آماده‌باش علیه اشغالگران

در ایام فرارسیدن دومین سالگرد شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، شهید ابومهدی المهندس و یاران ایشان در فرودگاه بغداد، مطالبه اخراج همه نیروهای اشغالگر آمریکایی از عراق بار دیگر از سوی بیشتر شهروندان این کشور و نیروهای مقاومت مطرح می‌شود. با این حال به نظر می‌رسد واشنگتن و برخی همراهان کاخ سفید در بغداد تلاش می‌کنند به بهانه‌های گوناگون حضور نیروهای اشغالگر را در عراق حفظ کنند. همزمان با آغاز سال 2022 میلادی، منابع خبری از آماده‌باش در سفارت آمریکا در بغداد خبر می‌دهند. پایگاه خبری الشرق نیز از فعال‌شدن سامانه دفاع‌هوایی سی‌رام سفارت آمریکا در بغداد خبر داده‌است. همچنین نیروهای امنیتی عراق به طور گسترده در اطراف سفارت آمریکا در بغداد مستقر شده‌اند. هیات هماهنگی گروه‌های مقاومت عراق روز سه‌شنبه، ۲۸ دسامبر درباره خروج نظامیان خارجی از این کشور بیانیه‌ای منتشر و اعلام کرد: «هر روز برای ما قطعی می‌شود نیروهای اشغالگر آمریکا در اجرای مطالبات ملت عزیز ما مبنی بر اجرای مصوبه پارلمان عراق در زمینه خروج آنان، جدی نیستند.»
مقاومت عراق افزوده که آمریکا قصد دارد نیروهای خود را در پایگاه‌های کنونی، حفظ کند و همچنین کنترل حریم هوایی عراق را در دست داشته‌باشد و از مناطقی جاسوسی کند که عاری از وجود عناصر داعش است. گروه‌های مقاومت عراقی اعلام کرده‌اند همزمان با پایان ضرب‌الاجل به نیروهای اشغالگر آمریکایی، حمله به آنها تا اخراج کامل از عراق را در پیش خواهندگرفت.




آیا اشغالگران از عراق خارج شده‌اند؟

مطابق اعلام رسمی مقامات عراقی و آمریکایی، پس از ۱۸سال عملیات رزمی آمریکا در عراق پایان یافته‌است اما این به معنای پایان حضور آمریکا در این کشور نیست.به گزارش شبکه دویچه وله، در حالی جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق پایان عملیات رزمی ایالات متحده را اعلام کرده‌اند که نیروهای مقاومت تاکید دارند خروج واقعی نیروهای اشغالگر از عراق باید تحقق پیدا کند.
ائتلاف الفتح در عین مثبت ارزیابی‌کردن این اقدام ( پایان ماموریت آمریکا) تاکید کرده‌است عراق باید به صورت کامل سرنوشت خود را در دست گرفته و این مساله، در گروی خروج کامل نیروهای اشغالگر خواهد بود. از زمان اعلام پایان عملیات رزمی ایالات متحده در عراق، تاکنون در عمل اتفاق خاصی نیفتاده‌است. هنوز ۲۵۰۰ نیروی نظامی آمریکا در این کشور به سر می‌برند. برخلاف وضعیت افغانستان، پایان عملیات رزمی هنوز به معنای پایان حضور آمریکا در عراق نیست.ماتیو تولر، سفیر آمریکا در عراق در یک مصاحبه تلویزیونی در مورد معنای پایان عملیات رزمی مدعی شد «این اقدام به‌آن معناست که ما وظیفه اصلی مبارزه با داعش را به نیروهای امنیتی عراقی واگذار کرده‌ایم. ایالات متحده آمریکا و هم‌پیمانانش همچنان به حمایت‌های اطلاعاتی و مشورتی خود از عراق ادامه خواهندداد. ما همچنین برای مشارکت در کانون‌های عملیات نظامی آمادگی خواهیم داشت.»



آیا آمریکا واقعا با داعش مبارزه می‌کند؟

سوال مهمی که در برهه زمانی کنونی باید به آن پاسخ داد، به ارتباط آمریکا داعش بازمی‌گردد. مقامات کاخ‌سفید مدعی هستند نیروهای آمریکایی در عراق، در قالب حضور نظامی، رزمی یا حتی مستشاری در منطقه غرب آسیا به مبارزه با داعش مشغول هستند. با این حال شواهد و مستنداتی که از سال 2013 (زمان تاسیس داعش ) تا کنون وجود داشته نه تنها چنین ادعایی را اثبات نمی‌کند، بلکه دقیقا در جهت عکس آن عمل می‌کند!
به طور کلی، تحرکات و ناآرامی‌هایی که در منطقه غرب آسیا و خصوصا در عراق و سوریه  صورت می‌گیرد مصدری آتلانتیکی دارد یا واکنشی نسبت به رفتارهای ایالات متحده آمریکا و هم‌پیمانان کاخ سفید در نظام بین‌الملل محسوب می‌شود. همچنین می‌توانیم از القاعده و داعش به عنوان تروریسم مکمل ایالات متحده نام ببریم. توجه داشته‌باشیم تروریسم مولد با تروریسم مکمل تفاوت دارد. تروریسم مکمل برخلاف تروریسم مولد ماهیتی پیچیده‌ ندارد. در قالب تعریفی ساده می‌توان گفت تروریسم مکمل زاییده مستقیم تروریسم مولد است. داعش و جبهه النصره و دیگر گروه‌های تروریستی مورد حمایت غرب، در چنین ساختاری تعریف می‌شوند.
القاعده گروهی افراطی بود که برای مقابله با اتحاد جماهیر شوروی و از سوی ایالات متحده آمریکا و با همکاری مستقیم کشورهایی مانند عربستان‌سعودی به وجود آمده‌است. میان تروریسم مولد و تروریسم مکمل رابطه‌ای دووجهی را نمی‌توان ترسیم کرد. به عبارتی دیگر در صورت از بین رفتن تروریسم مکمل و نابودی آن، تروریسم مولد همچنان به حیات کلی خود ادامه خواهد داد ولی در صورت از بین رفتن تروریسم مولد، تروریسم مکمل در قالبی ساکن جای خواهدگرفت. تروریسم مکمل در کل حرکتی نامنظم و ساختاری نامطمئن دارد و از آنجا که مبدا تشدید فعالیت‌های آن تروریسم مولد است، روابط مستقل و تعریف شده‌ای نمی‌توان در ساختار آن گنجاند.




تلاش آمریکا برای بازتولید داعش در عراق

استراتژی کلان آمریکا در عراق، تولید یا بازتولید تروریسم تکفیری است. در تحقق این استراتژی خطرناک، ما با مولفه و کلیدواژه‌ای به نام داعش مواجه می‌شویم. اما اصل ماجرا چیست؟ پس از سرنگونی خلافت خودخوانده داعش در سال 2018 میلادی و پراکنده شدن تروریست‌های تکفیری در سوریه و عراق، برخی از این تروریست‌ها تحت برنامه‌ای هدفمند و کنترل شده، در مناطق مرزی و صعب‌العبور سوریه و عراق حفظ شدند تا با بحران‌سازی همیشگی خود را در این مناطق ( بر اساس برنامه‌ای که از سوی سنتکام و سازمان‌های نظامی ـ امنیتی آمریکا ارائه می‌شود) آغاز کنند. اکنون، به رغم خروج ظاهری نیروهای رزمی آمریکایی از عراق، این استراتژی با همه ابعاد و اجزای خود در سیاست خارجی و امنیتی آمریکلا پیگیری می‌شود.
بی دلیل نیست مقامات واشنگتن می‌گویند اعلام رسمی پایان عملیات رزمی تغییر چندانی به همراه نخواهدآورد این مساله بیشتر جنبه‌ای نمادین دارد. مدت‌هاست حضور نظامی آمریکا در عراق با مخالفت‌هایی روبه‌روست. در یک رأی‌گیری در ژانویه ۲۰۲۰ و پس از شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس اکثریت نمایندگان پارلمان عراق خواستار خروج نیروهای نظامی آمریکا از این کشور شده‌بودند.




ادعای نادرست دولت عراق

در این میان، نخست‌وزیر و برخی اعضای دولت عراق در صددند خروج نمادین نیروهای رزمی آمریکا از عراق و تغییرماموریت بسیاری از نیروها را مترادف با عملیاتی‌شدن مصوبه پارلمان عراق پس از شهادت سردار سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس قلمداد کنند. نخست‌وزیر عراق اخیرا پایان حضور نیروهای ائتلاف آمریکایی را اعلام کرد و گفت نقش آنها به مشاوره و پشتیبانی محدود شده‌است.
مصطفی الکاظمی دیروز با انتشار پستی در صفحه توییتر خود نوشت: نقش رزمی ائتلاف آمریکایی در عراق به پایان رسید و عملیات خروج همه نیروهای رزمی و تجهیزات جنگی آنها به خارج از عراق تکمیل شده و طبق نتایج گفت‌وگوهای راهبردی بغداد ـ واشنگتن، نقش ائتلاف به مشورت و پشتیبانی منحصر شده‌است. او در پایان نیز نوشت: زنده‌باد عراق.با این حال گروه‌های مقاومت از عصائب اهل‌الحق گرفته تا کتائب حزب‌ا... تاکید دارند خروج نیروهای آمریکایی از عراق با صدور یک بیانیه یا طرح یک ادعا صورت نمی‌گیرد و باید در عمل، اخراج همه اشغالگران نمود پیدا کند.




نگاه خاص دولت بایدن به عراق

در کنار نگاه کلان استراتژیک آمریکا در منطقه غرب آسیا که بر ناآرام سازی این منطقه استوار است، باید مراقب نگاه خاص رئیس‌جمهور فعلی این کشور نسبت به عراق و جهان اسلام بود. نباید فراموش کرد طرح تجزیه عراق(که به طرح بایدن معروف است ) همچنان روی میز سران دو حزب دموکرات و جمهوریخواه در آمریکاست. طرح چندپاره کردن عراق و تبدیل آن به سه کشور شیعه‌نشین، سنی‌نشین و کردنشین اولین بار به صورت رسمی و صریح از سوی جو بایدن، مطرح و به یک مبنای استراتژیک در حوزه سیاست خارجی آمریکا تبدیل شد. بایدن در همان ابتدای اشغال عراق (بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷ میلادی) از این طرح پرده برداشت. این طرح اکنون حکم یک نقشه راه را در سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا دارد؛ نقشه راهی که از ترامپ و بایدن گرفته تا اوباما و کلینتون در خصوص پیشبرد آن متفق القول هستند.




چرا آمریکا اصرار دارد بماند؟!

اصرار آمریکا مبنی بر ادامه اشغالگری در عراق، درست نقطه ثقل استراتژیک این کشور است. همواره در رصد و مهار بازیگران شرور در حوزه روابط بین‌الملل مانند واشنگتن، باید روی نقطه ثقل بازی آنها متمرکز شد. پس از شهادت مظلومانه سردار حاج‌قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس پارلمان عراق به طرحی پنج‌ بندی رای داد که ازجمله آنها لغو درخواست کمک از ائتلاف دست‌ساز آمریکا (موسوم به ائتلاف ضدداعش) است. این ائتلاف طی سال‌های اخیر در عراق، نه تنها نقشی در مهار و شکست تروریست‌های تکفیری ایفا نکرد، بلکه به حامی اصلی داعش در عرصه عملیات میدانی تبدیل شد. درهرحال، پارلمان عراق به خروج تمامی نیروهای خارجی و آمریکایی از عراق و لغو نقش ائتلاف بین‌المللی در عراق و همچنین لغو توافق امنیتی با آمریکا از سوی دولت عراق رای داده‌است. بدیهی است ارکان و اجزای این تصمیم درست، باید به عینیت کامل برسد تا امنیت و ثبات در منطقه برقرار شود. در این میان، قطعا نیروهای مقاومت و اکثریت عراقی‌ها از مطالبه اصلی و کامل خود مبنی بر خروج قطعی نیروهای آمریکایی از کشورشان کوتاه نخواهند آمد.




عراقی‌ها در شوک جنایت جبله

در روزهای اخیر، وقوع یک جنایت هولناک و غیرقابل باور از سوی برخی نیروهای امنیتی عراق نیز مورد توجه بسیاری از تحلیلگران و مخاطبان تحولات این کشور قرار گرفته‌است. هنوز جنایت جبله که طی آن دست‌کم ۲۰ شهروند عراقی جان خود را از دست داده‌اند، در هاله‌ای از ابهام است. برخی رسانه‌های عراقی در خصوص جنایت هولناک منطقه جبله استان بابل عراق نوشتند این حادثه در پی تعقیب دو متهم تروریستی که در یکی از منازل این منطقه مخفی شده‌بودند، رخ داد. نیروهای امنیتی عراق پس از درگیری مسلحانه با تروریست‌ها، اجساد 20نفر از جمله چند کودک را از منزل مذکور خارج کردند. مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق نیز سرویس امنیت ملی این کشور را مأمور تحقیق درباره جزئیات این جنایت کرد.
عثمان الغانمی، وزیر کشور عراق نیز پس از بازدید از محل حادثه، دستور برکناری سرتیپ هلال الشمری، رئیس پلیس استان بابل را صادر کرد و سرتیپ خالد ترکی، معاون او را به عنوان سرپرست این پست و پیشبرد امور فرماندهی پلیس استان بابل تعیین کرد.
اما برخی مقامات رسمی عراق از جمله حسن مندیل السریاوی، استاندار بابل درباره این جنایت گفت: کشتار جبله اقدامی جنایی بود نه تروریستی. متهم این جنایت از طرف دادگاه‌های بغداد تحت پیگرد بوده‌است. برخی منابع عراقی نیز می‌گویند که این جنایت پس از درگیری پلیس عراق با یک قاچاقچی موادمخدر و تیراندازی وی در منطقه جبله استان بابل، روی داد که طی آن شش نیروی پلیس و ۲۰ شهروند عراقی جانشان را از دست دادند. این جنایت موجب کشته شدن اعضای یک خانواده ۱۳ نفره به طور کامل طی درگیری بین یک فرد تحت تعقیب و نیروهای امنیتی شد و مسؤولیت آن به گردن نیروهای امنیتی مسؤول در این منطقه است. تحقیقات دولتی در خصوص این پرونده می‌بایست شفاف باشد و در اختیار افکار عمومی قرار گیرد. با این حال به نظر می‌رسد یکی از اصلی‌ترین دلایل وقوع این جنایت، اصرار برخی مسؤولان امنیتی در عراق مبنی بر ناامن جلوه دادن کشور در آستانه طرح گسترده مطالبه خروج کامل آمریکا از عراق است. نکته قابل‌تامل این است که هر زمان مساله اخراج کامل آمریکا از عراق طرح می‌شود، جنایاتی مانند آنچه اخیرا در جبله گذشت در این کشور رخ می‌دهد یا داعش دوباره در مناطقی از عراق فعال می‌شود. میان این حوادث، ارتباطات پیچیده‌ای وجود دارد که باید عمیقا مورد رصد و تحلیل قرار گیرد.