«با اینترنت و ماهواره به ایران حمله کنید» این جمله‌ای بود که 20 سال پیش، بنیامین نتانیاهو (نخست‌وزیر سابق اسرائیل) به‌عنوان یک تئوریسین و استراتژیست، در سالگرد حادثه 11 سپتامبر و در سال 2002 در جمع اعضای کمیته صلح آمریکایی درباره شرایط متفاوت برخورد با ایران بر زبان آورد.  نتانیاهو که سخنانش به‌طور زنده از شبکه تلویزیونی C-SPAN پخش می‌گردید، گفت: «... وقتی نخست‌وزیر بودم، یک‌بار به رؤسای سازمان CIA گفتم که اگر می‌خواهید در ایران تغییر رژیم انجام بدهید، لازم نیست جاسوس‌بازی کنید. فقط کافی است فرستنده‌های خیلی بزرگ و قوی را بگیرید و سریال‌های ساختمان مل رُز و بورلی هیلز (از سریال‌های شبکه فاکس) و از این چیزها برای مردم تهران و ایران پخش کنید. همین‌ها باعث اختلال می‌شود. مردم نگاه می‌کنند، جوان‌ها نگاه می‌کنند، آنها هم می‌خواهند همان لباس‌های پرزرق و برق و همان خانه‌های مجلل و استخرها را داشته باشند. اینها ظرفیت‌های موجود داخلی برای ایجاد مخالفت در ایران هستند. کشوری که برخلاف رفتارهایش بازترین جامعه را در آن منطقه دارد.»  در واقع اشاره نتانیاهو به تغییر سبک زندگی ایرانی‌ها از طریق پخش برنامه‌ها و تصاویر ماهواره‌ای و اینترنتی بود. از همان زمان طرح تاسیس شبکه‌های فیلم و سریال و موسیقی در دستور کار قرار گرفت که امثال MBC فارسی، من و تو، فارسی‌وان و جم از آن جمله بودند.  سال گذشته رسانه سلطنتی بریتانیا (بی‌بی‌سی) طی گزارشی با اشاره به تاثیر شبکه‌های اینترنتی و ماهواره‌ای در تغییر سبک‌زندگی مردم ایران، نوشت که برخی از این شبکه‌ها با نمایش تصاویر و فیلم‌های مغایر با فرهنگ مردم، سعی در گسترش و القای سبکی از زندگی داشته‌اند که با باورهای اعتقادی آنها، مغایر بوده‌است. بی‌بی‌سی از جمله نمونه‌های این نوع زندگی مغایر با باورها و ارزش‌های مردم ایران را سگ‌چرانی، رقصیدن جلوی دوربین، ترویج عکس‌های بی‌حجاب زنان، مردان شلوارک‌پوش، اراجیف با محتوای جنسی، انتشار عکس از سفرهای خارجی و از موسیقی خیابانی و زیرزمینی و همچنین مهمانی‌های مختلط ذکر کرد که در میان بخشی از جامعه رواج یافته است. پیش از توصیه‌های نتانیاهو نیز فرانسیس فوکویاما (استراتژیست معروف آمریکایی) در سال 1986 و بعد از پیروزی‌های ایران در عملیات والفجر 8 و فتح فاو، در کنفرانس شیعه‌شناسی اورشلیم برای چگونگی سرنگونی نظام جمهوری اسلامی گفته بود که با جنگ و سلاح نمی‌توان با ایرانی‌ها مقابله کرد و برای غلبه بر آنها، باید میل شهادت‌طلبی‌شان را به میل مصرف‌گرایی و رفاه‌زدگی تبدیل کرد. یعنی تاکید فوکویاما نیز بر تغییر سبک زندگی ایرانی‌ها جهت شکست آنها بود.
آیا نمایش انبوه اجناس و کالاهای مصرفی در سینما و تلویزیون ما توسط فیلم‌ها و آگهی‌هایی که همواره برای تبلیغ هر کالایی، خانه‌های مجلل و لباس‌های پرزرق و برق را نمایش می‌دهند، جامه عمل‌پوشاندن به توصیه‌های نتانیاهو و فوکویاما به‌نظر نمی‌آید؟!

سعید مستغاثی - مستندساز و کارشناس سینما