ضایعاتی به نام پایان‌نامه

ضایعاتی به نام پایان‌نامه

یک کامیون مملو از پایان‌نامه صحافی شده  و قاب گرفته شده در یک عکس که حالا دارد در فضای مجازی میان کاربران فارسی‌زبان دست به دست می‌شود. عکسی که روایت فروش پایان‌نامه‌های یک دانشگاه به خریداران کاغذ است. بحث‌های درگرفته پای این تصویر، معطوف به بیهودگی روند پایان‌نامه‌نویسی در ایران دارد، این‌طور نتیجه‌گیری شده که حاصل زحمات بسیاری از دانشجویان در نهایت قرار است خمیر و در بهترین حالت بازیافت شود. وضعیت پایان‌نامه‌نویسی در ایران موضوع مورد توجهی است، بنابه آمار رسمی ثبت شده در سال 1400 تعداد بیش از 754 هزار پایان‌نامه و رساله دانش‌آموختگان ایرانی در کشور به ثبت رسیده است. در وهله اول باید به کیفیت این پایان‌نامه‌ها دقت کرد، چرا که حجم قابل‌توجهی از این تعداد خریداری شده از خیابان انقلاب تهران است و این رویه آن‌قدر معمول است که به باور بسیاری از کارشناسان حوزه آموزش گردش مالی قابل‌توجهی هم دارد و یکی از دلایل تداوم آن همین موضوع است. گرچه چند سال پیش اقداماتی در این زمینه صورت گرفت اما نتیجه آن سوق داده شدن پایان‌نامه‌فروشان به فضای مجازی شد. موضوع پایان‌نامه‌های تقلبی و تکراری و جعلی تنها محدود به دانشجویان نیست و متاسفانه بسیاری از اساتید هم مقالات نوشته شده خود در ژورنال‌های علمی را کپی می‌کنند. چرایی اهمیت این موضوع در این است که بدانیم یکی از سنجه‌های مهم در میزان جهش علمی در ایران را همین حجم مقالات و پایان‌نامه‌ها تعیین می‌کند و وقتی برداشت درستی از جایگاه‌مان در این زمینه نداشته باشیم به این معنا خواهد بود که جایگاه جهش علمی ما در این زمینه هم مخدوش خواهد بود.