همه این اتفاقات به دلیل وابستگی شدید این قاره به گاز روسیه است؛ با وجود علائم هشداردهنده متعدد، کشورهای عضو اتحادیه اروپا خطرات ناشی از اتکای بیش از حد به گاز وارداتی را نادیده گرفتند و نیاز جایگزینی سریع با انرژی‌های تجدیدپذیر داخلی را فراموش کردند. در نتیجه، اکنون با تصمیمی دشوار و اضطراری، اتکای موقت به زغال‌سنگ سهم قابل توجهی از انرژی پاک را کاهش دهد.
حالا با نا‌امیدی کامل اروپا از تامین سوخت زمستانی، بازگشت زغال‌سنگ به این قاره کلید خورده است. فرانس تیمرمنز، نایب رئیس کمیسیون اروپا، پیشنهاد کرد، از آنجا که اروپا در زمستان امسال با درگیری بسیار شدید بر سر قیمت انرژی مواجه است، باید بازگشت کوتاه مدت به سوخت‌های فسیلی داشته باشد. 
آماده‌باش زغال‌سنگی
جنگ روسیه در اوکراین، اروپا را به سرعت به سمت سوخت‌های کثیف‌تر سوق داده است. آلمان بازنشستگی برخی از نیروگاه‌های زغال‌سنگ و نفت را به تعویق انداخته و اتریش هم در حال احیای نیروگاه زغال‌سنگ خود است. فرانسه نیز در حال آماده‌سازی یک نیروگاه زغال‌سنگ به عنوان ذخیره برای زمستان است.
هلند نیز اعلام کرده که قصد دارد نیروگاه‌های زغال‌سنگ خود را با ظرفیت بالاتری برای کاهش مصرف گاز فسیلی راه‌اندازی کند.
 پیش از این، این ایستگاه‌ها فقط با 35 درصد ظرفیت کار می‌کردند. ایتالیا هم در حال بررسی احیای ظرفیت تولید برق با سوخت زغال‌سنگ تا 2.5 گیگاوات است تا مصرف گاز را محدود کند. این ظرفیت عملیاتی زغال‌سنگ ایتالیا را به 8.5گیگاوات می‌رساند.
لهستان با اختصاص 3.5میلیارد یورو برای واردات زغال‌سنگ، به دنبال راهی برای جذب بیشتر این کالاست زیرا بالاترین وابستگی به زغال‌سنگ را در اروپا به نام خود ثبت کرده است.
14گیگاوات نیروگاه زغال‌سنگ در اروپا در حالت آماده باش قرار گرفته است. آنها با ظرفیت 65‌درصدی خود حدود، 60تراوات ساعت برق زغال‌سنگ تولید می‌کنند که برای تامین برق یک هفته‌ای اتحادیه اروپا کافی است.
هیچ کشور اروپایی تعهد خود را مبنی بر حذف تدریجی زغال‌سنگ حداکثر تا سال 2030 لغو نکرده است. بحران کنونی به عنوان یک کاتالیزور برای انتقال سریع انرژی پاک اروپا عمل کرده است. چندی پیش شرکت مشاوره ریستاد انرژی اعلام کرد کشورهای اروپایی در حال بررسی بازگشت به دوران استفاده از زغال‌سنگ برای جایگزینی کاهش عرضه گاز از سوی روسیه هستند زیرا قاره سبز با بحران شدید انرژی دست و پنجه نرم می‌کند. این شرکت که در اسلو مستقر است، آلمان، اتریش، ایتالیا و هلند همگی نشان داده‌اند که ممکن است مجبور باشند بیشتر به زغال‌سنگ متکی باشند که بالاترین میزان «ردپای کربنی» را در میان سوخت‌های فسیلی دارد، زیرا آنها به دنبال تامین تقاضای انرژی هستند. همین موضوع موجب شده تا قیمت این کالا افزایش شدیدی داشته باشد.

پرش قیمتی
ریستاد گفت که شاخص اصلی معاملات زغال‌سنگ حرارتی در حال حاضر حدود 415 دلار در هر تن معامله می‌شود که نسبت به ابتدای سال حدود 280 دلار در هر تن افزایش نشان می‌دهد.
محموله‌های زغال‌سنگ به روتردام هلند - بندر کلیدی انرژی برای بیشتر اروپا - در سال جاری نسبت به سال گذشته 35درصد افزایش یافته است. همزمان، صادرات زغال‌سنگ ایالات متحده به اروپا نیز دو برابر شده است. 
آفریقای جنوبی هم صادرات زغال‌سنگ حرارتی به اروپا را افزایش داده است، اما کمبود زیرساخت‌ها برای دریافت زغال‌سنگ کار را سخت کرده است.
 از سوی دیگر، صادرات زغال‌سنگ کلمبیا به دلیل محدودیت‌های تولید معدن محدود شده است؛ بیشتر زغال‌سنگ استرالیا به قراردادهای بلند مدت این کشور با سایر کشورها اختصاص یافته و این کشور هم نمی‌تواند زغال‌سنگ بیشتری به اروپا بفروشد.
اما فعالان محیط زیست با انتقاد از سیاست جدید اروپا، می‌گویند اتحادیه می‌تواند کارهای بیشتری انجام دهد، از جمله اعمال محدودیت سرعت حمل و نقل و محدود کردن پروازهای داخلی برای صرفه‌جویی در مصرف سوخت. 
با این وجود مسؤولان سیاسی این قاره می‌گویند چاره‌ای جز بازگشت به زغال‌سنگ ندارند و بهتر است این انتقادات را نادیده گرفت چون چیزی که مهم است، امنیت انرژی قاره است.

وحید حاجی‌پور - گروه اقتصاد