تنظیم حکمرانی جدید در رابطه جمهوری اسلامی و آژانس

ایران 2 دوربین فراپادمانی آژانس انرژی اتمی را خاموش کرد

تنظیم حکمرانی جدید در رابطه جمهوری اسلامی و آژانس

چهارشنبه، روز مهمی در رابطه تهران و آژانس بود و سازمان انرژی اتمی کشورمان دیروز با صدور بیانیه‌ای از قطع فعالیت‌ تعدادی از دوربین‌های فرا‌پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران خبر داد و ظاهرا اقدامات دیگری هم در راه است. مدیرکل آژانس به اسرائیل رفته و نتیجه مذاکرات با ایران را به آنها اطلاع داده، رفتار تند آژانس به‌رغم سفرهای مکرر گروسی به تهران در زمستان و بهار و سفر باورنکردنی رئیس آرژانتینی این نهاد به اسرائیل به‌عنوان رژیمی که 3۰۰-2۰۰ کلاهک هسته‌ای اعلام ‌نشده دارد،‌ نشان داد این نهاد نه فقط رفتار سیاسی دارد و قید رفتار فنی و حرفه‌ای را زده، بلکه قدم‌ به قدم مطالبه آمریکا و تروئیکای اروپایی را پیش می‌برد. حالا علنی شدن رابطه آژانس و اسرائیل به‌صورت واضح موید این است که چقدر سال‌ها نگرانی ایران از امکان جاسوسی آژانس بجا بوده و در فصل جدید حکمرانی در این حوزه باید محدودکردن دسترسی آژانس زودتر عملیاتی شود.

محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگوی اختصاصی با جام‌جم درباره این‌که چه تبعاتی در انتظار رافائل گروسی و آژانس است،‌ گفت: من امیدوارم آنها به حیثیت سازمان ملل به‌عنوان یک سازمان بین‌المللی بیشتر توجه کنند. 
وی درباره واکنش ایران به این رفتار آژانس اظهار کرد: ما پاسخ مستدل به این بیانیه داده‌ایم و هر انسان آزاده و مستقلی متوجه می‌شود این ادعاها چقدر واهی و غیر‌قابل‌قبول است. رئیس سازمان انرژی اتمی درباره این‌که آیا خروج از NPT یا افزایش درصد غنی‌سازی در دستور کار ایران است یا خیر، تاکید کرد: جمهوری اسلامی اقدامات احساسی انجام نمی‌دهد و طبق یک خرد عمل می‌کند.
 آژانس، قدردان همکاری‌ با ایران نبود
بعد از این سخنان و ظهر دیروز بود که سازمان انرژی اتمی اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران تاکنون همکاری‌های گسترده‌ای با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته است و متأسفانه آژانس بدون این‌که در‌نظر داشته باشد این همکاری‌ها ناشی از حسن‌نیت ایران است، نه تنها قدردان این همکاری‌ها نبوده، بلکه به نوعی آن را وظیفه ایران نیز تلقی کرده است. 
به همین دلیل، تصمیم گرفته شد از چهارشنبه فعالیت‌ دوربین‌های فرا‌پادمانی دستگاه اندازه‌گیری بر‌خط سطح غنا OLEM‌ و فلومتر آژانس قطع شود که دستور آن به مسؤولان مربوط داده شده است. سازمان انرژی اتمی در این بیانیه همچنین یادآور شده است: البته بیش از ۸۰ درصد دوربین‌های موجود آژانس، دوربین‌های پادمانی هستند که کمافی‌السابق فعالیت این دوربین‌ها ادامه خواهد یافت.
 فتنه تروئیکا 
ماجرای این تنش از آنجا آغاز شد که پس از انتشار گزارش سیاسی رافائل گروسی، مدیرکل آژانس که اعلام کرده بود اورانیوم غنی‌ شده ایران به ۱۸ برابر حد مجاز در برجام رسیده و پاسخ‌های معتبر فنی به سؤال‌های آژانس درباره پیدا شدن مواد هسته‌ای در ایران طی سه سال گذشته ناکام بوده،‌ سه کشور اروپایی و آمریکا برای تهیه قطعنامه ضد‌ایرانی در شورای حکام دست به کار شدند.
از روز دوشنبه هفته جاری که نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مقر این سازمان در وین آغاز شد، زمزمه‌هایی از تهیه پیش‌نویس قطعنامه ضد‌ایرانی توسط آمریکا و تروئیکای اروپایی عضو برجام- آلمان، فرانسه و انگلیس- به گوش رسید و حتی ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم که دائم از لزوم مذاکره حرف می‌زند، گفت، آمریکا قصد دارد با همراهی سه کشور اروپایی، قطعنامه‌ای را علیه ایران در شورای حکام آژانس صادر کند.
 این چهار کشور همچنین گفته‌اند که «به‌دلیل همکاری ناکافی ایران» اختلافات و مسائل پادمانی همچنان حل نشده و از ایران خواسته‌اند که «فورا پیشنهاد آژانس برای تعامل بیشتر برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقی‌مانده را بپذیرد.» 
البته طنز ماجرا اینجاست در میانه فشار تحریم و قطعنامه،‌ نماینده آمریکا در شورای حکام آژانس که کشورش یکجانبه از برجام خارج شده مدعی شده واشنگتن خواستار بازگشت به توافق است و این ایران است که باید تمایل خود را نشان دهد!
 پاسخ قاطع ایران به بازی جدید 
پاسخ تهران به این بازی جدید قاطع بوده و مسؤولان اعلام کردند که به این اقدامات متناسب، فوری و موثر جواب می‌دهند و مسؤولیت آن هم متوجه مدیرکل آژانس و بانیان آن است. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی دیروز درباره بیانیه سازمان انرژی اتمی برای توقف فعالیت‌ تعدادی از دوربین‌های فراپادمانی آژانس گفته که مبنای این اطلاعیه این است که با توجه به این‌که همکاری‌های گسترده‌ای با آژانس داشتیم، متاسفانه رفتار آژانس مناسب این همکاری نبوده و از طرفی کشورهای غربی به‌خصوص سه کشور اروپایی و آمریکا تحرکاتی را علیه کشور ما آغاز کردند و تصمیم گرفته شد بخشی از همکاری‌ها که فراتر از پادمان بود و جزو تعهدات ما نبود و مبنای حسن‌نیت برای ما داشت که اینها را انجام می‌دادیم، مثل ضبط برخی فعالیت‌ها توسط دوربین‌های آژانس و دستگاه سنجش غنای بر‌خط یا فلومتر، امروز دستور داده شد فعالیت‌هایشان را قطع کنند. کمالوندی تاکید کرده این اقدام عملی از همین حالا انجام شده و اقدامات دیگری هم مدنظر است. 
 به کارگردانی اسرائیل
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه جلسه هیات دولت به این اتفاقات واکنش نشان داده و حرکت اخیر سه کشور اروپایی را در راستای سیاست فشار حداکثری دانسته که پشتیبانی و راهبری آن با رژیم صهیونیستی است و گفته که ایران هیچ فعالیت هسته‌ای پنهان و نانوشته‌ای ندارد.
اسلامی تاکید کرد: موارد اتهامی و ادعایی مطرح را ۲۰سال است که به ایران نسبت می‌دهند.
اساس شکل‌گیری برجام برای رفع این اتهامات بود. اگر جمهوری اسلامی ایران برجام را پذیرفت، برای این بود تا این اتهامات را رد کرده و اعتمادسازی کند.
وی خاطر نشان کرد: تمامی موارد ادعایی در قالب PMD بسته شده یعنی مذاکره، بازرسی، بازدید صورت گرفته و پرونده بسته شده است. در این راستا تفاهمی صورت گرفته که طرفین متعهد تکالیفی داشتند و آنها باید تحریم‌ها را لغو می‌کردند و ایران هم پذیرفته محدودیتی در پیشبرد فعالیت‌های هسته‌ای خود داشته باشد تا این اعتماد‌سازی اتفاق بیفتد.

مریم عاقلی - گروه سیاسی