از  «گام دوم» مراقبت کنیم

ملاحظات و مخاطراتی درباره نحوه پرداخت فرهنگی و رسانه‌ای به بیانیه راهبردی رهبر انقلاب

از «گام دوم» مراقبت کنیم

ملت ایران بعد از برگزاری جشن 40 سالگی انقلاب، پیام راهبردی رهبر معظم انقلاب و تبیین مسیر حرکت جامعه در دهه‌های آینده را دریافت کرد. این بیانیه تفصیلی را باید به عنوان سندی تاریخی و نقطه عطفی در تاریخ انقلاب دانست. رهبر انقلاب در این بیانیه مهم بر راهبردها و راه‌های اساسی حل مشکلات تاکید داشته و الزامات ورود کشور به فصل جدیدی از زندگی را مطرح کردند. بلافاصله بعد از صدور این بیانیه واکنش‌های زیادی از سوی مقامات و شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی نسبت به آن صورت گرفت؛ اما این نگرانی وجود دارد که اقدامات و عملکردها در این زمینه به فعالیت‌های شعاری و کلیشه‌ای محدود شود و مضامین محوری آن از حرف سو باقی بماند.

سمینار معجزه نمی‌کند
تردیدی نیست، مهم‌ترین اقدامی که پیش روی جامعه و کارگزاران قرار دارد تحقق شعارها و آرمان‌های انقلاب اسلامی ایران است. با این وصف و با توجه به تجربه گذشته از صدور چنین بیانات و موکداتی بیم این نیز وجود دارد که برخی متولیان دستگاه‌های فرهنگی و اجرایی به جای فراهم آوردن زمینه‌های اجرایی کردن روح و متحوای پیام، به برگزاری همایش‌ها، کنفرانس‌های پرهزینه و تبلیغات بی‌حاصل اقدام کنند و به فکر راه اندازی دبیرخانه‌های متعدد در محل خدمت خود باشند و هزینه‌هایی را برای تهیه بنر‌های تبلیغاتی، بروشور، پلاکارد و شعارنویسی‌های در و دیواری اختصاص دهند. متولیان امور همچنان تصور می‌کنند پرداختن به این همایش‌ها و کنفرانس‌ها و .... معجزه خواهد کرد، اما چنین رویکردی مورد اعتراض مقام رهبری در گذشته نیز بوده است. ایشان در آذر 1393 در پاسخ به نامه اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور، در ارتباط با برگزاری «همایش ملی ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد» و درخواست صدور پیام برای این همایش، بر این نکته تصریح کردند: نفس اهتمام آقایان به امر مبارزه با فساد را تحسین می‌کنم، لکن این سمینار و امثال آن بناست چه معجزه‌ای بکند؟ 
تجربه گذشته نشان داده پرداختن به این تشریفات بی‌حاصل هزینه‌بر بوده و هیچ نتیجه‌ای عاید ملت نکرده است. بی‌تردید ورود به فضای تبادل فرهنگی برای تبیین پیام رهبری اقتضائات ناگزیر خود را دارد. این اقتضائات در نازل‌ترین شکل خود ممکن است در قالب برگزاری همایش، کنفرانس و .... بروز و ظهور کند؛ اما واقعیت آن است بیانیه مذکور راه و مسیر را کاملا مشخص کرده و راهبرد اصلی تنها اقدام و عمل و اهتمام به اجرایی کردن بندهای محوری است. غبن و زیانکاری خواهد بود که متولیان امور با بیانیه‌ای که به تصریح رهبر معظم انقلاب با دقت زیاد به نگارش درآمده، برخوردی کلیشه‌ای داشته‌ باشند. توجه به ماموریت‌ها و مسؤولیت‌های ملت و دولت در بیانیه گام دوم انقلاب نه‌تنها نافی مطالبات گذشته رهبر معظم انقلاب نیست، بلکه توجه به توصیه‌ها،‌ هشدارها و دغدغه‌های پیشین حتما به عنوان پیش‌شرط‌های اولیه تحقق مأموریت‌های اعلام شده در گام دوم انقلاب تلقی خواهد شد.

ماموریت‌های ترسیم شده در بیانیه
رهبر انقلاب در بخش‌هایی از بیانیه گام‌ دوم، ماموریت‌هایی را برای برخی نهادها یا گروه‌ها ترسیم کرده‌‌اند که اجرایی کردن این ماموریت‌ها نقش مهمی در تحقق اهداف بیانیه گام دوم دارد. به عنوان مثال در بخش عدالت و مبارزه با فساد تاکید کرده‌اند: ایجاب می‌کند دستگاهی کارآمد با نگاهی تیزبین و رفتاری قاطع در قوای سه گانه حضور دائم داشته باشد و به معنای واقعی با فساد مبارزه کند، به‌ویژه در درون دستگاه‌های حکومتی. 
همچنین درباره ضرورت مقابله با تهاجم رسانه‌ای دشمنان فرموده‌اند: دستگاه‌های مسوول حکومتی در این باره وظایفی سنگین به عهده دارند که باید هوشمندانه و کاملاً مسوولانه صورت گیرد. و این البته به معنی رفع مسوولیت از اشخاص و نهادهای غیرحکومتی نیست. در دوره‌ پیش ‌رو باید در این باره‌ها برنامه‌های کوتاه مدت و میان مدت جامعی تنظیم و اجرا شود.ایشان همچنین در حوزه معنویت و اخلاق تاکید کرده‌اند: اخلاق و معنویت، با دستور و فرمان به دست نمی‌آید، پس حکومت‌ها نمی‌توانند آن را با قدرت قاهره ایجاد کنند، اما اولا خود باید منش و رفتار اخلاقی و معنوی داشته باشند، و ثانیا زمینه‌ را برای رواج آن در جامعه فراهم کنند و به نهادهای اجتماعی در این باره میدان دهند و کمک برسانند؛ با کانونهای ضدمعنویت و اخلاق، به شیوه‌ معقول بستیزند و خلاصه اجازه ندهند جهنمی‌ها مردم را با زور و فریب جهنمی کنند. رهبر انقلاب همچنین در بخش روابط خارجی با اشاره به فریبکاری برخی دولت‌های اروپایی تاکید کرده‌اند: دولت جمهوری اسلامی باید مرزبندی خود را با آنها به دقت حفظ کند، از ارزش های انقلابی و ملی خود یک گام هم عقب‌نشینی نکند، از تهدیدهای پوچ آنان نهراسد و در همه حال، عزت کشور و ملت خود را در نظر داشته باشد و حکیمانه و مصلحت‌جویانه و البته از موضع انقلابی، مشکلات قابل حل خود را با آنان حل کند.

واگذاری کار به جوانان
اما ماموریت‌های دیگری هم در بیانیه وجود دارد که پیش‌زمینه‌ای لازم دار‌د و آن محول شدن کارها به جوانان است. به عنوان مثال ایشان در بخش عدالت و مبارزه با فساد پس از برشمردن موارد ضروری برای تحقق این بخش تاکید کرده‌اند: اگر زمام اداره‌ بخش های گوناگون کشور  به جوانان مؤمن و انقلابی و دانا و کاردان ــ که بحمدا... کم نیستند ــ سپرده شود، این امید برآورده خواهد شد.
رهبر انقلاب همچنین با تشریح راه‌حل‌های مشکلات اقتصادی تاکید کرده‌اند: بی‌گمان یک مجموعه جوان و دانا و مؤمن و مسلط بر دانسته‌های اقتصادی در درون دولت خواهند توانست به این مقاصد برسند. دوران پیشِ‌ رو باید میدان فعالیت چنین مجموعه‌ای باشد.ایشان همچنین با تاکید بر ضرورت امیدآفرینی فرموده‌اند: شما جوانان باید پیشگام در شکستن این محاصره‌ تبلیغاتی باشید. در خود و دیگران نهال امید به آینده را پرورش دهید.