جزئیات جدید از سرنوشت جاماندگان یارانه

«جام‌جم» از جزئیات دهک‌بندی خانوارها گزارش می‌دهد

جزئیات جدید از سرنوشت جاماندگان یارانه

زمانی که بودجه 1400 در سال99 راهی مجلس شد، نمایندگان مجلس شورای اسلامی تصمیم گرفتند دلار 4200 را از مبادلات اقتصادی کنار بگذارند اما دولت دوازدهم این کار را انجام نداد. در نهایت نمایندگان مجلس رضایت دادند دولت مقدمات و زیرساخت حذف ارز ترجیحی را آماده کند تا در شهریور1400 این اقدام انجام شود اما زمانی که دولت دوازدهم در 12مرداد سال گذشته، اختیار امور را به دولت سیزدهم واگذار کرد، کشور بیشترین میزان وابستگی را به ارز یارانه‌ای داشت به طوری‌که در بودجه سال گذشته در نظر گرفته شده بود هشت میلیارد دلار برای خرید کالاهای اساسی صرف شود اما در زمان تحویل دولت 6.5میلیارد دلار هزینه شده بود و فقط 1.5میلیارد دلار در اختیار دولت سیزدهم بود. در همان زمان قیمت کالاهای اساسی در جهان در مسیر صعود قرار گرفت و مسئولان دولت در سال گذشته، حدود 17میلیارد دلار برای کالاهای اساسی با نرخ 4200تومان هزینه کردند.

در بودجه امسال هم بند حذف ارز ترجیحی گنجانده شد و دولت سیزدهم بند قانونی را اجرا و در بهار1401 با دلار 4200تومانی خداحافظی کرد. در مقابل مابه التفاوت حاصل از این ارز را مستقیما به خانوارها پرداخت کرد و یارانه 45هزار و500 تومان به دو یارانه 300هزار تومان و 400هزار تومان برای هر نفر تقسیم شد و کسانی که درآمد کمتری داشتند از یارانه بیشتری بهره‌مند شدند. در آن زمان برخی افراد که پیشتر از فهرست یارانه‌بگیران حذف شده بودند، خواستار دریافت یارانه شدند که این امکان فراهم نبود. دولت به‌منظور اجرای عدالت اجتماعی، سامانه دریافت یارانه را به روزرسانی کرد تا افراد معترض بتوانند دوباره ثبت‌نام کنند.
آن‌طور که احسان‌خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی پیشتر اعلام کرده بود،  تنها اقشاری که در گروه درآمدی10 قرار داشته باشند امکان دریافت یارانه ندارند و بقیه افراد در صورت ثبت در سیستم یارانه می‌گیرند. هفته گذشته بود که سامانه جدید «حمایت» وزارت‌تعاون، کار و رفاه اجتماعی فعال شد و سرپرستان خانوار امکان مشاهده دهک اقتصادی خانوار و توضیحات در مورد علت دریافت یا عدم دریافت یارانه را به همراه اسامی اعضای خانوار داشتند. در سامانه جدید حمایت که به نشانی اینترنتیhttp://hemayat.mcls.gov.ir فعال است امکان مشاهده اطلاعات شناسنامه اقتصادی خانوار در سه بخش اطلاعات خرید از کارت‌بانکی، اطلاعات خودرو و اطلاعات درآمد به صورت تفکیک شده و مجزا فراهم شده و کاربرانی که درخواست بررسی دوباره این اطلاعات را دارند، می‌توانند درخواست خود را در مراحل مجزا و تفکیک شده، ثبت کنند. از دیگر امکانات این سامانه، ارائه توضیحات شفاف و تکمیلی در مراحل مختلف درخصوص مأخذ داده‌ها و علت ایرادات احتمالی از دید کاربر پیش‌بینی امکان ثبت وضعیت‌های خاص نظیر بیماران خاص یا معلولان گرامی در بخش ثبت درخواست بررسی است و البته استانداردهای امنیتی برای حفظ حریم شخصی و محرمانه ماندن اطلاعات کاربران نیز به طور کامل رعایت شده است.
دریافت یارانه 1.7میلیون معترض
وزیر امور اقتصادی و دارایی دیروز در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سؤال که تا چه زمانی یارانه‌های واریزشده به حساب برخی معترضان مسدود است، گفت: در نظام یارانه‌ای استحقاق‌سنجی به‌ویژه در کشور ما که به‌تازگی وارد این مرحله شده‌ایم، ظرافت‌هایی دارد که احتمال خطا در آن هست. 
وی افزود: 4.2میلیون نفر نسبت به ارزیابی خانوار اعتراض کردند که عدد بزرگی نیست و درصد خطای بالایی محسوب نمی‌شد اما کاش همین‌قدر نارضایتی میان مردم ایجاد نمی‌شد. وزارت‌رفاه 1.7میلیون اعتراض را وارد دانست و امکان دریافت یارانه برای این افراد باز شد و افرادی که وزارت‌رفاه اطلاعات‌شان را دریافت نکرد، مستحق دریافت آن نیستند. به گفته وی، یارانه کور توزیع می‌شد و دلالان از آن سود می‌بردند اما بنای این دولت این است که یارانه به خود مردم برسد نه دلالان و برای همین این سیاست را پیش‌گرفت. درمجموع به نظر می‌رسد دولت با افرادی که تاکنون به‌هردلیل اطلاعات خانوار خود را تسلیم نکرده‌اند اتمام‌حجت کرده است. بااین‌حال فرصت سنجش درآمد وجود دارد و افراد هر زمان که اطلاعات خانوار خود در در قالب تفکیک خانوار را در سامانه بارگذاری کنند در مهلت وسع‌سنجی، مورد رصد قرار می‌گیرد؛ ضمن این‌که خانوارها همچنان می‌توانند حساب‌ها و کارت‌های بانکی خود را بنابر درخواست وزارت‌رفاه مورد بازنگری قرار دهند. 

آینده یارانه و هزینه 7200میلیارد تومانی
با توجه به این‌که از پایان شهریور جاری باید برای شکل پرداخت یارانه‌های جدید تصمیم‌گیری شود، مرکز پژوهش‌های مجلس، یک نظرسنجی از مردم انجام داده که نشان می‌دهد 58.5درصد افرادی که به آنها مراجعه شده، گفته‌اند کالابرگ را به یارانه نقدی ترجیح می‌دهند. در این میان، 88.6درصد مردم میزان یارانه واریزی را کافی نمی‌دانند. در همین حال، 58.5درصد از مردم ترجیح می‌دهند دولت هفت قلم کالای اساسی را به قیمت سال قبل و از طریق کالابرگ عرضه کند و درمقابل 28.6درصد ترجیح می‌دهند به‌ازای هر فرد ماهانه مبلغ ۳۰۰ یا ۴۰۰هزار تومان یارانه نقدی اختصاص یابد. محاسبه این اعداد و ارقام نشان می‌دهد برقراری یارانه یک‌میلیون و 700هزار نفر حدود 600میلیارد تومان هزینه بیشتر به بخش اجرایی کشور تحمیل می‌کند اما بااین‌حال دولت  تصمیم دارد اصلاحات اقتصادی را همراه با یارانه بیشتر جبران کند تا آسیبی به سفره مردم وارد نشود.