پشت حصار پیری
بسیاری از چهرههای مشهوری که اصطلاحا به آنها سلبریتی اطلاق میشود، اعم از چهرههای ورزشی، سینمایی و سیاسی وارد میدان سیاستهای جمعیتی شدهاند. به عنوان مثال، رئیس پارلمان نیوزلند با فرزند خردسالش به پارلمان میرود و به این کار برای القای پیامش اصرار دارد. در پارلمان کشورهای اروپایی این اتفاق مدام در حال تکرار است و باید بدانیم این رویه اصلا اتفاقی نیست و به نوعی برنامهریزی شده است. چرا که اساسا آنها میدانند این چهرهها تاثیر بالاتری در حوزه فرهنگسازی دارند و به نوعی یک رسانه مرجع محسوب میشوند و به همین دلیل از بسیاری از آنها برای انجام چنین فعالیتهایی حمایتهای مالی هم میشود. در حوزه سلبریتیها این رویه معمول است، به این معنا که با وجود اصرار و تاکید سلبریتیهای خارجی بر فرزندآوری نه تنها چهرههای داخلی وارد این میدان نشدهاند بلکه به نوعی مخالف فرزندآوری هستند. اساسا در اغلب کشورهایی که سیاستهای جمعیتی دارند روی مساله فرهنگسازی یک تمرکز ویژه شده است. این موضوع از جایی مهم است که بدانیم اساسا فرهنگسازی در حوزه فرزندآوری در کشور ما تعطیل است و آن اتفاقی که باید بیفتد هنوز نیفتاده است. در بسیاری از کشورها شاهد هستیم که تولیدات فرهنگی و رسانهایشان با یک پیوست جمعیتی همراه است به این معنا که روی تعداد فرزندان و اصالت نهاد خانواده در مجموعههای رسانهای تاکیدات آشکاری میشود در حالی که در تولیداتی از این دست در ایران جای خالی این مفاهیم به چشم میآید. این دغدغهها از جایی مهم است که بدانیم حالا ایران وارد فاز سالمندی جمعیت شده است و کاهش نرخ رشد جمعیت، نرخ باروری و نرخ موالید و افزایش نرخ سالمندی اتفاق افتاده است و پیامدهای آن یکی پس از دیگری آشکار می شود. بسیاری از کشورهای توسعه یافتهای که امروز دارند به سمت سالمندی میروند و بعضا سالمند شدهاند زمانی که در پنجره جمعیت و در فرصت جوانی جمعیت بودند حداکثر سود جمعیتی شان را بردند و حالا دارند وارد فاز سالمندی می شوند اما متاسفانه ما از پنجره جمعیت و جوانی جمعیتمان بهرهای نبردیم و بدون تجربه رشد، پیشرفت و توسعه وارد فاز سالمندی میشویم و ما هنوز رشد یافتگی، توسعه یافتگی و پیشرفت اقتصادی را تجربه نکردهایم. این کشورها مسیر حرکت از جوانی جمعیت به سمت سالمندی را در قریب به 130 تا 140 سال طی کردند اما ما داریم این فاصله را در حدود 25 تا 30 سال طی میکنیم یعنی در سرعت سالمند شدن در جهان نیز داریم رکورد میزنیم.
صالح قاسمی - کارشناس جمعیت
صالح قاسمی - کارشناس جمعیت