اینکه در سری جدید که پخش آن از عید قربان آغاز شده، از حضور سه مجری در برنامه استفاده شده یا اینکه موضوعات و مهمانهای برنامه هم مدام در حال تغییر است تا برنامه برای همراهانش به تکرار نیفتد اما کلیت برنامه تغییر نکرده و کمافیالسابق این برنامه گفتوگومحور است و به سبک و رسوم آیینی و قدیمی یک جشن در خانهای سنتی و چراغانیشده انجام میشود و مهمانانی از حوزههای فرهنگی و هنری در برنامه حضور مییابند. این برنامه با مشارکت گروه معارف شبکه سه و مرکز بسیج صداوسیما ساخته شده و هر شب ساعت 19و 30دقیقه به مدت 15شب از شبکه سه پخش میشود. چراغانی با اجرای حسین رفیعی، رسالت بوذری و محمد خاکساری روی آنتن میرود. همچنین حججالاسلام میرلوحی، سرلک، سعیدی و سعیدیان، کارشناسان مذهبی این برنامه هستند. با سعید عباسی که همراه برادرش مجید عباسی کارگردانی و تهیهکنندگی برنامه را برعهده دارند، گفتوگویی داشتیم که در ادامه میخوانید:
سری اول برنامه سال 1397 تولید و پخش شد و در آن زمان ساختار برنامه به گونهای بود که در ایام ولادتها و جشنها خانه شهید مدرس را چراغانی میکردیم و اسم برنامه هم «چراغانی» شد و برای ایام شهادت سیاهپوش میشد و عنوان برنامه «سیاهپوش» میشد. یعنی این برنامه هم مناسبتهای ولادت را پوشش میداد و هم ایام شهادت را. از آنجا که مناسبتها خیلی به هم نزدیک بود، من برنامه سیاهپوش را کار نکردم و برنامه به دوست دیگری سپرده شد که البته خیلی دوام پیدا نکرد. اما چراغانی را در طول این مدت ادامه دادیم و به یکی از ویژهبرنامههای ثابت تلویزیون در اعیاد مختلف تبدیل شد. همهساله برای اعیاد قربان و غدیر فصل جدید این برنامه آغاز میشود و معمولا تا پیش از ماه محرم ادامه دارد. هر سال هم سعی کردیم تغییراتی در برنامه ایجاد کنیم. البته تا جایی که هم به کلیت برنامه لطمهای وارد نشود و هم برنامه به تکرار نیفتد. مثلا اینکه در سری اول و دوم برنامه شهرام شکیبا، مجری مستر برنامه بود و بعد در خلال برنامه دو مهمان با هم گپ میزدند و دوربین ما ناظر بر این گفتوگوها بود اما در این سری از حضور سه مجری استفاده کردیم. اجرای اصلی را حسین رفیعی بر عهده گرفته و دو مجری دیگر در بخشهای دیگر برنامه به کمک حسین رفیعی میآیند.
چرا منزل شهید مدرس را به عنوان لوکیشن این برنامه انتخاب کردید؟
برای پیدا کردن لوکیشن مناسب برنامه زیاد گشتیم اما این خانه را به این دلیل انتخاب کردیم که خانه شهید مدرس پیشینه تاریخی و مذهبی مهمی دارد و با محتوای برنامه ما هم تناسب بسیار داشت.
در انتخاب مهمانها و کارشناسان چقدر سعی کردید تفاوت ایجاد کنید و در هر سری از افراد جدیدی برای حضور در برنامه دعوت کنید؟
چیدمان کارشناسها و مهمانها که به نسبت سری قبل تغییر کرده است. ضمن اینکه یکی از بخشهای مهم برنامه که کارشناسی بود بهصورت گفتوگو برگزار میشد. یعنی کارشناس با مهمان گفتوگو میکرد اما در سری جدید منبر درست کردیم تا کارشناس ما دقایقی را برای مهمانهایی که در لوکیشن حضور دارند، صحبت کند. یعنی تلاش کردیم فضا را به جشنهایی که در گذشته برگزار میشد نزدیکتر کنیم. چون هدف اصلی برنامه همین است که آن آداب و رسوم گذشته را برای نسل جدید احیا کنیم و بدانند در دهههای قبل اعیاد مذهبی را چگونه برگزار میکردند.
شما که تجربه تهیهکنندگی برنامههای اذانگاهی و سحرگاه ماه رمضان را هم دارید، فکر میکنید با توجه به گستردگی رسانهها مردم چه توقعی از چنین برنامههایی دارند؟
مهمترین کاری که چنین برنامههایی میتوانند برای مخاطبانشان انجام دهند این است که اگر هر برنامه فقط یک نکته اخلاقی را به مخاطب خود منتقل کند، به رسالت خود عمل کرده است. مثلا برنامه اول ما که آقای داریوش ارجمند مهمان برنامه بود، در کنار اینکه درباره حضرتعلی(ع) و کارهایی که تا به امروز انجام داده صحبت کرد درباره فرزندآوری هم گفت. چون بهتازگی نوهدار شده ما هم سعی کردیم بر همین مبنا درباره فرزندآوری با او صحبت کنیم. یعنی موضوع برنامه را بر مبنای مهمان به نوعی انتخاب میکنیم. این اتفاق برای همه مهمانها در سری جدید افتاده است. بنابراین ما در این برنامه مهمانی نداریم که صرفا بیاید و بنشیند و نکاتی را بگوید و برود. یعنی تیم سردبیری به همه این موضوعات توجه داشته و براساس یکسری نکات، مهمانها انتخاب شدهاند.
با توجه به نکاتی که بیان کردید، نوجوانها و جوانها را چگونه میتوان به تماشای چنین برنامههایی مشتاق کرد؟ اینکه هم با آداب و رسوم گذشته آشنا شوند و هم از طریق چنین برنامههایی نکات اخلاقی را آموزش ببینند؟
بههرحال مخاطب این برنامه خانواده است و ما هم سعی کردیم برای هرکدام از اعضای خانواده این جذابیت را ایجاد کنیم و بخشی را به آنها اختصاصبدهیم. ازجمله اینکه از خوانندههایی دعوت کردیم که جوانها بیشتر دوست دارند تا بدینوسیله آنها را برای تماشای این بخش از برنامه مخاطب خود کنیم. ضمن اینکه در این چند سال اخیر روی گروههای سرود متمرکز شدیم. مثلا گروه سرود «سلامفرمانده» را که در آن دوران کسی نمیشناخت، ما به برنامه دعوت کردیم. این بخش هم فکر میکنم برای جذب مخاطبانی که شما گفتید لازم بود اما در کل زندهکردن آداب و رسوم گذشته هم برای مخاطبان جذاب است.
احیای آداب و رسوم گذشته
عباسی در پاسخ به سوالی درباره عنوان برنامه میگوید: در گذشته مردم برای اعیاد مذهبی خانهها و مساجد و هیاتها را چراغانی و شیرینی و شربت پخش میکردند و در کل جشنهای بزرگی را برگزار مینمودند. خواستیم این اسم تداعیکننده آن روزها برایشان باشد. همچنین نسل جدید هم با این موضوع آشنا شود. امیدوارم در این زمینه موفق عمل کرده باشیم و همچنان این برنامه بتواند تداوم داشته باشد. البته تلاش میکنیم با اتاق فکری که تیم سردبیری دارد، در هر سری ویژگیهایی را به برنامه اضافه کنیم و بخشهای متنوعی را در برنامه داشته باشیم تا بتوانیم در کنار همراهان همیشگی برنامه، مخاطبان تازهای را هم به برنامه جذب کنیم.
زینب علیپور طهرانی - گروه رسانه