یادداشت
سیاست حسن همجواری اولویت اصلی جمهوری اسلامی ایران
حفظ و گسترش روابط با کشورهای همسایه، اولویت جمهوری اسلامی ایران است. بهقول امیر پیشین قطر، «همسایگی قابل تغییر نیست و هر مشکلی در یک کشور ایجاد شود کشورهای همسایه نمیتوانند از عوارض آن برکنار بمانند.» این موضوع در خصوص قضیه اوکراین و تاثیر آن بر کشورهای همسایه یا تحولات افغانستان و تاثیرات آن بر همسایگان صادق است. ضمن اینکه کشورهای همسایه و مسلمان از دو اولویت حق همسایگی و گسترش روابط با کشورهای اسلامی برخوردارند. بنابراین گسترش روابط سیاسی با کشورهای همجوار و همسایه، از اولویتهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
کشور قطر بهجز در یک دوره کوتاه و در مقطع بهار عربی (به تعبیر خودشان) و موضعگیریهای مخالف با جمهوری اسلامی در بحران سوریه، همواره سعی کرده روابطی خوب و رو به گسترش با ایران داشته باشد. در همین زمینه،موضوعاتی چون منبع مشترک گازی با ایران، ارتباط تنگاتنگ مردم جنوب ایران با مردم قطر و ایرانیالاصل بودن برخی مسؤولان بلندپایه قطری و حمایتهایی که ایران قبل و بعد از پیروزی انقلاب از این کشور داشته میتواند جزو دلایل محکمی برای ارتقای روابط میان دو کشور در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ... باشد.
اگر ایران در ماجرای تحریم کشورهای عربی و همسایه علیه قطر کمکهای شایانی به این کشور نمیکرد معلوم نبود قطر بتواند از این بحران خارج شود.
پس باید از این فرصت استفاده کرد و همکاریهای دو کشور را توسعه داد. تجربه ثابت کرده که ارتقای سطح روابط میان ایران و قطر میتواند در بسیاری از حوزهها به نفع دو کشور و همچنین کشورهای منطقه باشد.
سفر امیر قطر به تهران بدون شک حامل پیامی از سوی غرب و چه بسا همسایگان جنوبی است و از این منظر این سفر را باید حائز اهمیت تلقی کرد. بهخصوص با توجه به سفر آقای رئیسی به این کشور و تفاهمنامه 14 گانهای که بین مقامات دو کشور به امضا رسید، فرصت خوبی است برای اجرایی کردن تفاهمنامهها و بهرهگیری از فرصت فراهم شده برای جمهوری اسلامی ایران در ایام برگزاری جامجهانی 2022 در قطر.
بررسی دورنمای روابط تهران - سئول
دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، در آستانه آغاز به کار دولت جدید در کرهجنوبی، طی گزارشی به بررسی مناسبات دوجانبه این کشور با جمهوری اسلامی ایران و ملاحظات مربوط به روابط آنها پرداخته است.
در این گزارش آمده است: مناسبات دو کشور در سالهای اخیر فراز و نشیبهای زیادی داشته است. تا قبل از خروج آمریکا از توافق هستهای (برجام) روابط دو کشور دوستانه بود، اما پس از خروج آمریکا از این توافق و به دنبال پیروی کره از تحریمهای ظالمانه واشنگتن، مناسبات سیاسی و اقتصادی دوجانبه دو کشور وارد دورهای از تنش سیاسی و کاهش روابط تجاری شده است. در این گزارش تأکید شده است به موازات پیشرفت گفتوگوها بین جمهوری اسلامی ایران و غرب، سئول سعی در تقویت مناسبات خود با تهران داشته و در شرایط تشدید تحریمها هم به بهانه تبعات تحریمها برای اقتصادصادراتمحور خود، از ایران فاصله گرفته است. بنابراین از آنجا که کرهجنوبی سیاست خارجی مستقل و پایداری ندارد، نمیتوان در بلندمدت روی شکلگیری یک رابطه عمیق و باثبات با این کشور حسابی ویژه باز کرد. در چنین شرایطی صرفا تصمیم دولت جدید در کرهجنوبی برای دخالت ندادن ملاحظات آمریکا در نوع روابط خود با ایران، میتواند محرکی برای تقویت و بهبود روابط تهران و سئول باشد.
گزارش دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهشها با عنوان «روی کار آمدن دولت جدید کرهجنوبی و ملاحظات مربوط به روابط با جمهوری اسلامی ایران»، با شماره مسلسل ۱۸۱۹۸ به تفصیل این موضوعات را مورد بحث قرار داده است.
محمدباقر سخایی - سفیر پیشین ایران در قطر
اگر ایران در ماجرای تحریم کشورهای عربی و همسایه علیه قطر کمکهای شایانی به این کشور نمیکرد معلوم نبود قطر بتواند از این بحران خارج شود.
پس باید از این فرصت استفاده کرد و همکاریهای دو کشور را توسعه داد. تجربه ثابت کرده که ارتقای سطح روابط میان ایران و قطر میتواند در بسیاری از حوزهها به نفع دو کشور و همچنین کشورهای منطقه باشد.
سفر امیر قطر به تهران بدون شک حامل پیامی از سوی غرب و چه بسا همسایگان جنوبی است و از این منظر این سفر را باید حائز اهمیت تلقی کرد. بهخصوص با توجه به سفر آقای رئیسی به این کشور و تفاهمنامه 14 گانهای که بین مقامات دو کشور به امضا رسید، فرصت خوبی است برای اجرایی کردن تفاهمنامهها و بهرهگیری از فرصت فراهم شده برای جمهوری اسلامی ایران در ایام برگزاری جامجهانی 2022 در قطر.
بررسی دورنمای روابط تهران - سئول
دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، در آستانه آغاز به کار دولت جدید در کرهجنوبی، طی گزارشی به بررسی مناسبات دوجانبه این کشور با جمهوری اسلامی ایران و ملاحظات مربوط به روابط آنها پرداخته است.
در این گزارش آمده است: مناسبات دو کشور در سالهای اخیر فراز و نشیبهای زیادی داشته است. تا قبل از خروج آمریکا از توافق هستهای (برجام) روابط دو کشور دوستانه بود، اما پس از خروج آمریکا از این توافق و به دنبال پیروی کره از تحریمهای ظالمانه واشنگتن، مناسبات سیاسی و اقتصادی دوجانبه دو کشور وارد دورهای از تنش سیاسی و کاهش روابط تجاری شده است. در این گزارش تأکید شده است به موازات پیشرفت گفتوگوها بین جمهوری اسلامی ایران و غرب، سئول سعی در تقویت مناسبات خود با تهران داشته و در شرایط تشدید تحریمها هم به بهانه تبعات تحریمها برای اقتصادصادراتمحور خود، از ایران فاصله گرفته است. بنابراین از آنجا که کرهجنوبی سیاست خارجی مستقل و پایداری ندارد، نمیتوان در بلندمدت روی شکلگیری یک رابطه عمیق و باثبات با این کشور حسابی ویژه باز کرد. در چنین شرایطی صرفا تصمیم دولت جدید در کرهجنوبی برای دخالت ندادن ملاحظات آمریکا در نوع روابط خود با ایران، میتواند محرکی برای تقویت و بهبود روابط تهران و سئول باشد.
گزارش دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهشها با عنوان «روی کار آمدن دولت جدید کرهجنوبی و ملاحظات مربوط به روابط با جمهوری اسلامی ایران»، با شماره مسلسل ۱۸۱۹۸ به تفصیل این موضوعات را مورد بحث قرار داده است.
محمدباقر سخایی - سفیر پیشین ایران در قطر