غول‌های برفی

راز عملکرد فوق العاده نروژی ها در المپیک زمستانی چیست؟

غول‌های برفی

 این روزها که المپیک زمستانی در حال برگزاری است، هر بار خبر یا گزارشی از این بازی‌ها در رسانه‌ها مخابره می‌شود، یک گزاره در بین تمام این گزارش‌ها مشترک است: موفقیت ورزشکاران نروژی. کشوری با 3/5 میلیون نفر جمعیت که عملکردشان در بازی‌های المپیک زمستانی فوق‌العاده است. این عملکرد را نمی‌توان فقط در یک یا چند دوره از این بازی‌ها محدود کرد به طوری که نروژی‌ها از اولین دوره این بازی‌ها در سال 1924 در فرانسه، پای ثابت مدال‌آوری بوده‌اند به طوری تا قبل از بازی‌های امسال با 368 مدال در صدر قرار دارند.
بیش از نیمی از این مدال‌ها در رشته اسکی صحرانوردی و اسکیت سرعت به دست آمده و موجب شده نروژ در کنار دو کشور اتریش و لیختن‌اشتاین تنها کشورهایی باشند که مدال‌هایشان در المپیک زمستانی بیشتر از المپیک تابستانی است. در المپیک قبلی در پیونگ‌چانگ، نروژی‌ها با کسب 39 مدال بهترین عملکرد را داشتند. این در حالی است که  ورزشکاران آمریکایی که تعدادشان دو برابر نروژی‌ها بود به 23 مدال رسیدند.
 از طرف دیگر، شاید این بحث مطرح شود که مقامات این کشور سرمایه‌گذاری مالی فراوانی در این زمینه می‌کنند؛ اما جالب است بدانید که بودجه ورزش‌های زمستانی و تابستانی نروژ در سال 2018 رقمی حدود
5/18 میلیون دلار بود. فقط کافی است به این مساله توجه داشت که بودجه ورزشی انگلیس در همان سال حدود 187 میلیون دلار و 11 میلیون دلار آن نیز به ورزش‌های زمستانی اختصاص داده شد. با این اوصاف این سؤال مطرح می‌شود که چطور این کشور تا این اندازه در ورزش‌های زمستانی موفق است؟
 ورزش برای همه
گرچه آب و هوای سرد و برفی این کشور نقش مهمی در این زمینه دارد اما نگاه مسؤولان آن به ورزش موجب شده تا بسیاری از مردم نروژ از همان سنین پایین علاقه‌مند به حضور در رشته‌های مختلف ورزشی باشند.
تام تویدت، رئیس کمیته المپیک نروژ چند سال قبل در مصاحبه با گاردین در این رابطه گفت: « نگاه و باور ما، ورزش برای همه است. قبل از این‌که 12 ساله شوید، باید از ورزش کردن لذت ببرید. بنابراین ما از ابتدا تمرکزی بر پیروز شدن نداریم. در واقع برنامه اصلی ما این است که بچه‌ها با اشتیاق در 11 هزار باشگاه ورزشی محلی در سراسر کشور حضور داشته باشند. نتیجه‌اش هم این شده که حدود 93 درصد کودکان و جوانان نروژی به این باشگاه‌ها می‌روند. تمام مدال‌های ما توسط ورزشکارانی به دست آمده که در همین باشگاه‌ها بوده‌اند. اگر ورزشکاری خوب عمل کند، او را وارد « المپیاتوپن » ( مرکز نخبگان ورزش ) می‌کنیم و در آنجاست که علم ورزش به کمک آنها می‌آید. »
 آمیخته در فرهنگ
موضوع دیگر این که ورزش در فرهنگ نروژی‌ها عجین شده است. حدود 30 هزار کیلومتر راه برفی نشان‌گذاری شده در این کشور وجود دارد و شهروندان دائما با آن در ارتباط هستند. به عنوان مثال،
یوهانس هوسفلت که در المپیک زمستانی 2018 سه مدال طلا به دست آورد، در گفت‌وگو با سی ان ان در این باره گفت: اسکی بخشی از زندگی عادی مردم این کشور شده است. این جمله بین ما معروف است که بچه‌هایمان با اسکی به دنیا می‌آیند. اسکی کردن در جنگل‌های برفی کار عادی و مرسوم خانواده‌ها در پایان هر هفته است.
المپیاتوپن که بعد از بازی‌های المپیک 1988 ساخته شد، محلی برای قهرمانان است تا به بهترین تجهیزات، مربیان و علوم ورزشی دسترسی داشته باشند. البته سعی می‌شود تا انتقال از باشگاه‌های محلی به این مرکز نخبگان همراه با فشار روانی روی ورزشکار نباشد. یکی دیگر از اقدامات مناسب‌شان این است که مربیان در طول فصل تمرین به هیچ وجه روی وزن ستاره‌های خود تمرکز نمی‌کنند تا از این راه از اختلالات غذایی در آینده جلوگیری کنند. از طرف دیگر، آنها روی نوع رفتار ورزشکاران نیز تاکید زیادی دارند. کتیل جانسورد که در بازی‌های پیونگ‌چانگ مدال نقره و برنز به دست آورد می‌گوید که این یک باور در بین همه ورزشکاران نروژی است که یک قهرمان باید رفتار مناسبی از خود نشان دهد.


کیفیت بالای زندگی
موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، کیفیت زندگی در این کشور حوزه اسکاندیناوی است. نروژ معمولا در گزارش‌های جهانی شادی، جزو کشورهای شاد  دنیا به حساب می‌آید و همین مساله به جوانان این کشور اجازه می‌دهد راحت‌تر ورزش را دنبال کنند. توره  اورب، رئیس تیم ورزشکاران نروژ در المپیک زمستانی 2018 اعتقاد دارد که استانداردهای بالای زندگی در کشورش کمک می‌کند تا قهرمانانی در سطح جهانی پرورش یابند. خدمات پزشکی و آموزشی رایگان برای تمام شهروندان یکی از مهمترین مزیت‌ها در این زمینه است.
 صندوق بین‌المللی پول چندی پیش در گزارشی به این مساله اشاره کرد که نروژ از لحاظ شاخص‌های جهانی در بهترین سطح برای شهروندانش قرار دارد. به همین دلیل است که اورب اینطور می‌گوید: این باعث می‌شود مردم از همان ابتدا احساس خوبی داشته باشند و به راحتی دنبال علایق‌شان بروند.
نوع سرمایه‌گذاری نروژی‌ها در ورزش‌های زمستانی هم جالب است. به عنوان مثال، مورتن آسن، ورزشکار سابق نروژی در این باره می‌گوید: ما همچون انگلیسی‌ها دنبال ورزش‌هایی همچون اسکلت یا باب اسلی نمی‌رویم زیرا هزینه‌شان بسیار زیاد است. این خودش یک پارادوکس در نروژ است. در حالی که ما کشوری ثروتمند هستیم اما به شیوه‌ای سوسیالیستی عمل می‌کنیم. باور داریم که موفقیت از سختکوشی و با هم بودن به دست می‌آید.
از طرف دیگر، در حالی که تعداد ورزشکاران نروژی در بازی‌های المپیک زمستانی در مقایسه با ورزشکاران انگلیسی و آمریکایی کمتر است، اما بیشترشان این توانایی را دارند که در بیش از یک رشته موفق باشند. در المپیک زمستانی چهار سال پیش 16 ورزشکار نروژی در رشته‌های مختلف حضور داشتند و و هر کدام‌شان با بیش از یک مدال به کشورشان بازگشتند.
مقامات نروژی بارها به این مساله تاکید کرده‌اند که با وجود موفقیت‌های چشمگیرشان در ورزش‌های زمستانی، راهکار آنها را نمی‌توان برای هر کشوری اتخاذ کرد. با تمام این اوصاف، در دنیای ورزش که بحث مالی یکی از فاکتورهای مهم و تعیین‌کننده موفقیت فردی و گروهی است، این کشور منطقه اسکاندیناوی خرق عادت کرده و به نظر می‌رسد در بازی‌های امسال در پکن نیز باز روی سکوی نخست برود.