تالاب انزلی چند گام تا مرگ!
نتایج چند تحقیق و پژوهش نشان میدهد تالاب انزلی هم مانند دریاچه ارومیه و چند تالاب دیگر آنقدر وضعیت وخیمی دارد که اگر از همین امروز به دادش نرسیم، شاید تنها نامی از آن باقی بماند. با این حال باز هم مراقبتهای لازم از آن صورت نمیگیرد و تحت عوامل مختلف هر سال بخشی از تالاب سوزانده و خشک شده و از بین میرود.
از بی دفاعی تالاب انزلی همین بس که چند روز پیش 40هکتار آن را عمدی آتش زدند تا زمین هایش را به قیمت بالا بفروشند. اما نباید فراموش کنیم همین تالاب در سال۱۳۵۴ از میان 24 تالاب ایران بههمراه ۱۱تالاب دیگر بهعنوان تالاب بینالمللی به دفتر کنوانسیون رامسر معرفی شده بود. در حال حاضر وسعت این تالاب در فصل های زمستان و بهار به دلیل افزایش بارش، حدود ۲۱۱کیلومترمربع و در فصل تابستان به سبب کم شدن حجم ورودی آب، کمبود بارش و افزایش میزان تبخیر به ۱۹کیلومترمربع می رسد.
محیط زیست استانها یکی یکی از بین میروند. از کوه، جنگل و مراتع گرفته تا رودخانهها، ساحل، دریا و تالابها. گویی دیگر هیچ ارادهای برای حفظ این منابع طبیعی باقی نمانده و هر روز باید خبری بدتر از خبر دیروز شنید. در این میان تالاب انزلی از جمله سرمایه های ملی و با ارزش شمال کشور است که علاوه بر جذب گردشگر و بهره برداری های اقتصادی و اجتماعی در مهاجرت انبوه پرندگان مهاجر از سراسر دنیا و زادآوری آبزیان نقش بهسزایی دارد. منطقهای زیبا و رویایی که بهجرات میتوان گفت بدون آن گیلان بخش عمدهای از جذابیتهایش را از دست خواهد داد.
تالابی بیمار با پسوند بینالمللی
وقتی در سال۱۳۵۴ تالاب انزلی در فهرست تالابهای بینالمللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسید، همزمان سازمان بینالمللی حیات پرندگان، این تالاب را بهعنوان زیستگاه با اهمیت برای پرندگان تشخیص داده و جزو تالابهای طبیعی و آب شیرین کشور و ازجمله زیباترین مناظر آبی منطقه معرفی کرد. با این تفاسیر سالهاست این تالاب زیبا گرفتار مشکلات و معضلاتی شده که کسی توجهی به آن نمیکند و ادامه این روند میتواند بلایی را که بر سر دریاچه ارومیه آورد برای این زیست بوم ارزشمند تکرار کند. معضلاتی همچون ورود فاضلابهای روستاهای اطراف به حلق تالاب و آتشسوزیهای عمدی و آلاینده های واحدهای صنعتی و آلودگی های مربوط به شیرآبه زباله های سراوان و بدتر از همه سنبل آبی که نفس تنگ تالاب و موجوداتش را به شماره انداخته است.
مبادا تالاب هم خشک شود
مطالعات جامع انجام شده جهانی روی دریاچه خزر در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ نشان میدهد تغییرات اقلیم دریا که از دهه۷۰ شمسی آغاز شده، بسیار تاثیرگذار بوده و هنوز نیز ادامه دارد. نتایج این تحقیقات روند کاهشی سطح آب دریای خزر را تا سال۲۰۵۰ پیش بینی میکند که مساحت دریاچه به یک سوم آن خواهد رسید. بر اساس این پژوهش ۱۵تا۲۰کیلومتر دورافتادگی شمال را از دریا پیشبینی کرده و با وجود اینکه بخش جنوبی دریاچه و عمیقترین نقاط دریای خزر در کشورمان است اما نقشههای مطالعاتی حاکی از پسروی از انزلی به سمت آذربایجان نیز خواهد بود. از این پژوهش میتوان به روند تدریجی از دست رفتن برخی تالابهای کشور نیز پی برد. اتفاقی که باعث شده در حال حاضر ۱۵هزار هکتار از عرصه جنوبی میانکاله نابود شود. اولویت و اهمیت احیای تالاب انزلی یک گام جلوتر از سایر تالابهای کشور است، زیرا برای احیای تالاب بینالمللی انزلی ردیف اعتبار ملی وجود دارد که در اختیار سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
دفاع از تالاب در حد حرف
اوایل شهریور وقتی 40هکتار از پهنه تالاب در آتش سوخت و در کمال تاسف اعلام شد این فاجعه عمدی بوده، انتظار میرفت برخورد قاطعی با عوامل آن بشود. هر چند باز هم مثل همیشه گروهی از مسئولان به میدان آمدند و در دفاع از تالاب حرفهایی زدند اما در عمل فرقی به حال تالاب نکرد. رئیسجمهور در نشست هیأت دولت گفت:«برای خنثیکردن نقشه سوداگران، تلاش کنید بخش آسیبدیده تالاب انزلی در حد امکان احیا شده و به حالت قبل برگردد.»
سپس رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور در نشست کمیته احیای تالاب انزلی با بیان اینکه دیدگاه دولت نسبت به تالاب انزلی ملی است، اعلام کرد: «اجازه نمیدهیم تالاب انزلی به دریاچه ارومیه دیگری تبدیل شود.» استاندار گیلان نیز در این جلسه با اشاره به اینکه گردشگران به جای تماشای لاله تالابی، سنبل آبی را میبینند، گفت: «ما وارث کارشناسی غلط گذشتگان هستیم و در تالاب حتی آبراهی که بتوانیم از آنجا عبور کنیم وجود ندارد.»
سیداحمد هاشمی اشکا - روزنامهنگار
محیط زیست استانها یکی یکی از بین میروند. از کوه، جنگل و مراتع گرفته تا رودخانهها، ساحل، دریا و تالابها. گویی دیگر هیچ ارادهای برای حفظ این منابع طبیعی باقی نمانده و هر روز باید خبری بدتر از خبر دیروز شنید. در این میان تالاب انزلی از جمله سرمایه های ملی و با ارزش شمال کشور است که علاوه بر جذب گردشگر و بهره برداری های اقتصادی و اجتماعی در مهاجرت انبوه پرندگان مهاجر از سراسر دنیا و زادآوری آبزیان نقش بهسزایی دارد. منطقهای زیبا و رویایی که بهجرات میتوان گفت بدون آن گیلان بخش عمدهای از جذابیتهایش را از دست خواهد داد.
تالابی بیمار با پسوند بینالمللی
وقتی در سال۱۳۵۴ تالاب انزلی در فهرست تالابهای بینالمللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسید، همزمان سازمان بینالمللی حیات پرندگان، این تالاب را بهعنوان زیستگاه با اهمیت برای پرندگان تشخیص داده و جزو تالابهای طبیعی و آب شیرین کشور و ازجمله زیباترین مناظر آبی منطقه معرفی کرد. با این تفاسیر سالهاست این تالاب زیبا گرفتار مشکلات و معضلاتی شده که کسی توجهی به آن نمیکند و ادامه این روند میتواند بلایی را که بر سر دریاچه ارومیه آورد برای این زیست بوم ارزشمند تکرار کند. معضلاتی همچون ورود فاضلابهای روستاهای اطراف به حلق تالاب و آتشسوزیهای عمدی و آلاینده های واحدهای صنعتی و آلودگی های مربوط به شیرآبه زباله های سراوان و بدتر از همه سنبل آبی که نفس تنگ تالاب و موجوداتش را به شماره انداخته است.
مبادا تالاب هم خشک شود
مطالعات جامع انجام شده جهانی روی دریاچه خزر در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ نشان میدهد تغییرات اقلیم دریا که از دهه۷۰ شمسی آغاز شده، بسیار تاثیرگذار بوده و هنوز نیز ادامه دارد. نتایج این تحقیقات روند کاهشی سطح آب دریای خزر را تا سال۲۰۵۰ پیش بینی میکند که مساحت دریاچه به یک سوم آن خواهد رسید. بر اساس این پژوهش ۱۵تا۲۰کیلومتر دورافتادگی شمال را از دریا پیشبینی کرده و با وجود اینکه بخش جنوبی دریاچه و عمیقترین نقاط دریای خزر در کشورمان است اما نقشههای مطالعاتی حاکی از پسروی از انزلی به سمت آذربایجان نیز خواهد بود. از این پژوهش میتوان به روند تدریجی از دست رفتن برخی تالابهای کشور نیز پی برد. اتفاقی که باعث شده در حال حاضر ۱۵هزار هکتار از عرصه جنوبی میانکاله نابود شود. اولویت و اهمیت احیای تالاب انزلی یک گام جلوتر از سایر تالابهای کشور است، زیرا برای احیای تالاب بینالمللی انزلی ردیف اعتبار ملی وجود دارد که در اختیار سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
دفاع از تالاب در حد حرف
اوایل شهریور وقتی 40هکتار از پهنه تالاب در آتش سوخت و در کمال تاسف اعلام شد این فاجعه عمدی بوده، انتظار میرفت برخورد قاطعی با عوامل آن بشود. هر چند باز هم مثل همیشه گروهی از مسئولان به میدان آمدند و در دفاع از تالاب حرفهایی زدند اما در عمل فرقی به حال تالاب نکرد. رئیسجمهور در نشست هیأت دولت گفت:«برای خنثیکردن نقشه سوداگران، تلاش کنید بخش آسیبدیده تالاب انزلی در حد امکان احیا شده و به حالت قبل برگردد.»
سپس رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور در نشست کمیته احیای تالاب انزلی با بیان اینکه دیدگاه دولت نسبت به تالاب انزلی ملی است، اعلام کرد: «اجازه نمیدهیم تالاب انزلی به دریاچه ارومیه دیگری تبدیل شود.» استاندار گیلان نیز در این جلسه با اشاره به اینکه گردشگران به جای تماشای لاله تالابی، سنبل آبی را میبینند، گفت: «ما وارث کارشناسی غلط گذشتگان هستیم و در تالاب حتی آبراهی که بتوانیم از آنجا عبور کنیم وجود ندارد.»
سیداحمد هاشمی اشکا - روزنامهنگار