گفتوگو با عوامل مستندی که راوی داستان مغفول کشاورزی شده
پرسه در دشتهای کشاورزی با «نهال»
ایران یکی از اولین کشورهای دنیاست که در آن کشاورزی و تمدن شروع شده و انسان اولیه برای نخستین بار در فلات ایران به کشت و زرع و پرورش دام مبادرت ورزیدهاست.
همچنین گفته میشود مهاجرت آریاییها برخلاف مهاجرت مشهور چوپانی و در جستوجوی چراگاههای جدید نبوده بلکه مهاجرتی دهقانی و در جستوجوی زمین بهتر برای کشاورزی بودهاست. بخش کشاورزی، یکی از سه بخش اصلی اقتصاد است که نقشی بهسزا در تامین غذا، رفاه جامعه، تولید ناخالص ملی و رشد اقتصادی کشورها دارد. این بخش به علت ارتباطات گستردهای که با دیگر بخشهای اقتصادی دارد، میتواند با رشد خود زمینه تولید ثروت، ایجاد بازار و ارزآوری و رشد بخشهای صنعت و خدمات را فراهم کند. متاسفانه در سالهای اخیر در کشور ما کشاورزان با مشکلاتی روبهرو بودهاند و از جانب نهادها و ارگانهای مربوط مورد بیمهری قرار گرفتهاند. درصورتی که تاثیر کشاورزی در زندگی روزمره ما محسوس است.
«نهال» به تهیهکنندگی و کارگردانی مهدی فارسی، مستندی است که به این مسأله مهم و اساسی میپردازد. این مستند با سفر به مناطق مختلف، از احوال کشاورزی مناطق جویا میشود و مسائل مختلف و اثرگذار را بررسی میکند. نهال درحال تولید برای پخش از شبکه مستند سیماست.
کشاورزی در اولویت نیست
مهدی فارسی سال 94 دوره پرتلاشی را در عرصه سینما و تلویزیون گذراند و در تولید آثار مهمی حضور داشتهاست. او در آثاری همچون «خاطرات خانه متروک»، «خروس بیمحل»، «آواز گنجشکها» به عنوان کارگردان، مدیر تولید، تدوینگر، تصویربردار پشت صحنه حضور داشتهاست.
آقای فارسی از جزئیات مستند نهال برایمان بگویید.
این مجموعه مستند درمورد کشاورزی در ایران است. سعی کردیم تصویری که به مخاطب نشان میدهیم تصویری کلان از کشاورزی در ایران باشد. به لحاظ فرمی به واسطه این که یک پروژه میدانی است و به مناطق مختلف سفر داریم، آقای ایرج میلانی که به عنوان یک ایرانگرد با سابقه و با تجربه میشناسیم، به عنوان راوی در کار حضور دارند و ما را همراهی میکنند. ما به بهانه سفر به مناطق مختلف به دیدن الگوهای موفق در کشاورزی که اغلب بخشخصوصی هستند، میپردازیم و آقای میلانی به شیوه مختص به خودشان موضوعات را بررسی میکنند.
این مستند در چه مرحلهای قرار دارد؟
بیش از یک سال برای پژوهش زمان گذاشتیم و از اردیبهشتماه امسال وارد مرحله تولید شدهایم. زمان دقیق پخش هنوز مشخص نیست. ما در ذهنمان این بود نهال پاییز امسال پخش شود. امیدوارم این اتفاق بیفتد.
هدف و دغدغه اصلی این مستند چیست؟
چند بحث کلی مطرح است. چیزی که ما میخواهیم بگوییم این است کشاورزی در کشور ما هیچگاه در اولویت قرار نگرفتهاست، در صورتی که مسأله اساسی و مهمی است. نکته دیگر این است که تقریبا تمام افرادی که با آنها مصاحبه کردیم، حرف مشترکشان این بود که در بحث کشاورزی، دولت مردم را جدی نمیگیرد. تلاش ما این است با معرفی الگوهای موفق، نشان دهیم کسی که میتواند در این زمینه کمک کند، خود مردم هستند، نه دولت. دولت تنها میتواند مردم و فعالیت خصوصی را به رسمیت بشناسد و آن را محدود نکند و اجازه دهد کشاورز کارش را بکند و با قانونهای دست و پاگیر مانع او نشود.
تولید مستند نهال چه چالشهایی را برای شما به دنبال داشت؟
وقتی به این عرصه وارد میشوید، به حمایت ارگانهایی نیاز دارید که اغلب دولتی هستند. آن چیزی که به چشم ما میآید این است که دستگاهها بسیار جزیرهای به مسائل نگاه میکنند و منافع آن بخش بر کلان کشاورزی ارجحیت دارد. این جزیرهای نگاه کردن کمکی به دولت و مردم نمیکند. نیاز به عزم جدی داریم که افراد همدل کار کنند و نمونه موفق آن جهاد سازندگی بعد از انقلاب است.
حضور آقای ایرج میلانی به عنوان راوی چه تاثیری بر کار داشت؟
حضور ایشان برای ما یک امتیاز بزرگی بود و کمک زیادی به کار کرد. تجربیات و شخصیت ایشان بسیار یاریکننده بود و از نظرات ایشان استفاده کردیم.
سفر در رفتار، اخلاق و نگرش انسانها تاثیر میگذارد
ایرج میلانی، مجری تلویزیون، کارشناس، مستندساز و طبیعتگرد ایرانی که بهواسطه ساخت برنامه «ایران بهشتی دیگر» در این حوزه شناخته شد، از چند دهه قبل سفرهای پرماجرایش را شروع کرده و اکنون بهعنوان یک طبیعتگرد حرفهای حرفهای زیادی برای گفتن دارد. او به عنوان راوی و مجری در مستند نهال حضور دارد.
ایرج میلانی در مورد دغدغه اصلی این مستند گفت: این مستند به دنبال آن است که نشان دهد چگونه میتوان کشاورزیمان را ارتقا دهیم و از این حالت که عمده کار کشاورزی صرفا به منظور معیشت باشد جلوتر رود و تبدیل به صنعت شود. به مناطقی که رفتیم پیش از آن رفتهبودم اما افقهای جدیدی را دیدم و بیشتر از این که منطقه مرا درگیر کند، شخصیتهای جالب توجه و سوژههایی را دیدم که وقتی در عمق میرفتم متوجه میشدم چقدر زوایای پنهانی وجود دارد.
او با اشاره به این که دخالتی بر کارگردانی اثر نداشتهاست، بیان کرد: من در این اثر فقط مجری هستم و بههیچوجه در ساخت این مستند دخالت نمیکنم چون کارگردانی اثر با من نیست و تصاویر هم هنوز مونتاژ نشده، تصور دقیقی از مستند ندارم.
این طبیعتگرد با بیان این که مطالبی را برای نگارش سفرنامه آماده کردهاست، گفت: من مطالبی را آماده کردهام اما نوشتن سفرنامه شاید اکنون صلاح نباشد. چون هنوز میتوانم از سفرهایی که رفتم فیلم بسازم. من در آرشیو خودم تصاویری دارم که هنوز مونتاژ نشدهاند و میتوانم از آنها استفاده کنم. برخی تصاویر هم مستندهایی از من است که پخش چندان جدی نداشتند. احتمالا آنها را در یوتیوب یا شبکههای اجتماعی منتشر کنم.
میلانی در پایان با اشاره بر تاثیر سفر بر طبیعت و محیطزیست عنوان کرد: حفظ محیط زیست رفتاری است که به دیگران پیشنهاد میدهیم. سفر در رفتار، اخلاق و نگرش انسانها تاثیر میگذارد که بخشی از آنها مربوط به رفتارهای محیطزیستی است اما در کنار سفر، چیزی که در تغییر نگرش و اخلاق موثرتر است، کتاب خواندن و فکر کردن است. الان با خودم میگویم کاش سفر کمتر رفتهبودم و بیشتر کتاب میخواندم.
هانیه علینژاد - خبرنگار
«نهال» به تهیهکنندگی و کارگردانی مهدی فارسی، مستندی است که به این مسأله مهم و اساسی میپردازد. این مستند با سفر به مناطق مختلف، از احوال کشاورزی مناطق جویا میشود و مسائل مختلف و اثرگذار را بررسی میکند. نهال درحال تولید برای پخش از شبکه مستند سیماست.
کشاورزی در اولویت نیست
مهدی فارسی سال 94 دوره پرتلاشی را در عرصه سینما و تلویزیون گذراند و در تولید آثار مهمی حضور داشتهاست. او در آثاری همچون «خاطرات خانه متروک»، «خروس بیمحل»، «آواز گنجشکها» به عنوان کارگردان، مدیر تولید، تدوینگر، تصویربردار پشت صحنه حضور داشتهاست.
آقای فارسی از جزئیات مستند نهال برایمان بگویید.
این مجموعه مستند درمورد کشاورزی در ایران است. سعی کردیم تصویری که به مخاطب نشان میدهیم تصویری کلان از کشاورزی در ایران باشد. به لحاظ فرمی به واسطه این که یک پروژه میدانی است و به مناطق مختلف سفر داریم، آقای ایرج میلانی که به عنوان یک ایرانگرد با سابقه و با تجربه میشناسیم، به عنوان راوی در کار حضور دارند و ما را همراهی میکنند. ما به بهانه سفر به مناطق مختلف به دیدن الگوهای موفق در کشاورزی که اغلب بخشخصوصی هستند، میپردازیم و آقای میلانی به شیوه مختص به خودشان موضوعات را بررسی میکنند.
این مستند در چه مرحلهای قرار دارد؟
بیش از یک سال برای پژوهش زمان گذاشتیم و از اردیبهشتماه امسال وارد مرحله تولید شدهایم. زمان دقیق پخش هنوز مشخص نیست. ما در ذهنمان این بود نهال پاییز امسال پخش شود. امیدوارم این اتفاق بیفتد.
هدف و دغدغه اصلی این مستند چیست؟
چند بحث کلی مطرح است. چیزی که ما میخواهیم بگوییم این است کشاورزی در کشور ما هیچگاه در اولویت قرار نگرفتهاست، در صورتی که مسأله اساسی و مهمی است. نکته دیگر این است که تقریبا تمام افرادی که با آنها مصاحبه کردیم، حرف مشترکشان این بود که در بحث کشاورزی، دولت مردم را جدی نمیگیرد. تلاش ما این است با معرفی الگوهای موفق، نشان دهیم کسی که میتواند در این زمینه کمک کند، خود مردم هستند، نه دولت. دولت تنها میتواند مردم و فعالیت خصوصی را به رسمیت بشناسد و آن را محدود نکند و اجازه دهد کشاورز کارش را بکند و با قانونهای دست و پاگیر مانع او نشود.
تولید مستند نهال چه چالشهایی را برای شما به دنبال داشت؟
وقتی به این عرصه وارد میشوید، به حمایت ارگانهایی نیاز دارید که اغلب دولتی هستند. آن چیزی که به چشم ما میآید این است که دستگاهها بسیار جزیرهای به مسائل نگاه میکنند و منافع آن بخش بر کلان کشاورزی ارجحیت دارد. این جزیرهای نگاه کردن کمکی به دولت و مردم نمیکند. نیاز به عزم جدی داریم که افراد همدل کار کنند و نمونه موفق آن جهاد سازندگی بعد از انقلاب است.
حضور آقای ایرج میلانی به عنوان راوی چه تاثیری بر کار داشت؟
حضور ایشان برای ما یک امتیاز بزرگی بود و کمک زیادی به کار کرد. تجربیات و شخصیت ایشان بسیار یاریکننده بود و از نظرات ایشان استفاده کردیم.
سفر در رفتار، اخلاق و نگرش انسانها تاثیر میگذارد
ایرج میلانی، مجری تلویزیون، کارشناس، مستندساز و طبیعتگرد ایرانی که بهواسطه ساخت برنامه «ایران بهشتی دیگر» در این حوزه شناخته شد، از چند دهه قبل سفرهای پرماجرایش را شروع کرده و اکنون بهعنوان یک طبیعتگرد حرفهای حرفهای زیادی برای گفتن دارد. او به عنوان راوی و مجری در مستند نهال حضور دارد.
ایرج میلانی در مورد دغدغه اصلی این مستند گفت: این مستند به دنبال آن است که نشان دهد چگونه میتوان کشاورزیمان را ارتقا دهیم و از این حالت که عمده کار کشاورزی صرفا به منظور معیشت باشد جلوتر رود و تبدیل به صنعت شود. به مناطقی که رفتیم پیش از آن رفتهبودم اما افقهای جدیدی را دیدم و بیشتر از این که منطقه مرا درگیر کند، شخصیتهای جالب توجه و سوژههایی را دیدم که وقتی در عمق میرفتم متوجه میشدم چقدر زوایای پنهانی وجود دارد.
او با اشاره به این که دخالتی بر کارگردانی اثر نداشتهاست، بیان کرد: من در این اثر فقط مجری هستم و بههیچوجه در ساخت این مستند دخالت نمیکنم چون کارگردانی اثر با من نیست و تصاویر هم هنوز مونتاژ نشده، تصور دقیقی از مستند ندارم.
این طبیعتگرد با بیان این که مطالبی را برای نگارش سفرنامه آماده کردهاست، گفت: من مطالبی را آماده کردهام اما نوشتن سفرنامه شاید اکنون صلاح نباشد. چون هنوز میتوانم از سفرهایی که رفتم فیلم بسازم. من در آرشیو خودم تصاویری دارم که هنوز مونتاژ نشدهاند و میتوانم از آنها استفاده کنم. برخی تصاویر هم مستندهایی از من است که پخش چندان جدی نداشتند. احتمالا آنها را در یوتیوب یا شبکههای اجتماعی منتشر کنم.
میلانی در پایان با اشاره بر تاثیر سفر بر طبیعت و محیطزیست عنوان کرد: حفظ محیط زیست رفتاری است که به دیگران پیشنهاد میدهیم. سفر در رفتار، اخلاق و نگرش انسانها تاثیر میگذارد که بخشی از آنها مربوط به رفتارهای محیطزیستی است اما در کنار سفر، چیزی که در تغییر نگرش و اخلاق موثرتر است، کتاب خواندن و فکر کردن است. الان با خودم میگویم کاش سفر کمتر رفتهبودم و بیشتر کتاب میخواندم.
هانیه علینژاد - خبرنگار