کشورهایی که سازمان فضایی مستقل دارند

کشورهایی که سازمان فضایی مستقل دارند

از دوران آغاز رقابت‌های فضایی شرق و غرب بر سر تسخیر فضا و فتح ماه بیش از نیم قرن گذشته است. در آن دوران پرداختن به فناوری‌های حوزه فضا تا حد زیادی جنبه تبلیغاتی برای کشورها داشت. روس‌ها می‌بالیدند به توانمندی‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق که توانسته است نخستین ماهواره «اسپوتنیک-1» را به مدار زمین بفرستد. آنها‌ خیلی زود غرور ملی مضاعفی در خود یافتند وقتی دیدند نام هموطنشان، یوری گاگارین در جایگاه نخستین انسانی که توانسته به مدار زمین برود در صفحه‌ای مهم از کتابچه تاریخ بشر ثبت شده است.

با این حال این رویه دیرزمانی طول نکشید که کشورها فراتر از کارکردهای نظامی و جاسوسی به کارکردهای راهبردی حوزه فضا برای پاسخ به نیازهای روزمره بشر، بهبود اوضاع اقتصادی و رشد کسب‌وکارها پی بردند. همین شد که سازمان‌های فضایی در 32کشور جهان ظرف چند سال یکی پس از دیگری راه‌اندازی شدند و طی 30سال اخیر با برنامه‌ریزی انواع ماموریت‌های فضایی و ازجمله طراحی و ساخت انواع ماهواره‌ها، دنیای ما را به دهکده‌ای جهانی تبدیل کردند که اکنون برای اطلاع از اوضاع سوی دیگر این کره بزرگ که محیطش به بیش از 40هزار کیلومتر می‌رسد، فقط چند کلیک فاصله داریم. 
ماهواره‌ها کیفیت ارتباطات را زیر و رو کردند و حالا اکتشافات فضایی با انگیزه اقتصادی و دستیابی به منابع تازه به بحث داغی در حوزه حقوق فضا تبدیل شده است. اینها سبب شده بسیاری از کشورهای قدرتمند جهان برای توسعه بخش فضایی، برنامه‌ای جدی تدارک ببینند.
در این نقشه کشورهایی که به رنگ قرمز نمایش داده شده‌اند، سازمانی مستقل برای پیگیری امور فضایی خود دارند و با دفتر امور فضای ماورای جو سازمان ملل متحد (UNOOSA) همکاری می‌کنند. در این میان ایران از جمله کشورهایی است که در مسیر تثبیت چرخه فناوری فضایی گام برمی‌دارد. مهندسان ما اکنون از کار ساخت و طراحی پایگاه پرتاب و طراحی پرتابگر گرفته تا طراحی ماهواره و تزریق آن در مدار با تکیه بر فناوری‌های موجود در داخل کشور راهبری می‌کنند. با این حال نکته مهم این است که نباید در مرحله غرور ملی باقی‌بمانیم.
همان‌طور که در نقشه می‌بینید، رقبای ما در جهان در حوزه فضایی پرشمارند. 
وقت آن رسیده تا ظرفیت‌های حوزه فضایی را با چشم باز ببینیم و برای توسعه و بهره‌برداری از این حوزه برنامه‌ریزی دقیق کنیم و جهت پایداری این فعالیت‌ها، زمینه تدوین قوانین مربوط به ورود بخش خصوصی به حوزه فضا را مهیا‌ کنیم.

محمدرضا مدرسی طهرانی - گروه دانش و سلامت