گل پامچال؛ جنگ و زندگی
مجموعه تلویزیونی «گل پامچال» به كارگردانی محمدعلی طالبی از آثار ماندگار دهه 70 تلویزیون است كه از شبكه یك پخش شد. در این مجموعه فاطمه معتمدآریا، زندهیاد داود رشیدی، ستاره جعفری، اسماعیل گرامی، رضا بابك، زندهیاد كیومرث ملكمطیعی، زندهیاد پروین سلیمانی و... بازی كرده بودند.
این سریال، داستان دختری به نام لیلا را روایت میكرد كه در جنوب كشور زندگی میكند. تا اینكه در اثر بمباران خانوادهاش را از دست میدهد. لیلا همراه یكی از اقوام برای پیدا كردن خواهرش به تهران سفر میكند و در این مسیر اتفاقاتی برای آنها رخ میدهد، سپس به شمال كشور میروند. از سوی دیگر برای لیلا اتفاقی میافتد و خانوادهای شمالی او را پیدا میكنند. لیلا را پیش خود میبرند و از او نگهداری میكنند. لیلا با پیدا شدن خواهرش، راضی نمیشود که همراه او برود، در نتیجه خواهرش رضایت میدهد لیلا نزد خانواده شمالی بماند و در مدرسه ثبتنام كند.
محمدعلی طالبی از چهرههای مستعد، خوشفكر و مظلوم سینمای ایران است كه این اثر را ساخته است. او كه همواره در سختی و گشایش، محترمانه زیسته و فیلم ساخته ازجمله كارگردانهای آبرومند است. گل پامچال از بهترین ساختهای او و یكی از تاثیرگذارترین مجموعههای تلویزیون در سال 70 است. مجموعهای كه با تكیه بر فیلمنامه جذاب، پرداختشده، بازیهای شایسته، فضاسازیها مناسب، تصویربرداری چشمنواز و كارگردانی حرفهای، توانست اقشار زیادی از مردم را به تماشای خود مشتاق كند. درامپردازی و قصهگویی قوی این مجموعه و تعداد زیادی از صحنهها و سكانسهای تاثیرگذار، باعث شد تا گل پامچال در كارنامه مجموعههای ماندگار سیما در صدر سریالهای موفق نشانده شود. هدایت درست طالبی و بازیگری خوب فاطمه معتمدآریا در گل پامچال، این هنرمند را به عنوان بازیگری توانا به سینما و تلویزیون شناساند.
گرچه معتمدآریا، پیشتر در آثاری حضور یافته بود، ولی گل پامچال تواناییهای او را شكوفا كرد و او را در ردیف بازیگران مطرح كشور قرار داد. در زمان تولید این مجموعه، تعداد فیلمها و سریالهایی كه مضامین دفاع مقدس داشته و به ویژگیها و عوارض جنگ تحمیلی میپرداختند، زیاد نبود. با آنكه آثار زیادی درباره جنگ ساخته شدند، ولی اغلب آنها با دفاع مقدس و ابعاد آن بیگانه بودند و با تقلید فیلمهای خارجی، عمدتا به ماجراجویی و آرتیستبازیهای كودكانه تخیلی میپرداختند.
در چنین فضایی این فیلم به زندگی واقعی آدمها و مشكلات واقعی آن دوران پرداخت و از طریق یك ملودرام خانوادگی -اجتماعی؛ تصاویر تاثیرگذار، تكاندهنده و پراحساس از انسانهای درگیر یا مرتبط با دفاع مقدس ارائه كرد.
گل پامچال كه به سفارش گروه شاهد سیما تولید شده بود، این گروه را در مسیر تازهای از تولید آثار هنری قرار داد و چنانچه فعالیتهای خوب آن تداوم مییافت، میتوانست وزنهای در سینما و سیما باشد. مضمون اصلی گل پامچال و حتی برخی شخصیتها و فضاسازیها آن، ادای احترامی به فیلم ماندگار باشو غریبه كوچك بود. طالبی فیلمساز ارزشمندی است كه متاسفانه قدر و ارجش ناشناخته مانده است. هنوز بازیهای درخشان معتمدآریا و فضاسازی و صحنهپردازیهای تاثیرگذار؛ سكانسی كه هوا بهشدت بارانی است و در این هوا انیس (معتمدآریا)، با تلاش و بهتنهایی به تعمیر سقف خانه میپردازد، در خاطرهها مانده است. این مجموعه به لحاظ مضمون، نوع پرداخت، كارگردانی، فیلمنامه، بازیگری، موسیقی و تیتراژ در دهه 70 كاری نسبتا نو و كمنظیر در تلویزیون بود. از آن زمان تا كنون، فیلمها و سریالهای فراوانی در زمینه دفاع مقدس ساخته شده اما گل پامچال به خاطر زاویه دید متفاوت، همچنان در جایگاه رفیعی قرار داد.
فاطمه عودباشی - دبیر گـروه رسانه
این سریال، داستان دختری به نام لیلا را روایت میكرد كه در جنوب كشور زندگی میكند. تا اینكه در اثر بمباران خانوادهاش را از دست میدهد. لیلا همراه یكی از اقوام برای پیدا كردن خواهرش به تهران سفر میكند و در این مسیر اتفاقاتی برای آنها رخ میدهد، سپس به شمال كشور میروند. از سوی دیگر برای لیلا اتفاقی میافتد و خانوادهای شمالی او را پیدا میكنند. لیلا را پیش خود میبرند و از او نگهداری میكنند. لیلا با پیدا شدن خواهرش، راضی نمیشود که همراه او برود، در نتیجه خواهرش رضایت میدهد لیلا نزد خانواده شمالی بماند و در مدرسه ثبتنام كند.
محمدعلی طالبی از چهرههای مستعد، خوشفكر و مظلوم سینمای ایران است كه این اثر را ساخته است. او كه همواره در سختی و گشایش، محترمانه زیسته و فیلم ساخته ازجمله كارگردانهای آبرومند است. گل پامچال از بهترین ساختهای او و یكی از تاثیرگذارترین مجموعههای تلویزیون در سال 70 است. مجموعهای كه با تكیه بر فیلمنامه جذاب، پرداختشده، بازیهای شایسته، فضاسازیها مناسب، تصویربرداری چشمنواز و كارگردانی حرفهای، توانست اقشار زیادی از مردم را به تماشای خود مشتاق كند. درامپردازی و قصهگویی قوی این مجموعه و تعداد زیادی از صحنهها و سكانسهای تاثیرگذار، باعث شد تا گل پامچال در كارنامه مجموعههای ماندگار سیما در صدر سریالهای موفق نشانده شود. هدایت درست طالبی و بازیگری خوب فاطمه معتمدآریا در گل پامچال، این هنرمند را به عنوان بازیگری توانا به سینما و تلویزیون شناساند.
گرچه معتمدآریا، پیشتر در آثاری حضور یافته بود، ولی گل پامچال تواناییهای او را شكوفا كرد و او را در ردیف بازیگران مطرح كشور قرار داد. در زمان تولید این مجموعه، تعداد فیلمها و سریالهایی كه مضامین دفاع مقدس داشته و به ویژگیها و عوارض جنگ تحمیلی میپرداختند، زیاد نبود. با آنكه آثار زیادی درباره جنگ ساخته شدند، ولی اغلب آنها با دفاع مقدس و ابعاد آن بیگانه بودند و با تقلید فیلمهای خارجی، عمدتا به ماجراجویی و آرتیستبازیهای كودكانه تخیلی میپرداختند.
در چنین فضایی این فیلم به زندگی واقعی آدمها و مشكلات واقعی آن دوران پرداخت و از طریق یك ملودرام خانوادگی -اجتماعی؛ تصاویر تاثیرگذار، تكاندهنده و پراحساس از انسانهای درگیر یا مرتبط با دفاع مقدس ارائه كرد.
گل پامچال كه به سفارش گروه شاهد سیما تولید شده بود، این گروه را در مسیر تازهای از تولید آثار هنری قرار داد و چنانچه فعالیتهای خوب آن تداوم مییافت، میتوانست وزنهای در سینما و سیما باشد. مضمون اصلی گل پامچال و حتی برخی شخصیتها و فضاسازیها آن، ادای احترامی به فیلم ماندگار باشو غریبه كوچك بود. طالبی فیلمساز ارزشمندی است كه متاسفانه قدر و ارجش ناشناخته مانده است. هنوز بازیهای درخشان معتمدآریا و فضاسازی و صحنهپردازیهای تاثیرگذار؛ سكانسی كه هوا بهشدت بارانی است و در این هوا انیس (معتمدآریا)، با تلاش و بهتنهایی به تعمیر سقف خانه میپردازد، در خاطرهها مانده است. این مجموعه به لحاظ مضمون، نوع پرداخت، كارگردانی، فیلمنامه، بازیگری، موسیقی و تیتراژ در دهه 70 كاری نسبتا نو و كمنظیر در تلویزیون بود. از آن زمان تا كنون، فیلمها و سریالهای فراوانی در زمینه دفاع مقدس ساخته شده اما گل پامچال به خاطر زاویه دید متفاوت، همچنان در جایگاه رفیعی قرار داد.
فاطمه عودباشی - دبیر گـروه رسانه