اعتراف به پایان سلطه غرب

اعتراف به پایان سلطه غرب

تونی بلر، نخست‌وزیر پیشین انگلیس در سخنرانی سالانه در رویداد بنیاد دیچلی، از موضوعی صحبت کرد که گرچه مدت‌هاست بدیهی به نظر می‌رسد اما غربی‌ها هنوز نمی‌خواهند به آن اذعان کنند: پایان دوران سلطه سیاسی و اقتصادی غرب و حرکت جهان به سمت مفهوم دو قطبی و احتمالا چند قطبی.

وی با بیان این‌که بزرگ‌ترین تغییر ژئوپلتیکی در این قرن از چین رخ خواهد داد، معتقد است روسیه و احتمالا ایران به متحدان اصلی پکن در جهان چند قطبی جدید تبدیل خواهند شد. اعتراف دیرهنگام مقامات غربی به این واقعیت در حالی صورت می‌گیرد که از مدت‌ها قبل مقامات کشورهای چین و روسیه و بسیاری از کشورهای مستقل دیگر درباره آن صحبت کرده‌اند. مدتی قبل بود که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در دیدار وزیر خارجه چین به‌صراحت از یک نظم جدید جهانی صحبت کرد و با اطمینان خطاب به همتای چینی خود گفت: ما همراه شما و با هواداران‌مان به سمت نظم جهانی چند قطبی، عادلانه و دموکراتیک حرکت خواهیم کرد. خیلی از کارشناسان، شروع جنگ اوکراین را نقطه عطفی در این زمینه می‌دانند و با اشاره به تقابل روسیه و ناتو در این جنگ معتقدند جهان اکنون در یک مرحله بسیار جدی در تاریخ روابط بین‌الملل به سر می‌برد.
با این حال حتی قبل از شروع جنگ روسیه و اوکراین، واقعیات بسیار دیگری وجود داشت که حکایت از برقراری نظم جدید جهانی داشت و همان‌طور که تونی بلر در سخنرانی خود به آن اشاره کرده مرتبط با روابط چین با غرب بود که مصداق روشن آن جنگ اقتصادی چین و آمریکاست.

سعید سبحانی - گروه بین‌الملل