درس‌های سرقت بزرگ

درس‌های سرقت بزرگ

راز بزرگ‌ترین دستبرد به بانک‌های کشور در کمتر از یک هفته با پیگیری کارآگاهان پلیس آگاهی تهران فاش شد و در این روزها که اخبار تلخ و مرگ هموطنان در صفحات حوادث خودنمایی می‌کند، این کشف بزرگ،خبر خوبی است که نقش مهمی در افزایش احساس امنیت در جامعه دارد اما وقوع این سرقت بر چند نکته اشاره داشت که نمی‌توان به‌راحتی از  کنار  آن گذشت.

نکته نخست، بحث ایمنی صندوق امانات بانک‌هاست. اعضای این باند در تعطیلات عید فطر ابتدا نقشه سرقت از صندوق امانات بانک دولتی دیگری را در مرکز تهران طراحی و اجرا کردند. با وجود این‌که در این سرقت ناکام ماندند اما توانستند به‌راحتی خود را  پشت در مخزن صندوق امانات برسانند که این موضوع نشان می‌دهد در ایام تعطیل بانک‌های ما با خلأ امنیتی ــ حفاظتی روبه‌رو هستند که بهتر است فکری به حال آن کرد. حال در این وضعیت و به گفته رئیس پلیس تهران، بانک ملی نگهبان این بخش را تعدیل می‌کند تا دزدان در دومین سرقت و دوباره در یک روز تعطیل با خیالی راحت 12ساعت در بانک حضور داشته باشند. در این میان ضعف سیستم امنیتی بانک و هک آن توسط دزدان هم موضوعی است که نباید به‌راحتی از کنار آن گذشت. در این سرقت سارقانی که تا دیروز با حفر تونل به بانک دستبرد می‌زدند، این بار با اطلاع از ضعف‌های امنیتی بانک‌ها و به روشی راحت‌تر نقشه سرقت خود را اجرا می‌کنند.
دومین نکته، اطلاع شهروندان از وضعیت حقوقی صندوق امانات است. پیش از این تصور می‌شد در صورت سرقت از صندوق امانات، بانک‌ها در برابر مشتریان مسؤول هستند اما حالا مشخص شد نام اصلی این صندوق‌ها، صندوق اجاره‌ای است و بانک به دلیل این‌که از محتویات آنها بی‌اطلاع است در برابرشان هم تعهدی ندارد.
نکته سومی که باید به آن توجه کرد، اطلاع دزدان از نقص سیستم امنیتی این بانک‌هاست. آنها به‌عنوان مشتری وارد بانک شده و با بررسی چشمی به‌راحتی دریافتند این بانک‌ها سیستم امنیتی ضعیفی دارند. حتی پلیس در این باره یک ماه قبل به بانک ملی هشدار داده بود اما بی‌توجهی به این موضوعات باعث شد، بزرگ‌ترین سرقت کشور رقم بخورد. حتی سیستم بانک به سامانه پلیس متصل نبود تا ماموران به محض ورود دزدان، وارد شده و آنها را دستگیر کنند.
نکته چهارم، ارتکاب سرقت از سوی دو برادر سابقه‌دار است که سال گذشته به بانکی در قائمشهر دستبرد زده بودند و حالا کمتر  از یک سال از دستگیری‌شان، بیرون از زندان نقشه سرقت بزرگ‌تری را طراحی و اجرا می‌کنند. بعد هم از طریق مرز هوایی به‌راحتی از کشور خارج شده و به ترکیه می‌روند. در اینجا به نظر می‌رسد مجرمان حرفه‌ای در دوران مرخصی باید تحت نظارت بیشتری قرار گیرند تا افکار مجرمانه سراغشان نیاید زیرا وقتی خود را تحت نظارت قوی ببینند ریسک ارتکاب دوباره جرم را  بالا خواهند دید.
این دزدان شاید بهترین مشاوران برای بانک‌ها باشند تا با بررسی نحوه ورود آنها به بانک، شیوه تخریب درها و هک سیستم‌های امنیتی، مدیران بانک مرکزی بتوانند با خلأهای امنیتی آشنا شده و اقدامی جدی و فوری برای رفع آنها در بانک کنند تا دیگر شاهد وقوع این سرقت‌ها نباشیم.

محمد غمخوار - دبیر گروه حوادث