سازمان جهانی گردشگری و فائو برای توسعه پایدار در مناطق کوهستانی از طریق جذب گردشگر در این مناطق برنامه‌ریزی‌کرده و گام برمی‌دارند
جوامع کوهستانی در راه صعود به قله‌های گردشگری
مثل هر مناسبت جهانی که یک برگ را در تقویم به خود اختصاص داده، کوهستان هم برای خودش جایی در روزشمار انسان‌ها باز کرده است؛ جایی با عنوان روز جهانی کوهستان که هر سال جشن گرفته می‌شود و در این رویداد سالانه درباره اهمیت کوه‌ها برای زندگی آگاهی‌رسانی‌‌شده و بر فرصت‌ها و محدودیت‌های توسعه کوهستان تاکید و انگیزه‌هایی ایجاد می‌شود که تغییرات مثبتی را برای مردم و محیط‌های کوهستانی در سراسر جهان به ارمغان می‌آورد. مقاصد کوهستانی حدود ۱۵تا۲۰درصد از گردشگری جهانی را به خود جذب می‌کنند و آن‌قدر اهمیت دارند که فائو(سازمان خواربار و کشاورزی ملل‌متحد)و سازمان جهانی گردشگری برایش وقت بگذارند و در جشن امسال کوهستان، نشریه جدیدی را برایش راه‌اندازی کنند تا از این طریق به رونق گردشگری پایدار و همه‌گیر در جوامع کوهستانی کمک کند. از این نشریه در جشن امسال کوهستان -که حدود یک‌هفته پیش برگزار شد- و بر توسعه و گردشگری پایدار در کوهستان تاکید شد.
براساس گزارش جدیدی که توسط سازمان خواربار و کشاورزی ملل‌متحد (FAO)و سازمان‌جهانی گردشگری(UNWTO) در مراسم جشن روزجهانی کوه۲۰۲۱ ارائه شد، گردشگری پایدار نقش کلیدی در تقویت معیشت، کاهش فقر و حفظ محیط‌زیست در مناطق کوهستانی ایفا می‌کند. بر همین اساس گردشگری کوهستانی به‌سوی مسیری پایدارتر که به‌طور مشترک توسط فائو، دبیرخانه مشارکت کوهستان و سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل‌متحد (UNWTO)توسعه‌یافته است، پیش می‌رود. در این گزارش نمونه‌هایی از نوآوری، بهترین شیوه‌ها و ابتکارات را از سراسر جهان و همچنین دستورالعمل‌ها و توصیه‌های عملی در زمینه ساختن شرایط بهتر برای گردشگری کوهستانی پایدار را ارائه می‌دهد. کیو دونگیو، مدیرکل فائو در جشن روزجهانی کوهستان گفت: برای بسیاری از جوامع کوهستانی، گردشگری راهی برای امرار معاش آنهاست. ترویج اکوتوریسم پایدار، گردشگری کشاورزی و گردشگری سلامت می‌تواند به ایجاد مشاغل جدید، تنوع درآمد، ایجاد اقتصادهای خرد قوی و احیای محصولات و خدمات کمک کند. گردشگری کوهستان باید به نفع جوامع کوهستانی، رفاه‌جهانی و سلامت کره‌زمین تغییر شکل دهد. توریسم پایدار همچنین می‌تواند به عنوان یک محرک مهم برای توسعه اجتماعی-اقتصادی در مناطق کوهستانی عمل کند. به گفته زوراب پولولیکاشویلی، دبیرکل سازمان جهانی گردشگری، گردشگری جامعه‌محور با مدیریت خوب می‌تواند به درآمد خانوارها تنوع ببخشد، فرصت‌های شغلی و معیشتی را افزایش دهد، از سیستم‌های سنتی حمایت کند، انعطاف‌پذیری ایجاد کند و به حفظ و ارتقای میراث‌طبیعی و فرهنگی در سراسر مناظر فرهنگی، تاریخی و طبیعی کمک کند. گردشگری پایدار می‌تواند به‌عنوان یک محرک مهم برای توسعه اجتماعی-اقتصادی در مناطق کوهستانی عمل کند.
اطلاع‌رسانی درباره کوهستان
سازمان ملل‌متحد ۱۱دسامبر را به‌عنوان روزجهانی کوهستان تعیین‌کرده و فائو به‌عنوان آژانس اصلی هماهنگی آن را به‌عهده دارد. این مراسم که هرسال جشن گرفته می‌شود در مورد اهمیت کوه‌ها برای زندگی آگاهی‌رسانی می‌کند، بر فرصت‌ها و محدودیت‌های توسعه کوهستان تاکید و انگیزه‌هایی را ایجاد می‌کند که تغییرات مثبتی را برای مردم و محیط‌های کوهستانی در سراسر جهان به ارمغان می‌آورد. با توجه به اینکه مقاصد کوهستانی حدود ۱۵تا۲۰درصد از گردشگری جهانی را به خود جذب می‌کنند، موضوع روز جهانی کوهستان۲۰۲۱ برای گردشگری پایدار کوهستان، بر نقش این بخش در ارزشگذاری میراث‌طبیعی و فرهنگی کوه‌ها و مردم کوهستان، ترویج سیستم‌های غذایی پایدار و حفاظت از اکوسیستم‌های کوهستانی تاکید می‌کند. موضوع امسال همچنین توجه را به سوی تأثیرات همه‌گیری کرونا جلب می‌کند و اینکه این بحران چگونه می‌تواند فرصتی برای بازسازی گردشگری کوهستانی به روشی سبزتر، پایدارتر و فراگیرتر باشد. این به معنای تضمین توانمندسازی جامعه، اندازه‌گیری تأثیر گردشگری در کوهستان، مدیریت مؤثر منابع و پسماندها و تعریف ظرفیت حمل برای مقاصد است.
یک تلاش مشترک
مراسم روز جهانی کوهستان که در سطح عالی و با حضور توسط کیو دونگیو، مدیرکل فائو و زوراب پولولیکاشویلی، دبیرکل سازمان جهانی گردشگری و همچنین مقامات برخی کشورهای جهان برگزار شد بر نیاز به ترویج گفت‌وگو و همکاری برای استفاده از ظرفیت کامل گردشگری کوهستان برای کمک به توسعه پایدار تأکید داشت. این حرکت کمک خواهد کرد تا بسیاری از اعضای هیات مشارکت کوهستان و کشورهای عضو سازمان جهانی گردشگری(که ایران هم عضوی از آن است) درخصوص قرار‌گرفتن جوامع کوهستانی در روح برنامه ۲۰۳۰سازمان‌ملل و همپا‌شدن با سایر جوامع تلاش کنند.
شیوه‌های پایدار و یک مصداق
براساس این مطالعه، محصولات و خدمات گردشگری کوهستانی پایدار باید از گردشگری مخرب به گردشگری محتاطانه و حساس به اقلیم تغییر کرده و فرصت‌های جدیدی را ایجاد کند و منافع ملموسی را برای جوامع محلی به ارمغان بیاورد و درعین‌حال به حفاظت از میراث منحصربه‌فرد کوهستان کمک کند.
این خدمات همچنین باید فراگیر باشد و کیفیت خوبی از اشتغال و کار شایسته به جوامع ارائه دهد. این نشریه پروژه‌هایی را از سراسر جهان نشان می‌دهد که دقیقا این کار را انجام می‌دهند از جمله در منطقه Cordillera در فیلیپین، جایی که وزارت گردشگری کشور، دبیرخانه مشارکت کوهستان و Slow Food ارائه‌دهندگان خدمات گردشگری را به تولیدکنندگان در مقیاس کوچک متصل می‌کنند تا بازدیدکنندگان بتوانند محصولات کوهستانی باکیفیت با عنوان «آستروستای» را در هیمالیا کشف کنند، محل اقامتی که توسط جوامع محلی اداره و شامل فعالیت‌های رصد ستاره‌ها‌می‌شود.
اطلاع‌رسانی درباره کوهستان
سازمان ملل‌متحد ۱۱دسامبر را به‌عنوان روزجهانی کوهستان تعیین‌کرده و فائو به‌عنوان آژانس اصلی هماهنگی آن را به‌عهده دارد. این مراسم که هرسال جشن گرفته می‌شود در مورد اهمیت کوه‌ها برای زندگی آگاهی‌رسانی می‌کند، بر فرصت‌ها و محدودیت‌های توسعه کوهستان تاکید و انگیزه‌هایی را ایجاد می‌کند که تغییرات مثبتی را برای مردم و محیط‌های کوهستانی در سراسر جهان به ارمغان می‌آورد. با توجه به اینکه مقاصد کوهستانی حدود ۱۵تا۲۰درصد از گردشگری جهانی را به خود جذب می‌کنند، موضوع روز جهانی کوهستان۲۰۲۱ برای گردشگری پایدار کوهستان، بر نقش این بخش در ارزشگذاری میراث‌طبیعی و فرهنگی کوه‌ها و مردم کوهستان، ترویج سیستم‌های غذایی پایدار و حفاظت از اکوسیستم‌های کوهستانی تاکید می‌کند. موضوع امسال همچنین توجه را به سوی تأثیرات همه‌گیری کرونا جلب می‌کند و اینکه این بحران چگونه می‌تواند فرصتی برای بازسازی گردشگری کوهستانی به روشی سبزتر، پایدارتر و فراگیرتر باشد. این به معنای تضمین توانمندسازی جامعه، اندازه‌گیری تأثیر گردشگری در کوهستان، مدیریت مؤثر منابع و پسماندها و تعریف ظرفیت حمل برای مقاصد است.
یک تلاش مشترک
مراسم روز جهانی کوهستان که در سطح عالی و با حضور توسط کیو دونگیو، مدیرکل فائو و زوراب پولولیکاشویلی، دبیرکل سازمان جهانی گردشگری و همچنین مقامات برخی کشورهای جهان برگزار شد بر نیاز به ترویج گفت‌وگو و همکاری برای استفاده از ظرفیت کامل گردشگری کوهستان برای کمک به توسعه پایدار تأکید داشت. این حرکت کمک خواهد کرد تا بسیاری از اعضای هیات مشارکت کوهستان و کشورهای عضو سازمان جهانی گردشگری(که ایران هم عضوی از آن است) درخصوص قرار‌گرفتن جوامع کوهستانی در روح برنامه ۲۰۳۰سازمان‌ملل و همپا‌شدن با سایر جوامع تلاش کنند.
شیوه‌های پایدار و یک مصداق
براساس این مطالعه، محصولات و خدمات گردشگری کوهستانی پایدار باید از گردشگری مخرب به گردشگری محتاطانه و حساس به اقلیم تغییر کرده و فرصت‌های جدیدی را ایجاد کند و منافع ملموسی را برای جوامع محلی به ارمغان بیاورد و درعین‌حال به حفاظت از میراث منحصربه‌فرد کوهستان کمک کند.
این خدمات همچنین باید فراگیر باشد و کیفیت خوبی از اشتغال و کار شایسته به جوامع ارائه دهد. این نشریه پروژه‌هایی را از سراسر جهان نشان می‌دهد که دقیقا این کار را انجام می‌دهند از جمله در منطقه Cordillera در فیلیپین، جایی که وزارت گردشگری کشور، دبیرخانه مشارکت کوهستان و Slow Food ارائه‌دهندگان خدمات گردشگری را به تولیدکنندگان در مقیاس کوچک متصل می‌کنند تا بازدیدکنندگان بتوانند محصولات کوهستانی باکیفیت با عنوان «آستروستای» را در هیمالیا کشف کنند، محل اقامتی که توسط جوامع محلی اداره و شامل فعالیت‌های رصد ستاره‌ها‌می‌شود.
