سبقت دانشگاهی ها از خودروسازان

سبقت دانشگاهی ها از خودروسازان

روز گذشته معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور در جریان بازدید و مراسم رونمایی از سامانه بومی انتقال توان بی‌سیم، از توسعه فناوری شارژ القایی خودروهای برقی در کشور خبر داد. با بومی‌سازی این طرح، شارژ سریع خودروها و موتورسیکلت‌های برقی هنگام حرکت محقق می‌شود و توسعه آن می‌تواند به کاهش هزینه‌های استفاده از انواع خودروهای برقی در مسیرهای مشخص کمک کند. سورنا ستاری در این مراسم اعلام کرد: «خوشبختانه در سال‌های اخیر، فناوری‌های خوبی به‌ویژه در حوزه حمل‌ونقل، پیشران و انتقال قدرت به دست شرکت‌های دانش‌بنیان توسعه یافته است. صنعتی‌سازی و ورود این فناوری‌ها به بازار، مستلزم استقبال صنایع خودروساز و ایجاد زمینه‌های لازم برای رسوخ این فناوری‌ها به بدنه صنعت است.»

در مراسم رونمایی از طرح کلان ملی انتقال توان بی‌سیم خودروی برقی، مجری این طرح با اشاره به این‌که این فناوری مشکل شارژ خودروهای در حال حرکت را برطرف می‌کند، گفت: «همپای کشورهایی که از این فناوری برخوردار هستند حرکت کردیم و اکنون موفق شدیم به مرحله نیمه‌صنعتی برسیم. امیدواریم مسیر صنعتی‌سازی را که طولانی‌تر است، با اطمینان بیشتر ادامه دهیم.» محمدصادق واعظ‌زاده با اشاره به فعالیت شش کشور پیشرفته جهان در مراحل نیمه‌صنعتی و صنعتی گفت: «پیش‌بینی این است که این طرح تا دو سال آینده تجاری خواهد شد زیرا ظرفیت بسیار بالایی دارد و ما نیز سعی می‌کنیم این طرح را به مرحله صنعتی و در ادامه به مرحله تجاری برسانیم. اجرای این طرح حدود دو سال زمان برده است و در پیشرفت آن گروه ۱۰ نفره‌ای از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران همکاری داشته‌اند. این فناوری در آزمایشگاه پژوهشی سیستم‌های حرکت پیشرفته دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران اجرایی شده است.»
 فناری شارژ بی‌سیم را بیشتر بشناسیم
برای راه‌اندازی سامانه انتقال توان بی‌سیم خودرو که به آن شارژ بی‌سیم یا شارژ القایی نیز گفته می‌شود به سه جزء مهم نیاز داریم: اولی منبع تغذیه است که به‌صورت جعبه در دیوار یا در زمین کار گذاشته می‌شود. دومی ابزاری است که به آن پد القایی می‌گوییم و در زمین کار گذاشته می‌شود. سومی قطعه‌ای در خودرو که قرار است شارژ را از شارژر نصب شده در زمین یا از بخش تعبیه شده در دیوار دریافت کند. شارژر در این حالت گاهی می‌تواند شبیه صفحه بزرگی باشد که زیر کف معابر نصب می‌شود و خودرو می‌تواند روی آنها حرکت کند و با ابزار نصب شده در کف، شارژ را به‌صورت القایی دریافت کند. در سال‌های اخیر این حوزه پیشرفت‌های زیادی کرده است و امروزه اگر جانور یا شیءای روی صفحه القایی در خیابان یا زیر خودرو برود، صفحه القاکننده انرژی در زیر سطح خیابان خاموش خواهد شد. همین‌طور این شارژرها معمولا در زمستان برفی که روی کف خیابان می‌نشیند را ذوب می‌کند تا در انتقال انرژی اختلالی ایجاد نشود. وقتی میدان مغناطیسی صفحه القایی نصب شده در زمین جریان الکتریکی را در خودرو القا می‌کند، این جریان به باتری خودرو هدایت شده و آن را شارژ می‌کند. در این خصوص عملکرد فناوری سامانه انتقال توان بی‌سیم خودرو بسیار شبیه به فناوری شارژ سریع است با این تفاوت که در آن از سیم استفاده نشده و خودرو به‌صورت خودکار شارژ می‌شود.
 شارژهای بی‌سیم استاتیک و داینامیک
فناوری شارژ بی‌سیم خودروها اکنون به دو صورت دو استاتیک و داینامیک توسعه یافته است. در حالت استاتیک خودرو ایستاده در منطقه تعیین‌شده برای شارژ، انرژی الکتریکی را دریافت می‌کند. در حالت داینامیک اما خودرو همزمان با حرکت در خیابان، انرژی را از صفحات القایی نصب شده در کف خیابان دریافت می‌کند. تا به امروز فناوری شارژ بی‌سیم استاتیک پیشرفت بیشتری داشته و اکنون در کشورهای توسعه‌یافته ایستگاه این نوع شارژر را بیشتر می‌بینیم در حالی‌که فناوری شارژ بی‌سیم داینامیک در مراحل نخست توسعه است و کشورهایی همچون چین و ایالات متحده در توسعه آن پیشگامند. علت رو آوردن مهندسان به توسعه فناوری شارژ داینامیک این است که بتوانند همزمان مسأله ظرفیت و نگهداشت انرژی در باتری‌های سنگین خودروهای برقی و همین‌طور مسأله نگرانی از میزان پیمایشی را که خودروهای برقی با یک‌بار شارژ دارند به‌صورت بنیادی از طریق نصب شارژرهای القایی در کف معابر حل کنند. در این حالت حتی خودروهای برقی در حالتی که پشت چراغ قرمز معابر ایستاده‌اند، می‌توانند همزمان شارژ شوند.

مزایای شارژ القایی خودروها 
با رواج استفاده از سامانه انتقال توان بی‌سیم خودرو حتی در شکل استاتیک، وقتی با خودرو وارد پارکینگ می‌شوید دیگر لازم نیست نگران فراموشی از بابت زدن سیم شارژ خودرو به پریز برق باشید، زیرا شارژ خودرو به صورت خودکار آغاز می‌شود و باتری‌های خودروی شما وقتی پس از دقایق یا ساعتی می‌خواهید از پارکینگ خارج شوید به‌طور کامل شارژ شده است. تاکسی‌ها، اتوبوس‌ها و دیگر وسایل حمل و نقل عمومی نیز می‌توانند مدت بیشتری کار کنند و نیازی نخواهند داشت وقت راننده و مسافر را صرف شارژ باتری‌های خود کنند. از دیدگاه زیبایی‌شناسی از هر خودرویی در گوشه و کنار معابر سیمی متصل به پریز برق نخواهیم دید. ایستگاه‌های شارژ خودورهای برقی نیز در این صورت مسلما خلوت‌تر خواهند شد. 
رانندگی با خودروهای برقی که بی‌سیم شارژ می‌شوند برای افراد دارای معلولیت به‌مراتب آسان‌تر است. به‌علاوه چون باتری خودروها مدام در حالت شارژ متوسط قرار دارد و کاملا پر یا کاملا خالی نمی‌شود که از این نظر عمر باتری خودروها بیشتر خواهد شد.

کاظم کوکرم - دبیر دانش  و سلامت