پنجرهای به هستی
در کنار همه ناملایمات و رنجهایی که تحمل میکنیم، شاید بشود گفت ما انسانهای خوششانسی هستیم که در این برهه از تاریخ زندگی میکنیم، درست مثل مردمی که در زمان فرود آمدن کاوشگر فضایی آپولو بر سطح ماه، میزیستند. ما شانس این را داریم که تصاویری حیرتآور از کیهانی را که زمین ما در گوشهای از آن قرار دارد، ببینیم و چشمانمان خیره شود و با انگشت گوشههای این قاب عظیم را نشان بدهیم و بگوییم یعنی واقعا تمام اینها کهکشان هستند؟ بامداد سهشنبه 21 تیرماه لحظات متفاوتی در تاریخ علم رقم خورد. این نخستین عکس از تلسکوپ فضایی 10 میلیارد دلاری جیمزوب است که مراحل ساخت و پرتابش به فضا حدود 20 سال طول کشید. این عکس توسط محققان ناسا در کاخ سفید به نمایش درآمد و برای لحظاتی نفس همه کسانی را که به فضا و علم علاقهمند بودند در سینه حبس کرد. خوب به این عکس نگاه کنید، بیضیهای کوچک و نقاط روشن بسیار ریز و خطهای نورانی محوی که میبینید همه و همه کهکشان هستند. این تصویری از خوشه کهکشانی SMACS0723 است که 4.6میلیارد سالنوری از زمین فاصله دارد و ثبتش حدود 12.5 ساعت زمان برده است. ویژگی مهم جیمزوب که آن را از تلسکوپ هابل متمایز میکند توانایی تصویربرداری در محدوده امواج فروسرخ است و همین موضوع میتواند درکی بسیار عمیقتر از کیهان و نادیدنیهایش برای ما داشته باشد. محققان میتوانند از این عکس و دادههای علمی همراه آن به سن، ترکیبات و سیر تحولات هرکدام از این کهکشانها پی ببرند. شاید باورش برایتان سخت باشد که بدانید تا 100سال پیش دانش بشر تا حدی بود که تصور میکرد فقط یک کهکشان در عالم وجود دارد و حالا با عکسهایی که تلسکوپها و کاوشگرهای فضایی ثبت کردند، میدانیم کیهان از میلیاردها کهکشان تشکیل شده که درون هریک از آنها، ستارهها و سیارههای بسیاری وجود دارد. حالا یکبار دیگر به این عکس نگاه و اینبار به خودتان یادآوری کنید این عمیقترین تصویری است که تابهحال یک تلسکوپ دستساخته بشر از فضا ثبت کرده و در عین حال، اولین عکسی است که تلسکوپ فضایی جیمزوب برایمان ارسال کرده است. به نظر میرسد روزهای خارقالعادهای در انتظار ماست روزهایی که از دورانی تازه در نجوم و کیهانشناسی و درک بشر از جایگاهش در عالم حکایت دارند. جهان از آن ماست برای کشفهای بیشتر... .
مریم ملی - گروه دانش
مریم ملی - گروه دانش
تیتر خبرها