نوذر شفیعی، کارشناس حوزه روابط بینالملل در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد:
رادیکالیزم افراطی تهدید پیش روی ایران و تاجیکستان
یک کارشناس روابط بینالملل درباره تاثیر همکاریهای امنیتی و نظامی ایران و تاجیکستان بر گسترش مقابله با جریانهای تروریستی گفت: کشورها در برابر تهدید مشترک دست به همکاری میزنند. بنابراین به نظر میآید که ایران و تاجیکستان احساس میکنند با تهدیدات مشترکی مواجه هستند.
نوذر شفیعی با بیان اینکه تهدید مشترک تهران و دوشنبه گسترش رادیکالیزم است خاطرنشان کرد: گروههای تروریستی در افغانستان و آسیای مرکزی فعال هستند و عملکرد آنها نهتنها امنیت ایران و تاجیکستان بلکه اساس امنیت منطقهای را تحت تاثیر قرار داده است بنابراین بهطورطبیعی ایران و تاجیکستان ناچارند بهسوی همکاری حرکت کنند. این کارشناس حوزه روابط بینالملل با اشاره به اینکه افراطگرایی جزو تهدیدات نوین محسوب میشود بیان کرد: اساسا مقابله با تهدیدات نوین از عهده یک کشور خاص خارج است. ازاینرو کاری که کشورهای منطقه باید بهصورت عمومی انجام دهند، فعلا ایران و تاجیکستان آن را پی گرفتند و شاید این همکاری الگویی برای دیگر کشورها باشد که به این همکاریهای امنیتی بپیوندند. شفیعی با اشاره به ماموریتهای سازمان همکاریهای شانگهای اظهار کرد: یکی از ماموریتهای این سازمان مقابله با افراطگرایی است. بااینحال به نظر میرسد شانگهای در مقابل این تهدید منفعلانه برخورد میکند. علت انفعالش این است که برخی از کشورهای عضو منشا افراطگرایی هستند و لذا در مسیر ورود سازمان همکاری شانگهای با چنین تهدیداتی مانعتراشی میکنند. حتی درواقع بعضی از کشورهای عضو هم بهطور غیرمستقیم از بعضی از این افراطگرایی منفعتهای موقتی را میبرند. همین مساله مانع میشود که آنها با تهدیدات اصلی مقابله کنند.
وی با اشاره به تاثیرپذیری پاکستان و افغانستان از افراطگرایی گفت: این کشورها خودشان بهنوعی در گسترش افراطگرایی نقش دارند و مانع از این هستند که سازمان همکاری شانگهای تدابیر جدی برای مقابله با افراطگرایی در پیش بگیرد و همین مساله باعث ناکارآمدی سازمان مهمی مثل شانگهای میشود و درنتیجه کشورهای عضو ناچارند به سمت پیمانهای دوجانبه و چندجانبه حرکت کنند. بنابراین از این منظر همکاری ایران و تاجیکستان قابلتامل است. وی با اشاره به چالشهایی که در مقاطعی میان ایران و تاجیکستان وجود داشت تصریح کرد: تا چندی پیش دوشنبه، تهران را به دخالت در امور داخلی متهم میکرد اما درحالحاضر شواهد نشان میدهد که دو کشور در پی ترمیم روابط گذشته هستند. شفیعی گفت: بههرحال کشورها در ترسیم منافعشان دست به اولویتبندی میزنند. در چنین شرایطی ایران و بهخصوص تاجیکستان به این نتیجه رسیدند که ممکن است اختلافاتی در دوره گذشته میان دو کشور وجود داشته باشد اما در مقابل افراطگرایی و تروریسم که ایران و تاجیکستان را تهدید میکند این اختلافات کماثر است و بههمیندلیل میخواهند اختلافات را بهصورت جدی برطرف کنند.
لذا روابط تاجیکستان و ایران که بعد از سفر رئیس دولت سیزدهم به تاجیکستان وارد روند تازهای شده نهتنها باعث بازسازی اعتماد شده بلکه تهران و دوشنبه به این نتیجه رسیدند که بر پایه این اعتماد، همکاریهای نظامی و امنیتی و دفاعی خود را گسترش دهند.
وی با اشاره به تاثیرپذیری پاکستان و افغانستان از افراطگرایی گفت: این کشورها خودشان بهنوعی در گسترش افراطگرایی نقش دارند و مانع از این هستند که سازمان همکاری شانگهای تدابیر جدی برای مقابله با افراطگرایی در پیش بگیرد و همین مساله باعث ناکارآمدی سازمان مهمی مثل شانگهای میشود و درنتیجه کشورهای عضو ناچارند به سمت پیمانهای دوجانبه و چندجانبه حرکت کنند. بنابراین از این منظر همکاری ایران و تاجیکستان قابلتامل است. وی با اشاره به چالشهایی که در مقاطعی میان ایران و تاجیکستان وجود داشت تصریح کرد: تا چندی پیش دوشنبه، تهران را به دخالت در امور داخلی متهم میکرد اما درحالحاضر شواهد نشان میدهد که دو کشور در پی ترمیم روابط گذشته هستند. شفیعی گفت: بههرحال کشورها در ترسیم منافعشان دست به اولویتبندی میزنند. در چنین شرایطی ایران و بهخصوص تاجیکستان به این نتیجه رسیدند که ممکن است اختلافاتی در دوره گذشته میان دو کشور وجود داشته باشد اما در مقابل افراطگرایی و تروریسم که ایران و تاجیکستان را تهدید میکند این اختلافات کماثر است و بههمیندلیل میخواهند اختلافات را بهصورت جدی برطرف کنند.
لذا روابط تاجیکستان و ایران که بعد از سفر رئیس دولت سیزدهم به تاجیکستان وارد روند تازهای شده نهتنها باعث بازسازی اعتماد شده بلکه تهران و دوشنبه به این نتیجه رسیدند که بر پایه این اعتماد، همکاریهای نظامی و امنیتی و دفاعی خود را گسترش دهند.