ربات‌هایی که حس لامسه دارند

ربات‌هایی که حس لامسه دارند

اخیرا نتایج دو تحقیق بسیار جالب در مورد توسعه پوست مصنوعی برای ربات‌ها منتشر شده است. یک پوست مصنوعی جدید ساخته شده در کلتک (Caltech) اکنون می‌تواند به ربات‌ها، این توانایی را بدهد که دما، فشار و حتی مواد شیمیایی سمی را از طریق یک لمس ساده حس کنند.

این فناوری جدید بخشی از یک پلتفرم رباتیک است که پوست مصنوعی را با بازوی رباتیک و حسگرهایی ادغام می‌کند که به‌پوست انسان متصل می‌شود. یک سیستم یادگیری ماشین که این دو را به‌هم متصل می‌کند به کاربر انسانی اجازه می‌دهد تا ربات را با حرکات خود کنترل کند در حالی که بازخورد را از طریق پوست مصنوعی دریافت می‌کند. هدف این است که به انسان کنترل دقیق‌تری بر ربات‌ها بدهد و در عین حال از انسان‌ها در برابر خطرات احتمالی محافظت کند. پوست قابل چاپ ساخته شده در این آزمایشگاه یک هیدروژل ژلاتینی است و نوک انگشتان ربات را بسیار شبیه به انگشتان ما می‌کند.
درون آن هیدروژل، حسگرهایی تعبیه شده است که به پوست مصنوعی توانایی تشخیص دنیای اطراف خود را می‌دهد. این حسگرها به معنای واقعی کلمه روی پوست چاپ می‌شوند، به همان روشی که چاپگر جوهرافشان متن را روی یک ورق کاغذ چاپ می‌کند. پس از چاپ ساختاری از سیم‌های نانوذرات نقره، محققان می‌توانند لایه‌هایی از حسگرهای در مقیاس میکرومتر را چاپ کنند که می‌تواند برای تشخیص موارد مختلف استفاده شود.
اما در تحقیق دیگری، تیمی از مهندسان دانشگاه گلاسکو، پوست مصنوعی را با نوع جدیدی از سیستم پردازش مبتنی بر «ترانزیستورهای سیناپسی» ساخته‌اند که از مسیرهای عصبی مغز برای یادگیری تقلید می‌کند. یک دست رباتیک که از پوست هوشمند استفاده می‌کند، توانایی قابل‌توجهی در یادگیری واکنش به محرک‌های خارجی نشان می‌دهد. پوستی که این محققان ساخته‌اند به‌نوعی می‌تواند درد را احساس کند. از نظر من این تحقیقات بسیار ارزشمند و مهم است زیرا حدود 10 سال است مراکز مختلف علمی روی ساخت انواع پوست‌های مصنوعی برای ربات‌ها، حسگرهای نرم و قابل چاپ و فناوری‌های مختلف برای توسعه چنین سیستم‌هایی کار می‌کنند و حال به نظر می‌رسد ترکیب هوش مصنوعی و شبکه‌های عصبی مصنوعی هوشمند با این فناوری‌ها در حال رسیدن به مرحله‌ای است که شاید به‌زودی شاهد دست‌های مصنوعی رباتیکی برای افراد باشیم که فراتر از یک پروتز درمانی ساده است و بخش قابل‌توجهی از حس لامسه را به افراد منتقل می‌کند و همچنین ربات‌هایی که از راه دور قابلیت لمس کردن را برای ما مهیا می‌کند.

آریا صبوری -  پژوهشگر مقطع دکتری در دانشگاه مدیترانه شرقی