موتور محرک اقتصاد شرکت‌های دانش‌بنیان

مصاحبه و گفت‌وگو با مدیرعامل شرکت تاپکو (تجهیز ارگ پارسیان)

موتور محرک اقتصاد شرکت‌های دانش‌بنیان

شرکت‌های دانش‌بنیان قطعا می‌توانند به اقتصاد کشور کمک کنند. شرکت تجهیز ارگ پارسیان (تاپکو) فعال در حوزه طراحی و ساخت انواع فن، بلویر،کمپرسور و میکروتوربین جهت صنایع نفت، گاز، پتروشیمی یکی از این شرکت‌های دانش‌بنیان است که فعالیت خود را از سال ۸۷ در این حوزه آغاز کرده است. به این بهانه پای صحبت‌های شهرام الوندی، مدیر‌عامل این شرکت نشستیم و در‌خصوص دشواری‌ها و موانع پیش‌رو در این بخش گفت‌وگو کردیم.

آغاز کار و سختی‌ها
هر کاری دشواری و محدودیت‌های خود را دارد و بالطبع، کار‌آفرین خود را باید با شرایط اقتصادی و سیستم موجود وفق دهد. الوندی از شروع و موانع تحریم‌ها می‌گوید؛ ما از سال 1387 کار خودمان را به‌طور رسمی شروع کردیم، در آغاز کار مهم‌ترین مشکل ما که البته طبیعی نیز بود، ایجاد اعتماد به محصولات و خدمات ما نزد کارفرماها و مشتری‌هایمان بود. ماشین‌آلات دوار بسیار حساس بوده و از بالاترین فناوری روز دنیا بهره می‌برند، بنابراین اعتماد‌سازی در این خصوص که یک شرکت ایرانی توانایی طراحی و ساخت چنین ماشین‌آلاتی را در کشور ایجاد کرده است در ابتدا بسیار سخت بود ولی تاپکو توانست در این مسیر سخت و پرپیچ و خم به موفقیت‌های بسیاری دست یابد. تامین مالی برای ایجاد بسترهای مناسب مهندسی و تولید از دیگر مشکلات آغاز کار و حتی حال حاضر ما است. 
ماهیت کار ما به‌گونه‌ای است که باید از آخرین دستاوردهای این صنعت در دنیا مطلع بوده و از آن بهره‌برداری کنیم. واحد تحقیق و توسعه در شرکت باید همواره با مراکز دانش و فناوری در این حوزه در ارتباط باشد اما با توجه به این‌که بخش صنعت بزرگ‌ترین آسیب را از تحریم‌های اقتصادی دیده است شرکت ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و تحریم‌های ظالمانه باعث بروز مشکلاتی در این بخش شده است.
ایشان همچنین در ادامه از چالش‌های این روزهای خود می‌گوید: با توجه به شرایط تحریم و شرایط اقتصادی فعلی، مهم‌ترین چالشی که در برابر تولید‌کنندگان خصوصا شرکت‌هایی که در حوزه مهندسی مشغول به فعالیت هستند، نبود پایداری در تامین مواد اولیه و نیز قیمت‌های مواد اولیه، نبود حمایت جامع و قابل اتکای سیستم‌های مالی و بانکی از تولیدکنندگان و همچنین کم‌توجهی برخی از مشتریان و کارفرمایان با مالکیت دولتی نسبت به محصولات داخلی است؛ امید است در سال جاری که با شعار تولید دانش‌بنیان مزین شده است، توجه بیشتری به شرکت‌های دانش‌بنیان صورت گرفته و در راستای رفع موانع پیش‌روی آنها اقدامات جدی و عملی انجام شود.
از دیگر چالش‌های پیش‌رو همانند سایر صنایع، شناسایی و جذب نیروهای متخصص است که با توجه به فاصله همیشگی صنعت و دانشگاه از یک‌سو و پدیده مهاجرت سرمایه‌های انسانی، ما را با کاستی‌های دانشی و مهارتی فارغ‌التحصیلان و همچنین خلأ حضور آنان در فضای کسب و کار مواجه کرده و امیدواریم در این خصوص هم تدابیری در سطح کلان اندیشیده شود. البته شرکت تاپکو نیز برنامه‌های مدونی برای تربیت و آموزش نیروی انسانی متخصص دارد و با استانداردهای روز دنیا پیش می‌رود.
شرکت ما کار خود را با 12 نفر شروع کرد؛ در حال حاضر بیش از 150 نفر در بخش‌های مختلف شرکت از‌جمله واحدهای طراحی و مهندسی، تحقیق و توسعه، تولید، فروش و بازاریابی و واحدهای پشتیبانی و اداری مشغول به فعالیت هستند و از این حیث خوشحالیم که روز به روز خانواده تاپکو در حال رشد و بالندگی بوده است.
قدم برای صادرات
هر شرکتی دارای نقاط برجسته‌ای است که یکی از آنها بحث صادرات محصولات است. در این رابطه الوندی اشاره کرد: اگر چه بازار داخلی برای محصولات ما به اندازه کافی فضا دارد اما با توجه به کیفیت بالا و قیمت تمام شده پایین، ظرفیت بسیار بالایی برای صادرات محصولات‌مان به کشورهای همسایه و سایر بازارها وجود دارد. با عنایت به این موضوع، واحد بازاریابی و فروش شرکت از سال 1400 با عزم جدی برنامه خود را برای توسعه صادرات محصولات شروع کرد که به موفقیت‌های قابل‌توجهی در همین مدت کوتاه دست پیدا کردیم. امید است در سال جاری با یاری خداوند و همراهی اعضای پرتوان خانواده تاپکو، بتوانیم به اهداف صادراتی خود نیز به بهترین شکل ممکن دست پیدا کنیم.  همچنین حمایت‌های مالی و بانکی یکی از موارد اصلی مورد نیاز هر شرکت دانش‌بنیان ایرانی است که باید به آن توجهی جدی کرد. الوندی در ادامه افزود: طی 15 سال فعالیت تاپکو، به‌رغم مواجهه با چالش‌های مختلف تجاری و مالی، تاکنون هیچ‌گونه حمایت قابل‌توجهی از سیستم بانکی و مالی کشور از شرکت نشده است و تقریبا تمام سرمایه‌گذاری انجام شده تاکنون صرفا توسط آورده سهامداران شرکت صورت گرفته و برای تولید‌کننده‌ای که نیاز به سرمایه‌گذاری قابل توجه در بخش‌های مختلف دارد، امری سخت و طاقت‌فرساست. 
فرصت عالی
این روزها با وجود سختگیری برخی شرکت‌ها، فرصت‌هایی زیادی به جوانان کم‌تجربه داده نمی‌شود اما الوندی مدیر این شرکت تاکید می‌کند که از حضور جوانان در تاپکو استقبال می‌شود و آنها می‌توانند با دریافت آموزش‌های مناسب وارد این شرکت شوند. در ادامه الوندی گفت: همواره از حضور جوانان و متخصصان توانای کشور در حوزه‌های مرتبط و مورد نیاز صنعت استقبال کرده و روند رو به رشد جذب و نگهداشت سرمایه‌های انسانی، حکایت از این باور دارد که اگر استعداد و علاقه اولیه در کنار خودباوری، تلاش و پشتکار قرار گیرد تاپکو فضای مناسبی برای بالنده شدن قابلیت‌های فردی تک‌تک اعضاست. 

وجه تمایز 
رقابت در صنعت امری بدیهی و البته مهم است چرا که شرکت‌ها می‌خواهند کاری در جهت جلب توجه خریداران و مشتریان انجام بدهند، در این رابطه الوندی گفت: توجه به کیفیت محصول نهایی، مهم‌ترین هدف مدیران و کارمندان تاپکو بوده و به باور ما مهم‌ترین وجه تمایز این شرکت در رقابت با رقبای عمدتا خارجی‌مان همین موضوع است. 
در مجموعه تاپکو از ابتدای طراحی پایه محصولات تا ساخت و تست، استفاده از مواد و متریال خام با کیفیت بالا و توجه خاص به سطح بالای استانداردهای کیفی، سرلوحه کار تمامی واحدهاست. 
از دیگر سو تیم تاپکو از جوانان با‌انگیزه این مرز و بوم تشکیل شده که دستاوردهایی که تا‌کنون به‌دست آمده حاکی از توان، تخصص و تجارب شکل گرفته همین سرمایه‌های اصلی سازمان است که اهداف بزرگی را محقق کرده است و مزیت رقابتی جدی ما به‌شمار می‌آید.

امیرحسین علی‌نیا فرد - نشان ایرانی برتر