نمایشگاه مجازی كتاب گامی برای عدالت فرهنگی

نمایشگاه مجازی كتاب گامی برای عدالت فرهنگی


نمایشگاه مجازی كتاب تهران، رویداد باارزشی برای صنعت نشر است، چراكه زمینه‌ساز برقراری عدالت فرهنگی برای كل افراد جامعه به‌شمار می‌آید. هرچند كه نمایشگاه مجازی كتاب قابل مقایسه با نمایشگاه‌های حضوری نیست و هركدام كاركردهای خاص خود را دارند، اما حركت به سمت مجازی شدن و رقم زدن چنین رویدادی؛ جزو بركاتی است كه در دوران كرونا با همه منحوس بودن آن، به دست آمد. نكته‌ای كه وجود دارد، این است كه برگزاركنندگان نمایشگاه در وزارت ارشاد و فعالان حوزه نشر؛ همزمان با برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب باید به مواردی كه به پربارتر شدن و نتیجه‌بخشی این نمایشگاه كمك می‌كند نیز توجه داشته باشند. چراكه در نمایشگاه حضوری، ما شاهد اتفاقاتی مانند رونمایی كتاب، تعامل میان نویسندگان و ناشران، همكاری و تعامل میان فعالان حوزه نشر و كارهایی از این دست بودیم و خود این اتفاقات، به خودی خود ارزشمند بودند. قاعدتا متناسب با فضای مجازی نیز باید شاهد رقم خوردن چنین امور مثبتی باشیم. اما اساسا نمایشگاه مجازی همه‌گیری مخاطبان در سراسر كشور با سلیقه‌های مختلف است و این جزو ارزشمندترین نقطه قوت این رویداد محسوب می‌شود. البته باید توجه داشت كه برگزاری نمایشگاه به صورت دو بخش حضوری و مجازی امر درستی نخواهد بود، زیرا ما ناشران در نمایشگاه حضوری صرفا به دنبال فروش كتاب نبودیم و اهداف دیگری مانند تعامل‌ میان نویسندگان و ناشران را نیز دنبال می‌كردیم، البته می‌توان در حاشیه نمایشگاه‌های مجازی نیز نمایشگاه‌های اختصاصی موضوعی تشكیل داد.
واقعیت این است كه ما در حوزه كتاب در این سال‌ها آنقدر برای ترویج مردم به كتابخوانی و معرفی آثار خوب، كم كار كرده‌ایم كه با وجود همین گردش كوچك مالی‌ در حوزه كتاب؛ سریعا نگران كتابفروشی‌ها می‌شویم. بنده به عنوان ناشری در شرق كشور و كسی كه حدودا در مدیریت 38 فروشگاه كتاب و نمایندگی نشر شركت دارم، می‌گویم كه در این سال‌ها به هر میزان كه مراكز عرضه‌مان را افزایش داده‌ایم، میزان عرضه ما نیز افزایش پیدا كرد. تجربه سال گذشته ما نشان داد كه فروش مجازی كتاب و برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب مكمل خرید حضوری و فروشگاه‌های فیزیكی خواهد بود، چرا كه مخاطب با این فضا به‌علاوه فروشگاه‌های حضوری آشنا خواهد شد و از این رو نباید نگران كتابفروشی‌ها و كساد شدن بازار آنها بود.
اما بسیار مطلوب است اگر متولیان وزارت ارشاد، چنین نمایشگاهی را در یك نوبت با پایگاه داده‌ای فروشگاه‌های كتاب سراسر كشور برای كتابفروشی‌ها نیز برگزار كنند تا افراد با اتصال به فروشگاه‌های كتاب شهرهای خود یا سراسر شهرها؛ خرید كنند و از طرف دیگر كارشناسان حوزه كتاب، دغدغه ضرر مالی كتابفروشی‌ها را با برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب نداشته باشند. البته این امر به پیاده‌سازی زیر ساخت‌های لازم توسط وزارت ارشاد نیاز دارد. نكته دیگری كه در این‌باره می‌توان به آن اشاره كرد، این است كه این رویداد در رسانه‌های رسمی كشور هنوز غریب و كمرنگ است و آنگونه كه باید، به ترویج و معرفی این نمایشگاه پرداخته نشده است.
اولین دوره نمایشگاه مجازی كتاب چه به لحاظ فنی و چه به لحاظ فرآیندی، اشكالاتی داشت. اما در این دوره این نواقص برطرف شد، لذا به عنوان ناشری كه در شرق كشور فعالیت دارم، وظیفه خودم می‌دانم كه از تمام دست‌اندركاران این رویداد مهم در دوره جدید وزارت ارشاد تشكر ویژه داشته باشم.