امضاهای طلایی در بانک‌ها

یادداشت

امضاهای طلایی در بانک‌ها

راهکار پیشنهادشده برای رفع معضل ابربدهکاران بانکی، راه‌اندازی سامانه سمات بانک مرکزی، با هدف نظارت بر اطلاعات دریافت‌کنندگان وام و تسهیلات بانکی است. سامانه‌ای مخفف «سامانه متمرکز اطلاعات تسهیلات و تعهدات بانکی» که به منظور سهولت دسترسی به سوابق تسهیلاتی مشتریان بانک‌ها و تخصیص منابع مالی ایجاد شده است. دلیل اهمیت این سامانه آن است که اصولا تسهیلات بانکی یکی از محرکه‌های مهم برای جهش تولید و ارتقای سطح زندگی مردم شمرده می‌شود.

راه‌اندازی کسب‌و‌کارها و حرکت به سمت تولید کالا و خدمات، نیاز به سرمایه‌گذاری دارد و معمولا دولت‌ها وظیفه دارند گشایشی در این گره‌های مالی ایجاد کنند. بانک‌ها مرکز اصلی اعطای تسهیلات هستند، با این‌حال یک کارگاه تولیدی برای راه‌اندازی خط تولید و تهیه ملزومات فعالیت خود باید ماه‌ها در انتظار تایید بانک باشد تا بتواند در روند اداری اخذ تسهیلات قرار گیرد و در نهایت سود کلان وام‌ها هنگام بازپس‌گیری، انگیزه و اشتیاقی برای تولیدکنندگان باقی نمی‌گذارد.
موضوع، زمانی گره بیشتری پیدا می‌کند که پس از طی تمامی این مراحل، مسوول تخصیص اعتبارات هر بانک، صاحب امضای طلایی می‌شود. باتوجه به محدودیت منابع، این تسهیلات درنهایت به جیب کسانی خواهد رفت که بتوانند نظر صاحب امضای طلایی را جلب کنند. با راه‌اندازی سامانه سمات، حتی در صورت اراده صاحبان امضاهای طلایی نیز تخصیص وام و تسهیلات به برخی اشخاص حقیقی و حقوقی که بدهی‌های کلان داشته یا ضمانتی برای بازگرداندن اعتبار ندارند، قابل پیگیری قضایی خواهد بود. همچنین چهارچوب کلی قانون نقش مهم‌تری در تخصیص اعتبارات داشته و سلایق شخصی، دخالت کمتری در اعطای وام خواهد داشت.
در نقطه دیگر، رشد نقدینگی به بیش از ۴۰ درصد در سال رسیده است و دود ناشی از شعله‌ور شدن نقدینگی به چشم آحاد جامعه می‌رود. موضوع افشای لیست ابربدهکاران بانکی و راه‌اندازی سامانه سمات به دلیل جلوگیری از رشد بی‌رویه نقدینگی اهمیت 
پیدا می‌کند. همچنین با نظارت روزانه بانک مرکزی بر شرایط دریافت‌کنندگان وام، امکان سوء‌استفاده‌های مالی کاهش خواهد یافت. با کاهش این سوء‌استفاده‌ها و وجود سابقه مالی دقیق درخواست‌کننده تسهیلات در سامانه سمات، بانک‌ها می‌توانند بدون نگرانی تسهیلات خود را در اختیار بنگاه‌های اقتصادی قرار دهند. ایجاد ایمنی بیشتر در شرایط تخصیص وام، دست ابربدهکاران را کوتاه کرده، امضاهای طلایی را بی‌اعتبار می‌کند و تولید را رونق می‌بخشد.

محمد آقامیری - کارشناس اقتصاد