آغاز فصل جدید در روابط اقتصادی و سیاسی ایران و قطر
قاسم محبعلی، تحلیلگر حوزه روابط بینالملل در گفتوگو با جامجم با بیان اینکه سفر مقامات جمهوری اسلامی ایران به قطر و دیگر کشورهای عربی منطقه خلیجفارس میتواند فصلتازهای را در همکاریهای اقتصادی و سیاسی باز کند، تاکید کرد: مهمترین موضوعات در حوزه سیاست خارجی برقراری مناسبات دولتها با همسایگانشان است چون همسایگان نقشی اساسی در امنیت، تجارت، روابط بازرگانی، تعاملات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دارند.
وی درباره جایگاه قطر در عرصه سیاسی و اقتصادی در منطقه گفت: قطر گرچه کشور کوچکی است اما به دلیل توانایی اقتصادی و قدرت دیپلماسی بازیگری مهمی در منطقه است و طبعا مناسبات ما با این کشور با توجه به مسائلی که غرب آسیا و خلیجفارس وجود دارد، میتواند برای ایران با اهمیت باشد.
این کارشناس حوزه روابط بینالملل با اشاره به محدودیتهای قطر در بخش سیاست خارجی تصریح کرد: به هر صورت این کشور با توجه به مناسبات و تعاملاتی که با سایر کشورها ازجمله آمریکا برقرارکرده از ملاحظاتی برخوردار است، بنابراین گسترش روابط با این کشور باید با توجه به محدودیتهای موجود باشد و نباید انتظارات زیادی داشت که در کوتاهمدت سطح روابط میان ایران و قطر بهسرعت توسعه پیدا کند. محبعلی با اشاره به زمینههای همکاری میان ایران و قطر ابراز کرد: ما و قطر بهعنوان دو کشور نفتی و گازی و در حوزههای انرژی منافع مشترکی داریم. در بخش گاز حوزه مشترکی میان ایران و قطر با عنوان پارسجنوبی وجود دارد و قطریها بهدلیل تواناییهایی که داشتند توانستند بهرهبرداری بیشتری کنند و ما متاسفانه نتوانستیم از این حوزه مشترک آنگونه باید استفاده کنیم. این کارشناس مسائل غرب آسیا اضافه کرد: در سالهای اخیر قطر از سوی برخی از کشورهای عرب منطقه مورد تحریم قرار گرفت و یکی از منافذی که برای خروج از تحریم داشت ارتباط با ایران و استفاده از فضای کشورمان بود، بنابراین این مساله همچنان میتواند تداوم پیدا کند.
محبعلی گفت: گرچه بازار قطر در مقایسه با سایر کشورها از حجم بالایی برخوردار نیست اما در عین حال بازار این کشور برای اقتصاد ایران مهم است. وی مسائل منطقه را از دیگر زمینهها برای تعامل بیشتر میان ایران و قطر دانست و خاطرنشان کرد: قطر نقش مهمی در قضیه افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت ایفا کرد و در این زمینه همکاریهایی با آمریکا و ترکیه و پاکستان داشت و اکنون هم یکی از مدافعان طالبان بهشمار میآید. همچنین قطریها سیاست متفاوتی را درخصوص یمن در مقایسه با عربستان و یمن دارند. این کارشناس مسائل سیاست خارجی موضوع برقراری امنیت در خلیجفارس را یکی دیگر از زمینههای محتمل برای بسط روابط ایران و قطر عنوان کرد. وی در ادامه تصریح کرد: قطریها تمایل دارند که در موضوع مذاکرات هستهای نقشآفرینی بیشتری داشته باشند و بهنوعی حامل پیامهای ایران و آمریکا هستند. محبعلی با اشاره به گسترش روابط کشورهای منطقه با اسرائیل خاطرنشان کرد: یکی از دلایلی که باعث شد کشورهای عربی نسبت به اسرائیل رویخوش نشان دهند موضوع ایرانهراسی بود. در واقع هرچه مناسبات ایران با کشورهای عربی گسترش پیدا کند آنها دیگر نیازی به بسط روابط با اسرائیل پیدا نخواهند کرد و برعکس هرچه مناسبات ایران با کشورهای عربی تخریب شود طبیعتا اسرائیل فرصت بیشتری را برای گسترش روابط با کشورهای منطقه پیدا
خواهد کرد.
وی درباره جایگاه قطر در عرصه سیاسی و اقتصادی در منطقه گفت: قطر گرچه کشور کوچکی است اما به دلیل توانایی اقتصادی و قدرت دیپلماسی بازیگری مهمی در منطقه است و طبعا مناسبات ما با این کشور با توجه به مسائلی که غرب آسیا و خلیجفارس وجود دارد، میتواند برای ایران با اهمیت باشد.
این کارشناس حوزه روابط بینالملل با اشاره به محدودیتهای قطر در بخش سیاست خارجی تصریح کرد: به هر صورت این کشور با توجه به مناسبات و تعاملاتی که با سایر کشورها ازجمله آمریکا برقرارکرده از ملاحظاتی برخوردار است، بنابراین گسترش روابط با این کشور باید با توجه به محدودیتهای موجود باشد و نباید انتظارات زیادی داشت که در کوتاهمدت سطح روابط میان ایران و قطر بهسرعت توسعه پیدا کند. محبعلی با اشاره به زمینههای همکاری میان ایران و قطر ابراز کرد: ما و قطر بهعنوان دو کشور نفتی و گازی و در حوزههای انرژی منافع مشترکی داریم. در بخش گاز حوزه مشترکی میان ایران و قطر با عنوان پارسجنوبی وجود دارد و قطریها بهدلیل تواناییهایی که داشتند توانستند بهرهبرداری بیشتری کنند و ما متاسفانه نتوانستیم از این حوزه مشترک آنگونه باید استفاده کنیم. این کارشناس مسائل غرب آسیا اضافه کرد: در سالهای اخیر قطر از سوی برخی از کشورهای عرب منطقه مورد تحریم قرار گرفت و یکی از منافذی که برای خروج از تحریم داشت ارتباط با ایران و استفاده از فضای کشورمان بود، بنابراین این مساله همچنان میتواند تداوم پیدا کند.
محبعلی گفت: گرچه بازار قطر در مقایسه با سایر کشورها از حجم بالایی برخوردار نیست اما در عین حال بازار این کشور برای اقتصاد ایران مهم است. وی مسائل منطقه را از دیگر زمینهها برای تعامل بیشتر میان ایران و قطر دانست و خاطرنشان کرد: قطر نقش مهمی در قضیه افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت ایفا کرد و در این زمینه همکاریهایی با آمریکا و ترکیه و پاکستان داشت و اکنون هم یکی از مدافعان طالبان بهشمار میآید. همچنین قطریها سیاست متفاوتی را درخصوص یمن در مقایسه با عربستان و یمن دارند. این کارشناس مسائل سیاست خارجی موضوع برقراری امنیت در خلیجفارس را یکی دیگر از زمینههای محتمل برای بسط روابط ایران و قطر عنوان کرد. وی در ادامه تصریح کرد: قطریها تمایل دارند که در موضوع مذاکرات هستهای نقشآفرینی بیشتری داشته باشند و بهنوعی حامل پیامهای ایران و آمریکا هستند. محبعلی با اشاره به گسترش روابط کشورهای منطقه با اسرائیل خاطرنشان کرد: یکی از دلایلی که باعث شد کشورهای عربی نسبت به اسرائیل رویخوش نشان دهند موضوع ایرانهراسی بود. در واقع هرچه مناسبات ایران با کشورهای عربی گسترش پیدا کند آنها دیگر نیازی به بسط روابط با اسرائیل پیدا نخواهند کرد و برعکس هرچه مناسبات ایران با کشورهای عربی تخریب شود طبیعتا اسرائیل فرصت بیشتری را برای گسترش روابط با کشورهای منطقه پیدا
خواهد کرد.