یادداشت
اهمیت پرتاب موفق کپسول استارلاینر برای ناسا
سرانجام پرتاب فضاپیمای استارلاینر (Starliner) بوئینگ و اتصال و پهلوگیری‌اش در کنار ایستگاه فضایی بین‌المللی روز جمعه 30 اردیبهشت با موفقیت انجام شد. این سومین تلاش بوئینگ برای اتصال کپسول استارلاینر بدون خدمه به ایستگاه فضایی بین‌المللی بود. هرچند این بار هم مأموریت با چند مشکل روبه‌رو شد اما در نهایت موفقیت‌آمیز بود و بالاخره استارلاینر توانست خود را در کنار کپسول دراگون اسپیس‌ایکس به عنوان رقیبی جدی مطرح کند. این فضاپیما اکنون در ماژول هارمونی ایستگاه فضایی بین‌المللی پهلو گرفته‌است. این کپسول محموله‌ای با جرم 227 کیلوگرم متعلق به ناسا و 135 کیلوگرم متعلق به بوئینگ را حمل کرده‌است و به نظر می‌رسد پنج تا 10 روز متصل به ایستگاه فضایی بین‌المللی باقی خواهدماند.
برخی دست اندازهای مسیر
در کنفرانس مطبوعاتی بعد از پرتاب در عصر پنجشنبه 29اردیبهشت، ناسا از نقص دو پیشران از سه پیشران کنترل مانور مداری (OMAC) در استارلاینر خبر دارد. ظاهرا اولین رانشگر پس از سوختن یک ثانیه‌ای از کار افتاد و وقتی رایانه کپسول به رانشگر دوم تغییر عملکرد داد، آن هم پس از 25ثانیه از کار افتاد. البته استارلاینر مجموعا 12 رانشگر OMAC دارد و در نتیجه در ادامه توانست ماموریت خود را پیش ببرد اما این پایان ماجرا نبود و هنگامی که استارلاینر به نزدیکی ایستگاه فضایی بین‌المللی رسید، یکی از آنتن‌های کپسول نیز دچار نقص جزئی لحظه‌ای شد و استارلاینر نیز با مشکل هم‌ترازی مختصری مواجه شد. با این حال هر دو مشکل به سرعت حل شدند و به اپراتورهای استارلاینر اجازه دادند تا مانورهای خود را در چارچوب زمانی برنامه‌ریزی شده انجام دهند.
فصل تازه رقابت اسپیس ایکس با بوئینگ
نکته جذاب دیگر در ماموریت اخیر پرتاب استارلاینر این است که برای اولین بار اکنون فضاپیمای هر دو شریک برنامه خدمه تجاری ناسا به ایستگاه فضایی بی‌المللی متصل‌اند. اولی کپسول دراگون شرکت اسپیس‌ایکس است که از زمان اعزام چهار فضانورد به ایستگاه فضایی بین‌المللی در اوایل اردیبهشت به ایستگاه فضایی متصل شده و حالا استارلاینر هم به در کنار ایستگاه پهلو گرفته‌است. پس از این‌که اولین پرواز آزمایشی استارلاینر اواخر سال 1398/ 2019 دچار نقص نرم افزاری شد و عملا توانایی فضاپیما برای رسیدن به ایستگاه فضایی از بین رفت، مشکلات بعدی در قوای محرکه استارلاینر بروز کرد و باعث شد بوئینگ تابستان گذشته دومین تلاش خود را برای پرتاب کپسول متوقف کند. حالا اگر همه چیز با ماموریت فعلی به خوبی پیش برود، استارلاینر می‌تواند اولین فضانوردان را اوایل پاییز امسال به ایستگاه فضایی بفرستد.
از زمان از سرگیری پروازهای خدمه به مدار از خاک آمریکا سال 2020 میلادی و 9 سال پس از پایان برنامه شاتل فضایی، آژانس فضایی ایالات متحده مجبور بوده‌است برای پرواز فضانوردان ناسا فقط به موشک‌های فالکون 9 و کپسول‌های خدمه دراگون متعلق به شرکت اسپیس ایکس ایلان ماسک تکیه کند. پیش از این تنها گزینه دیگر برای رسیدن به آزمایشگاه مداری، سوار شدن به فضاپیمای روسی سایوز بود که با بالاگرفتن اختلافات روسیه و ایالات متحده، بعید است ناسا به آن بتواند دل ببندد. پرواز موفق کپسول استارلاینر بوئینگ، آغاز دوران تازه‌ای برای پیشرفت در پروازهای فضایی تجاری را نوید می‌دهد.
کاظم کوکرم - دبیر گروه دانش
در کنفرانس مطبوعاتی بعد از پرتاب در عصر پنجشنبه 29اردیبهشت، ناسا از نقص دو پیشران از سه پیشران کنترل مانور مداری (OMAC) در استارلاینر خبر دارد. ظاهرا اولین رانشگر پس از سوختن یک ثانیه‌ای از کار افتاد و وقتی رایانه کپسول به رانشگر دوم تغییر عملکرد داد، آن هم پس از 25ثانیه از کار افتاد. البته استارلاینر مجموعا 12 رانشگر OMAC دارد و در نتیجه در ادامه توانست ماموریت خود را پیش ببرد اما این پایان ماجرا نبود و هنگامی که استارلاینر به نزدیکی ایستگاه فضایی بین‌المللی رسید، یکی از آنتن‌های کپسول نیز دچار نقص جزئی لحظه‌ای شد و استارلاینر نیز با مشکل هم‌ترازی مختصری مواجه شد. با این حال هر دو مشکل به سرعت حل شدند و به اپراتورهای استارلاینر اجازه دادند تا مانورهای خود را در چارچوب زمانی برنامه‌ریزی شده انجام دهند.
فصل تازه رقابت اسپیس ایکس با بوئینگ
نکته جذاب دیگر در ماموریت اخیر پرتاب استارلاینر این است که برای اولین بار اکنون فضاپیمای هر دو شریک برنامه خدمه تجاری ناسا به ایستگاه فضایی بی‌المللی متصل‌اند. اولی کپسول دراگون شرکت اسپیس‌ایکس است که از زمان اعزام چهار فضانورد به ایستگاه فضایی بین‌المللی در اوایل اردیبهشت به ایستگاه فضایی متصل شده و حالا استارلاینر هم به در کنار ایستگاه پهلو گرفته‌است. پس از این‌که اولین پرواز آزمایشی استارلاینر اواخر سال 1398/ 2019 دچار نقص نرم افزاری شد و عملا توانایی فضاپیما برای رسیدن به ایستگاه فضایی از بین رفت، مشکلات بعدی در قوای محرکه استارلاینر بروز کرد و باعث شد بوئینگ تابستان گذشته دومین تلاش خود را برای پرتاب کپسول متوقف کند. حالا اگر همه چیز با ماموریت فعلی به خوبی پیش برود، استارلاینر می‌تواند اولین فضانوردان را اوایل پاییز امسال به ایستگاه فضایی بفرستد.
از زمان از سرگیری پروازهای خدمه به مدار از خاک آمریکا سال 2020 میلادی و 9 سال پس از پایان برنامه شاتل فضایی، آژانس فضایی ایالات متحده مجبور بوده‌است برای پرواز فضانوردان ناسا فقط به موشک‌های فالکون 9 و کپسول‌های خدمه دراگون متعلق به شرکت اسپیس ایکس ایلان ماسک تکیه کند. پیش از این تنها گزینه دیگر برای رسیدن به آزمایشگاه مداری، سوار شدن به فضاپیمای روسی سایوز بود که با بالاگرفتن اختلافات روسیه و ایالات متحده، بعید است ناسا به آن بتواند دل ببندد. پرواز موفق کپسول استارلاینر بوئینگ، آغاز دوران تازه‌ای برای پیشرفت در پروازهای فضایی تجاری را نوید می‌دهد.
کاظم کوکرم - دبیر گروه دانش
