در آغاز موج جدید همهگیری کووید-19، «جامجم» اهمیت تزریق دز چهارم واکسن را بررسی کرده است
واکسن بزنیم نگران هم نباشیم
پیک هفتم و زمان تزریق دز چهارم واکسن بهطور همزمان از راه رسیدهاند! به همین دلیل بحث گروههای مخالف و موافق درخصوص تزریق دز چهارم بالا گرفته است. عدهای روی همان عقیده اشتباه خود ایستادهاند که اصلا تزریق واکسن درست نیست. گروهی دیگر عقیده دارند به دز چهارم نیازی نیست و گروهی دیگر نگران تاریخ انقضا و سلامت واکسنها و امکان انتخاب نوع واکسن هستند. این گروه با سه سوال نگرانی خود را مطرح میکنند؛ نخست اینکه اصلا این واکسن در مقابل سویه جدید اثرگذار است؟ دوم اینکه نوع واکسن اهمیت دارد؟ و سوم اینکه میتوان به تاریخ مصرف واکسنها اعتماد کرد؟ برای پاسخ به این پرسشها با دکتر امیر صدری، پزشک و مدیر روابطعمومی نظام پزشکی تهران گفتوگو کردهایم.
اوجگیری هفتم کووید-19
دکتر صدری درخصوص موج جدید کرونا تصریح میکند: «درجمعبندی، به نظر میرسد با اوجگیری جدید بیماری - پیک هفتم- روبهرو هستیم. این اوجگیری با نوع جدید ویروس امیکرون با زیر شاخه BA5 در حال گسترش است. امیکرون زیرشاخه BA5، واکسنگریزتر از انواع دیگر بوده و میزان ایمنی 80- 90 درصدی که با تزریق واکسن در انواع کلاسیک بیماری حاصل میشد، در این سویه جدید، شاید خیلی کمتر دیده میشود اما نکته مهم اینکه بههرحال تزریق واکسن میتواند میزانی از پوشش را در مقابل انواع ویروس کرونا ایجاد کرده و ایمنی نسبیای ایجاد کند.»
دکتر صدری درباره آمار بستری و مرگ ابتلایان به این نوع میگوید: «گرچه میزان بستری و آمار مرگومیر این سویه، نسبت به انواع قبلی پایینتر است اما عقلانی به نظر میرسد که بعد از شش ماه از تزریق دز قبلی واکسن که میزان آنتیبادی کاهش مییابد، تزریق واکسن مورد نیاز باشد. در بعضی کشورها تزریق دز چهارم فقط برای کادر درمان، در بعضی دیگر از کشورها برای افراد مسن و کادر درمان و در بعضی دیگر نیز برای همه اقشار توصیه شده است. کشور ما نیز در گروه سوم جای دارد بنابراین تزریق دز چهارم برای همه اقشار جامعه توصیه میشود.»
امکان انتخاب وجود دارد؟
شاید یکی از عواملی که افراد را به تزریق واکسن ترغیب میکند، امکان «انتخاب» نوع واکسن است.
در دزهای قبلی این امکان وجود داشت؛ آیا در این دوره نیز میتوانیم نوع واکسن را انتخاب کنیم؟
دکتر صدری دراین باره به جامجم میگوید: «جدول تطابق دز چهارم واکسن با دزهای قبلی توسط ستاد ملی کرونا تهیه شده است. این جدول در تمام مراکز تزریق واکسن در دسترس است.
درحال حاضر، تکیه اصلی بر واکسنهای داخلی برای دز چهارم یا بوستر است و واردات جدیدی در مورد واکسنهای خارجی انجام نشده است و اگر هم واکسن خارجی در دسترس است، قبلا وارد شده است.»
سوال دیگری که حتما ذهن شما را هم درگیر کرده، این است که واکسنهای داخلی در مقابل نوع BA5، مقاومت ایجاد میکنند؟ دکتر صدری توضیح میدهد: «تولیدکنندگان واکسن برکت، واکسن برکت پلاس را برای ایمنی در مقابل نوع امیکرون ارائه کردهاند. سازندگان اسپایکوژن نیز با تکیه بر تاثیر خوب آن بر سویههای قبلی امیکرون، تزریق آن را برای سویه BA5 مناسب میدانند و واکسن پاستوکووک نیز براساس مقالات ارائهشده، تاثیرش بر جلوگیری از ابتلا به کرونا با سویه امیکرون را مناسب ارزیابی کرده است.»
وی میافزاید: «اما برای انتخاب بین این سه نوع، براساس جدول ارائهشده و تطابق آن با دز سوم باید اقدام کرد.»
امیدواریم که نظارت شود
نگرانی دیگری که این روزها مطرح میشود موضوع تاریخ انقضای واکسنها است. دکتر صدری توضیح میدهد: «امیدوارم که نهادهای نظارتی مانند سازمان غذا و دارو و تولیدکنندگان داخلی، بهقدری حرفهای و شفاف عمل کنند که هیچ واکسن تاریخ گذشتهای وارد بازار مصرف نشود.»
وی میافزاید: «این حق هر کسی است که وقتی برای واکسیناسیون مراجعه میکند، ویال واکسن به او نشان دادهشده و از تاریخ تولید و انقضای واکسن مطلع شود. درضمن این موضوع که واکسنی با تاریخ انقضای مشخص تولید و عرضه شود و سپس نهاد نظارتی اعلام کند که تاریخ انقضا براساس مدارک سازنده افزایش یافته است، اگر نگوییم بینظیر، حداقل کمنظیر است.»
مهتاب خسروشاهی - گروه دانش و سلامت