دیپلماسی قلدری بدون  روتوش

به بهانه انتشار مکالمه پمپئو با نخست‌وزیر سابق عراق نگاهی انداخته‌ایم به رفتار استکباری آمریکا در مواجهه با کشورهای منطقه

دیپلماسی قلدری بدون روتوش

ایالات متحده آمریكا در ماه مارس سال 2003 میلادی، به بهانه واهی وجود سلاح‌های كشتار جمعی به عراق حمله كرد و پس از سرنگونی رژیم صدام حسین، این كشور عربی را به تسخیر خود درآورد. وجه اشتراك جورج واكر بوش، باراك اوباما، دونالد ترامپ و جو بایدن در قبال عراق، نگاه واحد و سلطه‌محور آنها نسبت به بغداد و معادلات امنیتی، اقتصادی و سیاسی جاری در آن است. این نگاه استعمارگرایانه در طول 17 سال اخیر به عناوین گوناگون در ملاقات‌های آشكار و پنهان مقامات كاخ سفید با مسؤولان دولتی عراق نمود داشته است. در این مطلب، به مرور برخی از این موارد می‌پردازیم:

دستور می‌دهیم ایران را تحریم كنید!

یكی از مكالماتی كه اخیرا به نقل از منابعی آگاه منتشر شده، مربوط به منازعه‌ای تلفنی میان مایك پمپئو وزیر خارجه سابق آمریكا و عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر سابق عراق است. این مكالمه در بهار سال 2009 میلادی صورت گرفته است. هرچند دفتر عادل عبدالمهدی در قبال این مكالمه و انتشار آن سكوت كرده اما پیگیری‌های خبرنگار جام‌جم، نشان‌دهنده صحت این سند است.
مایك پمپئو در این مكالمه تلفنی خطاب به عادل عبدالمهدی می‌گوید: «ترامپ دستور داده تحریم‌ها علیه ایران تشدید شود و شما هم موظفید این دستور را رعایت كنید!» در پاسخ به این درخواست طلبكارانه و وقیحانه، عادل عبدالمهدی خطاب به پمپئو تاكید می‌كند كه این تحریم‌ها یكجانبه از سوی آمریكا وضع‌شده، نه سازمان ملل و شورای امنیت و عراق از نظر حقوقی و قانونی، نمی‌تواند و نمی‌خواهد به این تحریم‌ها پایبند باشد.
این پاسخ عبدالمهدی با خشم پمپئو مواجه می‌شود، تا جایی كه وزیر امورخارجه آمریكا خطاب به نخست‌وزیر عراق می‌گوید: «شما باید به این تحریم‌ها پایبند باشید، اگرنه خودتان را نیز در معرض همین تحریم‌ها قرار می‌دهیم! تاكید می‌كنم كه پیام آمریكا مشخص است! یا تحریم‌ها را علیه ایران رعایت و اعمال می‌كنید یا خودتان نیز به همین تحریم‌ها مبتلا می‌شوید!»
عادل عبدالمهدی بار دیگر در پاسخ می‌گوید:« گفتیم كه نه می‌خواهیم و
نه می‌توانیم ایران را تحریم كنیم. اگر من به تحریم‌های شما (علیه ایران) پایبند باشم، مردم كشورم من را به دلیل رعایت منافع آمریكا به‌جای حفظ منافع عراق و عراقی‌ها، خائن خطاب می‌كنند و با من برخورد خواهند كرد. ما می‌خواهیم چنانچه با شما رابطه داریم، روابط خوبی با ایران هم داشته باشیم، همسایه‌ای كه تاریخ روابط دو كشورمان به بیش از 7000 سال پیش باز می‌گردد و مرزهای مشترك 1450 كیلومتری با روابط فرهنگی، مذهبی و اقتصادی كه به هیچ عنوان نمی‌توان آن را نادیده گرفت.»پمپئو در ادامه این مكالمه، ادعاهای همیشگی و دروغین مقامات آمریكایی را علیه ایران تكرار می‌كند و می‌گوید: «ایران یك كشور تروریستی است، در محور شرارت قرار دارد و امنیت و ثبات منطقه را به خطر انداخته است.»اما نخست‌وزیر سابق عراق این بار نیز پاسخ قاطعانه‌ای به پمپئو می‌دهد: «آقای پمپئو! شما می‌گویید ایران نباید در امور عراق كه كشور همسایه‌اش هست، دخالت كند. درست است كه هیچ كشوری حق دخالت در امور سایر كشورها را ندارد اما شما الان در امور داخلی ما دارید به‌صورت گسترده دخالت می‌كنید، در حالی كه شما 10 هزار كیلومتر دورتر از عراق هستید. آیا انجام این كار برای شما مجاز است؟!»پس از این سخنان، پمپئو باردیگر با تهدید درخصوص اعمال تحریم‌های مشابه علیه عراق، تلفن را قطع می‌كند. البته كمتر از یك ماه بعد، عوامل آمریكا در بغداد و دیگر نقاط عراق، تظاهراتی را به بهانه مسائل اقتصادی علیه دولت عادل عبدالمهدی برگزار كردند كه هدف از آن، استقرار دولتی وابسته به واشنگتن در بغداد بود.



چشمك خطرناك بایدن به كردهای عراق!

یاسر المالكی، تحلیلگر حوزه امنیت و انرژی در منطقه غرب آسیا، نوامبر سال 2020 (پس از محرز شدن پیروزی بایدن در انتخابات آمریكا) در مقاله‌ای كه در سایت موسسه خاورمیانه (MEI) منتشر شد، از نقشه خاص و خطرناك بایدن در قبال كشور عراق پرده برداشته است: «در عراق، كردها بایدن را یك دوست قدیمی می‌دانند كه می‌تواند به آنها كمك كند تا از بغداد امتیاز بگیرند. مشكلات اقتصادی اربیل نسبت به بقیه عراق بسیار بدتر است. اقلیم كردستان (KRG)  به‌رغم توافق با نخست‌وزیر الكاظمی در مورد گذرگاه‌های مرزی، تخصیص بودجه و ترتیبات امنیتی در سنجار، به‌سختی می‌تواند حقوق و دستمزد بخش دولتی را پوشش دهد و بدهی زیادی دارد. به‌علاوه، انتظار می‌رود روابط اربیل و بغداد بر سر ماجرای فروش نفت و تمركز منابع انرژی در اقلیم كردستان، دچار تنش‌هایی شود. در چنین شرایطی بایدن قصد دارد از این وضعیت (به سود منابع آمریكا) استفاده كند. بایدن در این‌خصوص، تحولات عراق را به صورت جدی مورد رصد و تحلیل قرار خواهد داد.»
جو بایدن وضع‌كننده تئوری«تجزیه عراق» است. او وقتی سناتور ایالت دلاویر در كنگره بود، سال ۲۰۰۶ پیشنهاد تقسیم عراق به سه منطقه نیمه خودمختار شیعی، سنی و كردی را ارائه كرد. او این پیشنهاد خود را به طرحی جامع تبدیل كرد و در اختیار دولت جورج واكر بوش قرار داد. از آن زمان تاكنون، حتی در دوران
ریاست‌ جمهوری ترامپ، طرح بایدن به مبنای تحلیل، عمل، ارزیابی و محاسبه تحركات و عملكرد واشنگتن در عراق تبدیل شده‌ است.بایدن مهم‌ترین ابزار در راستای رسیدن به این طرح یا هدف خطرناك را ناامن‌سازی منطقه می‌داند. به عبارت بهتر، بایدن روی مفهومی به نام منطقه ناامن تكیه كرده تا از این مجرا به تجزیه منطقه برسد. از همان ابتدا مشخص بود دموكرات‌ها پس از حضور مستقیم در كاخ ‌سفید قصد داشتند عوامل ناامن‌كننده در عراق و منطقه را به صورتی شدیدتر تقویت كنند. این رویكرد در جبهه دموكرات‌های آمریكا مسبوق به سابقه بوده است. نباید فراموش كرد آنها (دموكرات‌ها) حتی سال ۲۰۱۳ میلادی و در دوران ریاست‌جمهوری اوباما، بابت تأسیس و تجهیز داعش، جبهه النصره و دیگر تروریست‌‌های تكفیری، حاضر شدند هزینه‌های زیادی پرداخت كنند. بایدن خود یكی از مؤسسان داعش و گروه‌های تروریستی-تكفیری در منطقه محسوب می‌شود.



بزرگ‌ترین ترس اوباما ایجاد ثبات در عراق بود!

اما اسكای، پژوهشگر و استاد مؤسسه آمریكایی جیل جكسون در آوریل سال 2015 میلادی و در حالی كه هنوز اوباما در مسند ریاست جمهوری آمریكا قرار داشت، دست به افشاگری غافلگیرانه‌ای درخصوص سیاست‌های امنیتی دولت وقت آمریكا در عراق زد: «آینده‌های متفاوتی برای عراق قابل تصور است. بذر بحران در عراق به صورت خاص از سال 2010 میلادی پاشیده شد، جایی كه ایالات متحده آمریكا اهمیتی برای نتایج انتخابات پارلمانی در این كشور (عراق) قائل نشد. من به عنوان فردی كه در آن زمان به واسطه موقعیتم (مشاور امور عراق در دولت اوباما) در جریان امور بودم، این ماجرا را مشاهده كردم. فراتر از آن، ژنرال ریموند اودیرنو، فرمانده وقت نیروهای آمریكایی در عراق، در اوایل سال 2010 به من گفت: بزرگ‌ترین ترس من این است كه ما صلح و امنیت در عراق را تثبیت كنیم و سپس این كشور دارای ثبات را در اختیار ایران قرار دهیم!»




آمریكا عامدانه عراق را در مقابل داعش تضعیف كرد

نوری‌ مالكی، نخست‌وزیر اسبق عراق در یكی از جنجالی‌ترین مصاحبه‌های خود که با شبكه العالم كه در دی‌ماه سال 1399 و حدود یك سال پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی صورت گرفت، از مجازات عراق توسط آمریكا سخن به میان آورد: «ما (در دوران نخست‌وزیری مالكی و حضور اوباما در كاخ سفید) توافق كردیم كه نیروهای آمریكایی از عراق عقب‌نشینی كنند. این توافق در زمان جمهوریخواهان و در زمان جورج بوش بسته شده بود اما عملا در زمان دموكرات‌ها و در دوره ریاست جمهوری اوباما صورت گرفت.
به نظر می‌رسد كه طرف نظامی آمریكایی با عقب‌نشینی نیروها از عراق، چندان موافق و خرسند نبود و موجی از نارضایتی و چالش‌ در آمریكا به وجود آمد؛ موجی مبنی بر این‌كه در عراق اموال بسیاری هزینه كرده‌ایم، افراد و نیروهایی را از دست داده‌ایم و اینك بدون هیچ دستاوردی از عراق خارج می‌شویم. این غیرممكن است؛ پس از آن عملیات مجازات دولت عراق و مجازات من (نوری مالكی) كه عاملی در عقب‌نشینی نیروهای آمریكایی از عراق بودند، آغاز شد. این مجازات خود را در نبرد علیه داعش نشان داد.
دونالد ترامپ دولت‌های سابق آمریكا را متهم كرد كه آنها باعث شكل‌گیری داعش بودند. باید بگویم كه در قبال آن سكوت كردند، حمایت كردند، حمایت تسلیحاتی از ما را متوقف كردند و طرف عراقی را به نفع عملیات داعش تضعیف كردند. درواقع آنچه كه رخ داد، مجازات عراق بود.»




اگر فداكاری حاج‌قاسم نبود بغداد سقوط می‌كرد

نوری مالكی در بخش دیگری از سخنان خود در گفت‌و‌گو با شبكه العالم (دی‌ماه 1399)، به ممانعت آمریكا و متحدان اروپایی آن در ارسال سلاح به دولت عراق (جهت مقابله با داعش) اشاره كرده است: «حتی اگر بغداد سقوط می‌كرد؛ اینها (داعش و تروریست‌های تكفیری) حاكمان بغداد نبودند.
این احمق‌ها امثال داعش و طالبان پیشروی می‌كنند و می‌جنگند و منفجر می‌كنند اما
در نهایت شكست می‌خورند و نمی‌توانند هیچ پیروزی‌ای را نگه دارند. درنتیجه در صورتی كه داعش پیروز می‌شد، باز هم عراق در دستان دولت آمریكا باقی می‌ماند.
در هر حال، صراحتا ما از دولت آمریكا خواهان سلاح، تجهیزات و ابزارهای ذخیره شدیم. برخی سلاح‌های آمریكایی مانند آبرامز را در اختیار داشتیم اما این تانك‌ها فاقد تجهیزات بودند. تلاش كردیم تا تجهیزات را از مصر خریداری كنیم؛ اما آنها نپذیرفتند. زیرا آمریكا خرید این سلاح را مشروط كرده بود كه تجهیزات آنها را فقط با موافقت‌شان بدهند. درواقع ما ذخایر نداشتیم، حتی هلیكوپتر و جنگنده‌های اف-۱۶ را نیز با تاخیر یك سال به ما دادند و با این تدابیر توان ما را تضعیف كردند. ما سلاح داشتیم  اما سلاح ما در آن حد نبود كه با چنین حمله‌ای كه از حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی برخوردار بود، مقابله كند.
از این رو به هر قیمتی به دنبال سلاح بودیم. ما بر خرید سلاح توافق كردیم  اما سلاح در زمان مناسب به دست ما نمی‌رسید از این رو با حاج‌قاسم سلیمانی توافق كردیم كه ایران این سلاح‌ها را در اختیار ما بگذارد. از ایران سلاح خریداری كنیم و این نقطه قوت و لطف بزرگ جمهوری اسلامی و به‌ویژه (شهید) حاج‌قاسم بود.»





باید نفت عراق را به آمریكا بدهید !

یكی دیگر از درخواست‌های جنجالی مقامات آمریكایی از دولت‌های عراقی، مربوط به درخواستی می‌شود كه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریكا خطاب به حیدرالعبادی نخست‌وزیر وقت عراق مطرح كرد. رئیس‌جمهور آمریكا دو بار با نخست‌وزیر سابق عراق درباره گرفتن نفت این كشور در ازای هزینه‌های واشنگتن در جنگ، گفت‌وگو و در یكی از جلسات شورای امنیت ملی
كاخ سفید هم بر لزوم گرفتن نفت عراق تاكید كرده است.
طبق افشاگری پایگاه «آكسیوس» در سال 2017 میلادی، دونالد ترامپ دو بار با نخست‌وزیر وقت عراق، ایده پرداخت پول به آمریكا توسط نفت عراق را به منظور جبران هزینه‌های واشنگتن در جنگ مطرح كرده بود. این پایگاه آمریكایی در این خصوص می‌نویسد: «هرچند به نظر می‌رسد كه بالاخره ترامپ این ایده (در اختیار گرفتن رسمی نفت عراق) را رها كرد  اما تاكنون افشا نشده بود كه رئیس‌جمهور (آمریكا) دوبار در این‌باره با حیدرالعبادی صحبت كرده و همچنین این موضوع را در نشست تیم امنیت ملی كاخ سفید هم طرح كرده بود».
طبق گزارش این رسانه، ترامپ در دیدار ماه مارس سال 2017 میلادی با حیدر العبادی، نخست‌وزیر وقت عراق، موضوع اخذ نفت عراق درازای هزینه‌هایی كه آمریكا در جنگ با تروریست‌ها در عراق متحمل شده را مطرح كرده بود. یك مقام آمریكایی حاضر در نشست ترامپ و العبادی به «آكسیوس» گفت: «این دیدار، به طور كلی یك دیدار خیلی عادی و معمولی بود اما دقیقا در آخر دیدار بود كه ترامپ در حالی كه پوزخندی به چهره داشت، گفت كه خب، ما قرار است درباره نفت (عراق) چه بكنیم؟».
ترامپ در كارزار انتخاباتی سال ۲۰۱۶ خود بارها گفته بود كه آمریكا تریلیون‌ها دلار در عراق هزینه كرده و هزاران نفر تلفات داده اما در ازایش هیچ چیزی نگرفته است. به گفته منبع آمریكایی حاضر در دیدار ترامپ و العبادی در كاخ سفید، نخست‌وزیر وقت عراق در پاسخ به اظهارنظر رئیس‌جمهور آمریكا گفت: «منظور شما چیست؟»
ترامپ در جواب العبادی گفت: «خوب ما در آنجا (عراق) كارهای خیلی زیادی انجام داده‌ایم، تریلیون‌ها دلار آنجا هزینه كرده‌ایم و افراد زیادی درباره نفت (عراق) دارند صحبت می‌كنند».
مقام آمریكایی حاضر در جلسه كاخ سفید به «آكسیوس» گفت كه نخست‌وزیر عراق كاملا از قبل خود را آماده این سوال كرده بود، در جواب گفت: «خوب آقای رئیس‌جمهور! همان‌طور كه می‌دانید، ما خیلی از نزدیك با بسیاری از شركت‌های آمریكایی كه در كشور ما منافع دارند، كار می‌كنیم».
طبق گزارش «آكسیوس»، ترامپ در تابستان سال ۲۰۱۷ هم طی تماس تلفنی با نخست‌وزیر عراق، باردیگر در این‌باره صحبت كرد. اما این گفت‌وگو هم به جایی نرسید. هربرت مك‌مستر، مشاور امنیت ملی وقت كاخ سفید در انتقاد از طرح موضوع نفت عراق توسط ترامپ در این تماس تلفنی با العبادی، شروع به نصیحت رئیس‌جمهور آمریكا كرد. مك‌مستر به رئیس‌جمهور آمریكا گفت: «ما نمی‌توانیم این كار (درخواست نفت عراق در ازای هزینه‌های آمریكا) را بكنیم و نباید درباره این موضوع صحبت كنیم چراكه حرف زدن در این‌باره، كار بدی است و برای وجهه آمریكا بد است، متحدان‌مان و همه را خواهد ترساند. شما در نهایت قادر به انجام چنین كاری نخواهید بود و با صحبت در این‌باره، به اعتبارمان و اعتبار خودتان آسیب خواهید زد».